Nobel'e aday gösterilmişti, Miami'de vefat etti

Murat KAYA

Türkiye, günlük koşturmacalar ve Dilan-Engin Polat çiftinin tahliye haberleriyle yoğun bir gün yaşarken, en uzak diyar ABD'den gelen bir haber, PD'nin ilgisini çekti. 

ACILI EŞTEN GELEN UZAK DİYAR HABERİ

Bu haber; 100 yıllık ömrüne yüzlerce bilimsel başarı sığdıran, dünya üniversitelerine olduğu gibi Türkiye'deki öncü üniversitelere de hirdrojen enerjisiyle ilgili bilimsel katkılar sunan, 300'den fazla bilimsel makaleyle adından söz ettiren ve geç yaşında evlenip yuva kurduğu Amerika'da "Hidrojenin Babası" ismiyle anılan Türk mühendis, bilim insanı Prof. Dr. Turhan Nejat Veziroğlu'nun neredeyse Türkiye Cumhuriyeti ile yaşıt ömrünün sona erdiğiydi.

Bilim dünyasını sarsan bu haberi, Nobel'e de aday gösterilen Turhan Nejat Veziroğlu’nın acılı eşi duyurdu. Ancak bu haber,  Türk haber sitelerinde hak ettiği yeri almadı.  

 

Eşi ve yoldaşı Ayfer Kale, sosyal medya hesabından şu paylaşımı yaptı:

"Sıcaklığı, cömertliği ve sarsılmaz ruhu, tanıdığı herkesin hayatını derinden etkiledi. Onun yokluğu yerine konulamaz bir boşluk bıraksa da, hatırası ve etkisi sevenlerin kalplerinde yaşamaya devam edecek.” 

 

 

 

CUMHURİYET’LE AYNI YAŞTA

Turhan Nejat Veziroğlu, Türkiye Cumhuriyeti’nin ilan edildiği 29 Ekim 1923 tarihinden yaklaşık 3 ay sonra, 24 Ocak 1924’te İzmir’de doğdu.

İKİNCİ DÜNYA SAVAŞI DÖNEMİNDE İNGİLTERE’DE OKUMAYA GİTTİ

İlk ve orta öğrenimini İzmir'de, ardından İstanbul’daki Pertevniyal Lisesi’nde tamamlayan Veziroğlu, İstanbul Teknik Üniversitesi’nde bir buçuk yıl okuduktan sonra 2. Dünya Savaşı sırasında İngilte’de öğrenci oldu ve 1946'da Londra Üniversitesi’nden lisans ve aynı yıl makine mühendisliğinden A.C.G.I. derecesini aldı.

1947'de İmparatorluk Koleji'nden mühendislik ve teknoloji alanında D.I.C. derecesi de alan Veziroğlu, 1951 yılında Londra Üniversitesi'nde doktora tezini yazdı.

MÜHENDİSLİK HİZMETLERİ

Mezun olduktan sonra Türkiye'ye dönen Veziroğlu, 1952-1953 yılları arasında zorunlu askerlik hizmeti için Türk Silahlı Kuvvetleri’nde mühimmat bölümünde buluş denetçisi olarak bulundu,. 1954-1956 yılları arasında Ankara'da Toprak Mahsulleri Ofisi’nde Çelik Silolar müdür yardımcılğı dahil mühendis ve bilimsel danışman olarak da çalışan profesör, 1956 yılında Ankara Elektrik Enerjisi Araştırma Enstitüsü'nde bir yaz da nükleer mühendislik alanında görev yaptı.

MİAMİ ÜNİVERSİTESİ’NDE PROFESÖRLÜK

1957 ve 1958 yıllarında İstanbul'da mühendislik danışmanlığı yapan, daha sonra 1959-1961 yılları arasında ailesinin şirketi Veziroğlu İnşaat Şirketi'nde teknik müdür olarak çalışan Veziroğlu, 1962 yılında Coral Gables’taki Miami Üniversitesi'nde doçentlik payesi elde etti ve 1966'da burada makine mühendisliği profesörü oldu. Bilim insanı, emeritus profesör olduğu 2009 yılına kadar bu ünvanını korudu.

HİDROJEN ENERJİSİKONFERANSININ ORGANİZATÖRÜ 

1969'da araştırma fakültesine asil üye olan, 1965'ten 1971'e kadar Lisansüstü Çalışmalar Müdürü olarak görev yapan ve 1971'den 1975'e kadar da Makine Mühendisliği bölüm başkanlığını yürüten Veziroğlu, üniversitedeki ilk mühendislik doktora programını oluşturdu ve 1974'te hidrojen enerjisi üzerine ilk konferansın organizatörü oldu.

