Kadın olmanın tek dezavantajı

Necla Yılmaz'ın haberi

Türkiye'deki 25 bankadan 4'ünün tepe yöneticisi kadın. Piraye Antika, Dilek Yardım, Çim Güzelaydınlı ve Meriç Uluşahin'e göre Türkiye'de finans alanında cinsiyet ayrımı yok. Üstelik, kadın banka çalışanı sayısı dünya ortalamasının üzerinde.
 
"Kadın olmaktan dolayı iş hayatında yaşadığım tek dezavantaj iş yemeklerinde ve seyahatlerde futbol konuşulması."

20 yıllık bankacı Fransız Calyon Bank'ın Türkiye Genel Müdürü Dilek Yardım, bir kadın bankacı olarak yaşadığı tek sıkıntıyı böyle özetliyor. Dilek Yardım, HSBC Bank Genel Müdürü Piraye Antika, Tekstilbank Genel Müdürü Çim Güzelaydınlı ve 1 Şubat itibariyle Şekerbank'ta genel müdürlük koltuğuna oturacak olan Meriç Uluşahinle birlikte Türkiye'nin dört kadın banka yöneticisinden biri.

Milyonlarca doların döndüğü bankacılık sektörü, aslında Türkiye'de kadınlara en açık sektörlerin başında geliyor. Araştırmalara göre bankacılık sektöründeki kadın çalışan oranı yüzde 50'ler civarında. Ancak her alanda olduğu gibi yönetim kademelerine doğru kadın sayısının azaldığı bir gerçek.

Bu koşullarda yüzlerce yöneticinin arasından sıyrılıp Türkiye'nin önemli finans kurumlarının başına nasıl tırmandılar? Hangi engelleri aşıp yönetim koltuğuna oturdular? Kadın olarak özel bir sıkıntı yaşadılar mı?

Bu soruları yönelttiğimiz kadın bankacıların hemen hepsinin yanıtı ortak; "Bu sektörde kadın olmak zor değil. Camdan tavan sendromu yok..."
 
Türk kadınları daha başarılı
Calyon Bank Genel Müdürü Dilek Yardım, 20 senelik bankacılık kariyerinde Amerikan Bankers Trust, Alman Deutsche ve son olarak da Fransız Calyon/Credit Agricole'nin kurum kültürünü tanıma fırsatı bulmuş. Her üç örnekteki uygulamaları ve bakış açılarını karşılaştırdığında kadın meslektaşlarının kariyer fırsatları açısından hiçbir eksiğinin olmadığını gördüğünü söylüyor ve ekliyor; "Türkiye'de kadın bankacılar hem aldıkları pay, hem de tepe pozisyonlara yükselme açısından yurtdışındaki kadın bankacılardan çok daha iyi durumda."
 
Tek dezavantaj futbol sohbetleri
Kadın olmaktan dolayı iş hayatında hiçbir dezavantaj yaşamadığını anlatan Yardım, karşılaştığı güçlükleri ise esprili bir dille şöyle anlatıyor: "İş yemeklerinde ve seyahatlerde futbol konuşulmasını saymazsak bir sıkıntımız olmuyor. Aslında kadın olmanın avantajları da var. Müşterilerin daha özenli davranmak zorunda kalıyor. Aslında kadın olunca sanki yarışa biraz geriden başlıyorsunuz gibi bir algı var. Ama bana göre kadın bankacılar için dezavantaj gibi görünen bu algı büyük bir avantaj. Çünkü kadınlar kendilerini geliştirme ve çalışarak bir yere gelme konusunda daha hırslılar. Ben şahsen kadınların yönettiği iş kollarında daha adil, güvenilir bir ekip çalışması olduğunu gözlemledim. Bu nedenle gelecekte insan odaklı organizasyonlarda daha çok başarılı kadın yöneticiler göreceğiz."
 
