İstanbul’da taksi sorunu git­tikçe kronik bir hal almaya devam ediyor. Pazar ve ka­muoyu araştırmalarıyla bilinen uluslararası danışmanlık şirketi EY Türkiye, taksi sorununa yöne­lik kapsamlı bir rapor yayımladı. EY Türkiye Kamu Sektörü Danış­manlık Hizmetleri Şirket Ortağı Kerem Kaçar tarafından açıkla­nan rapora göre, İstanbul’un tak­si ekosistemi arz-talep denge­sizliğiyle karşı karşıya.

EY Tür­kiye’nin raporunda, son 34 yılda İstanbul’un nüfusunun iki katına, turist sayısının ise 10 katına çıktı­ğı, aynı dönemde taksi sayısında sadece yüzde 17 oranında arttığı kaydedildi. Buna göre, İstanbul’da 1990 yılında nüfus 7,3 milyon iken bu sayı 2024’te yüzde 115 artışla 15,7 milyona, turist sayısı da 1,9 milyondan yüzde 879 artışla 18,6 milyona yükseldi.

KORSAN TAKSİCİ YAYGINLAŞIYOR

Aynı dönemde taksi sayısı ise sadece yüzde 17’lik artışla 17 bin 395’ten 20 bin 311’e çıktı.

Bu durum, şehrin taksi talebi­ne yeterli arzı sunamadığını ve korsan taksi kullanımının yay­gınlaştığını gösteriyor. Vatan­daşların yüzde 86’sı taksi bul­makta zorlandığını belirtirken, yüzde 33’ü her zaman taksi bu­lamama sorunu yaşadığını ifade ediyor. Rapora göre, İstanbul’da 1000 kişiye düşen taksi sayısı 1,3 olurken, bu rakam Moskova’da 14,7, Singapur’da 16,2, Londra’da 8,2, New York’ta ise 6,3.

Böylece İstanbul 1.000 kişi­ye düşen taksi sayısının, benzer dünya metropollerinin ortala­masından neredeyse 7,5 kat daha az olduğu ortaya çıktı.

YÜKSEK ÜCRET ŞİKAYET KONUSU

Rapora göre, İstanbul’da günde ortalama 36 yolculuk yapan tak­siler, yıllık 47,8 milyar TL gelir üretiyor. Ancak mevcut sistemde en dikkat çeken sorunlardan biri taksi plakalarının bir yatırım ara­cı haline gelmesi.

EY Taksi De­neyimi Vatandaş Anketi’ne göre, katılımcıların yüzde 24’ü haliha­zırda paylaşımlı araç hizmetleri­ni kullanırken, yüzde 20’si ise bu hizmetleri denemek istediğini ifade ediyor. Paylaşımlı araç hiz­metini tercih edenler, başlıca ne­denler olarak araç bulma kolaylı­ğını (%38), uygun fiyatı (%23) ve güvenliği (%20) sıralıyor. Araş­tırmaya göre, İstanbul’da 20 bin 311 taksi ve 40 bin 622 taksi sürü­cüsü bulunuyor. Taksi hizmetle­ri, hem yerli hem de yabancı yol­cular açısından çeşitli sorunları da barındırıyor.

Dünya'dan Necmi Çelik'in haberine göre, turistlerin yüzde 50’den fazlası taksi sürücülerinin yüksek ücret talep ettiğini, uzun rotalar kullandığını ve yaban­cı dil bilmeyen sürücüler nede­niyle zorluk yaşadığını belirtiyor. Yerli yolcular ise kaba davranış­lar (%64) ve kısa mesafede yolcu almama (%54) sorunlarından ya­kınıyor. Taksi sürücülerinin yüz­de 30’u dijital uygulamaları kul­landığını ve yolculukların yüzde 55’inin bu platformlar aracılığıyla gerçekleştirildiğini belirtiyor. An­cak, uygulamalardaki komisyon oranları ve sabit ücret politikala­rı hem yolcular hem de sürücüler için sorun oluşturuyor.

DÖNÜŞÜM İÇİN 5 TEMEL ADIM

EY raporuna göre, İstanbul’un 2027, 2030 ve 2035 hedefleri doğrultusunda daha organize ve dijital bir taksi ekosistemi yaratılması öngörülüyor. Dönüşüm için önerilen beş temel adım şu şekilde:

-Yeni taksiler ve operasyonel standartlar: UKOME tarafından onaylanan 2.500 yeni taksinin hizmete sunulması ve dijitalleşme gerekliliklerinin belirlenmesi.

- Mevzuat düzenlemeleri: Rezervasyonlu Bireysel Taşıma (RBT) aracıları için mevzuat hazırlıklarının başlatılması.

- Dinamik fiyatlandırma: Dijital taksilerde fiyatlandırma sisteminin dinamik hale getirilmesine yönelik karar taslağının sunulması.

- Taksi şirketleşmesi: Taksi hizmetlerinin daha profesyonel hale gelmesi için taksi şirketlerinin kurulmasının teşvik edilmesi.

- Gelir takibi ve vergilendirme: Dijital platformlar üzerinden gelirlerin takip edilmesi ve vergilendirme sisteminin güçlendirilmesi

patronlardunyasi.com