Köyden kente göçü önleyen kahve

Adana'nın bir dağ köyünde, göçü önlemek amacıyla gerçekleştirilen proje kapsamında, "Farsak kahvesi"nin deneme üretimine başlandı. Feke ilçesine bağlı, Toros dağlarının eteğindeki Güzpınarı sakinlerinin üniversite ile işbirliği yaparak ürettiği kahve, doğada kendiliğinden yetişen bir ağacın sert kabuklu meyvelerinden elde ediliyor.

Mercimek büyüklüğündeki meyveleri önce kırmızı, daha sonra yeşil olan, olgunlaşma döneminde ise açık kahverengiye dönüşen bu meyve, normalde ağızda çok fazla lezzet vermese de kahve haline getirildiğinde özellikle aromasıyla içenleri hayran bırakıyor. "Doğa harikası" olarak değerlendirilen bu meyveyi el emeği ile öğüterek kahveye dönüştüren köylüler, meyvenin yağını da şampuan üretiminde kullanmak üzere ayırıyor.

PROJE NASIL DOĞDU?
168 hane ve 700 nüfuslu, Toroslar'ın eteğindeki dağ köyü Güzpınar'ın geleceği uzun yıllar yurt dışı ve Türkiye'nin çeşitli illerinde bulunmak zorunda kalan bir uçak mühendisinin köye dönüşüyle değişti. Emekli olduktan sonra köyüne dönen Tuncer Gültang, köy halkının göç etme kararı aldığını öğrenince Çukurova Üniversitesinin de desteğini alarak başlattığı bir proje ile köyünün terk edilmesine karşı adeta seferberlik başlattı. Köydeki evleri tek tek dolaşarak projeyi anlatan Gültang, köylüleri ikna etmeyi başardı.

VARSAKTAN FARSAK'A
Gültang, "Farsak"ın göçer yaşamının yoğun olduğu uzun yıllar öncesinde "Varsak" sözünün dilden dile dolaşarak değişime uğramasıyla oluştuğunu belirterek, şunları anlattı: "Göçerler dağları, ovaları geçerken hep 'bir varsak' dermiş. Bu yüzden göç edenlerce 'varsak' olarak adlandırılmış, ama zamanla değişime uğrayıp 'Farsak' olmuş. Feke ve çevresindeki dağ köylerinde yaşayan ailelere bu yüzden Farsaklar denir. Biz de bu geleneğin unutulmaması için proje kapsamındaki ürünlerin tamamını 'Farsak' olarak adlandırdık."

Gültang, Farsak kahvesinin şu anda çarşıda, pazarda satın alınamayacağını, ancak köy halkının kendilerine katkı sağlayan kişi ve kuruluşlara bu ürünleri bedelsiz olarak vereceklerini bildirdi.