Sektörün yüzde 55'i kadın
HSBC Bank Genel Müdürü Piraye Antika, sektörde ilk kadın genel müdürlerden. Türkiye'de bankacılık sektörünün kadınlara geniş imkanlar verebilen bir sektör olduğunu söylüyor. Sektörde kadın çalışan oranının yüzde 50'nin üzerinde olduğunu anlatan Antika, "HSBC'de de durum farklı değil. Üst yönetimlerde genel müdür yardımcıları dahil kadın çalışan oranını dünyayla kıyaslarsak Türkiye hayli yükseklerde yeralır" diyor.

Objektif kriterlerle, başarıyı hedef alarak yönetici seçimi yaptıklarının altını çizen Antika, HSBC'deki uygulamayı şöyle özetliyor: "Pozitif ya da negatif bir ayrımcılık uygulamıyoruz. Kadın-erkek ayırımı yapmıyoruz. İşine en iyi şekilde hakim olan yönetici ister kadın olsun, ister erkek olsun, ayırım yapılmadan terfi ediyor. Bünyemizde çok sayıda kadın üst düzey yönetici pozisyonunda çalışıyor. Kısaca HSBC'de bir 'cam tavan' sendromu yok. Bu sadece cinsiyet değil, dil, din, ırk gibi ayrımlar için de geçerli."
 
1 Şubat'ta görevi devralacak
Bankacılık sektöründe 20 yıllık tecrübeye sahip olan Meriç Uluşahin, halen Şekerbank Fon Yönetimi Genel Müdür Yardımcılığı ve Şeker Yatırım Menkul Değerler AŞ Yönetim Kurulu Başkan Yardımcılığı görevlerini sürdürüyor. 1 Şubat itibariyle Şekerbank Genel Müdürlüğü koltuğuna oturacak olan Uluşahin de finans sektöründe kadın olmanın artı veya eksi yönde herhangi bir etkisi olmadığını belirtiyor.

"Çalıştığım kurumlarda değerlendirmelerde her zaman yönetim becerileri ve bilgi ön planda oldu. Bunun tüm sektör için geçerli olduğu görüşündeyim" diyen Uluşahin, Türkiye'de bankacılık sektöründe kadın çalışan oranının her zaman yüksek olduğuna dikkat çekiyor. Sektörde kadın yönetici sayısındaki olumlu tabloyu finans sektörünün kurumsallaşma alanında öncü bir rol oynamasına bağlayan Uluşahin, "Kurumsallaşma, cinsiyet farklılıklarından bağımsız olarak performans, bilgi ve tecrübeye dayalı kariyer ortamı için sağlıklı zeminide beraberinde getiriyor" diyor.
 
Cam tavan sendromu nedir
Bilim adamları pirelerin farklı yüksekliklere zıpladılarından hareketle bir deney yapar. 30 cm yüksekliğindeki cam bir fanus içine pireleri koyarlar. Cam fanus metal bir yüzeyin üzerine konulur. Metal zemin ısıtılır. Sıcaktan rahatsız olan pireler zıplayarak kaçmaya çalışır. Ama başlarını tavandaki cama çarparak düşerler. Zemin de sıcak olduğu için tekrar zıplarlar, tekrar başlarını cama vururlar. Defalarca kafalarını cama vuran pireler sonunda o zeminde 30 santimden fazla zıplamamayı öğrenirler. Artık hepsinin 30 cm zıpladığı görülünce deneyin ikinci aşamasına geçilir ve tavandaki cam kaldırılır. Zemin tekrar ısıtılır. Tüm pireler eşit yükseklikte, 30 cm zıplarlar! Üzerlerinde cam engeli yoktur, daha yükseğe zıplama imkânları vardır ama buna cesaret edemezler. Bilimadamları pirelerin yaşadıklarına "cam tavan sendromu" adını verir. Cam tavan sendromu insan hayatı için, "Bir insanın gelebileceğine inandığı en üst nokta, onun cam tavanıdır. Cam tavanınız hayallerinizin tavan yüksekliğini gösterir" anlamını taşıyor.

Referans