ÜNİVERSİTEDEN ÜNİVERSİTEYE KOŞTURDU

Daha sonra OTDÜ’de misafir profesörlük görevini kabul eden Veziroğlu, enerji krizinden kısa bir süre sonra 1973 yılında üniversite bünyesinde Temiz Enerji Araştırma Enstitüsü'nü kurdu ve 1974'ten itibaren bu kurumun direktörlüğünü yaptı. 1974'te hidrojen enerjisi üzerine bir konferans düzenleyen, 1975'te Araştırma Dekan yardımcısı olan ve 1979'a kadar bu görevini sürdüren bilim insanı,

1980 yazında Xi’an Jiatong Üniversitesi'nde misafir öğretim görevlisi ve 1985 yazında Arjantin'deki Atom Araştırma Laboratuvarları'nda misafir öğretim görevlisi olarak bulundu.

300’DEN FAZLA BİLİMSEL MAKALEDE İMZASI VAR

Hidrojen enerjisi ve iki fazlı akışlar alanında araştırmacı olarak görev yapan Veziroğlu, 300'den fazla bilimsel makalenin ortak yazarı olarak Uluslararası Hidrojen Enerjisi Dergisi'nin kurucu editörlüğünü de yaptı.

Veziroğlu ayrıca Engineering Science and Technology, The International Journal of Sciences and Engineering: Research and Applications ve International Scientific Journal for Alternative Energy and Ecology dergilerinin fahri genel yayın yönetmeni seçildi.

"HİDROJEN" DEMEK "O" DEMEK

Yetmişli yaşlarında Miami Üniversitesi'nden izin alarak UNIDO-ICHET'in kurucu direktörü olan Veziroğlu, 2007 yılında profesörlüğe geri döndü ve 15 Mayıs 2009'da fahri profesör oldu. 2010 yılında 10. Uluslararası Temiz Enerji Konferansı onun çalışmalarına adandı.

International Journal of Hydrogen Energy'nin kurucu editörü ve Hydrogen Energy Publications LLC'nin kuruculuğunu yapan Veziroğlu, uluslararası Hidrojen Enerjisi Birliği'nin başkanı, Dünya Hidrojen Enerjisi Konferansı'nın başlatıcısı ve Dünya Hidrojen Teknolojisi Konvansiyonu'nun başlatıcısı olarak da konumunu korudu.

ÖZEL HAYATI: 83 YAŞINDA BABA OLDU

Deneyimli profesör, 2006 yılında, yani tam 82 yaşındayken Ayfer Kale ile evlendi. Çiftin Lili Ferruh adında kızları, evliliklerinden bir yıl sonra, Veziroğlu 83 yaşındayken dünyaya geldi.   

Apollo Enerji Sistemleri'nde Yakıt Hücreleri için Hidrojen Geliştirme Başkan Yardımcısı ve Danışmanlığı yapan Veziroğlu, 1970 yılından bu yana Öğrenme Engelliler Vakfı'nın yönetim kurulu üyeliğini de yapıyordu. 2013 yılında Veziroğlu ve ailesi, Miami Üniversitesi'ne isimli bir profesörlük kurulması için para bağışında bulundu.

AMERİKA’DA “HİDROJENİN BABASI”, TÜRKİYE’DE BİR ÜNİVERSİTENİN MERKEZİNDE ADI VAR

Amerikalıların “Hidrojenin Babası” lakabını verdikleri Turhan Nejat Veziroğlu’nun, dolu dolu 100 yıla sığdırdığı başarılı hayatı, eşinin yaptığı duyurunun ardından sona erdiği öğrenildi.

ÜLKESİNDEKİ VEFASIZLIK

Bu başarılı bilim adamının ölümü ve yaşamıyla ilgili, dünya bilimi ve varlığına hiçbir katkısı olmayan, aksine para harcama şatafatlı hayatlarıyla bilinen Dilan Polat-Engin Polat haberleriyle dolu olan Türk haber sitelerinde tek bir haberi bulunmuyor.

Dünyada tanınırlığı pik olan ve hakkında makalelerce yazılan Veziroğlu’nun Türkiye’de belki hiç anılmaması ve sadece Niğde Üniversitesi’nin bir araştırma merkezine adının verilmesi, bilim insanlarına yönelik vefasızlığın boyutunu da gözler önüne seriyor.       

patronlardunyasi.com