İngiltere'de damga vergisi artışı öncesi alıcılar harekete geçti, konut fiyatları rekor kırdı
İngiltere’de konut fiyatları Ocak ayında yüzde 0,7 artarak 299 bin 138 sterline (372 bin dolar) yükselerek yeni bir zirveye ulaştı. Alıcıların, 1 Nisan’da yürürlüğe girecek damga vergisi artışı öncesinde işlemleri tamamlamak için acele etmesi piyasayı canlandırdı. Ekonomistlere göre ise, talebin güçlü seyretmesi ve arzın kısıtlı olması nedeniyle fiyatlar 2025'te de yükselmeye devam edebilir.
İngiltere'nin en büyük ipotek kredisi kuruluşlarından biri olan Halifax verilerine göre, Ocak ayında ortalama emlak fiyatı yüzde 0,7 artarak 299 bin138 sterline ulaştı. Yeni yıla 'olumlu notla' başlayan piyasada yeni bir zirve görüldü.
Halifax'a göre, baharda damga vergisi artışından önce birçok alıcının anlaşmaları tamamlamak için acele etmesi bu oranda etkili oldu.
ARALIK'TA DÜŞTÜ, OCAK'TA YÜKSELDİ
Halifax, ortalama emlak fiyatının Aralık ayında yüzde 0,2 düştükten sonra Ocak ayında yüzde 0,7 artarak 299 bin 138 sterline çıktığını bildirdi.
2025'TE YILINDA ARTMAYA DEVAM EDECEK
Ekonomistler ve sektör analistleri, İngiltere Merkez Bankası'nın İngiltere ekonomisinin ivmesine ilişkin endişelerine rağmen arzın kısıtlı kalması ve talebin nispeten istikrarlı kalması nedeniyle konut fiyatlarının 2025 yılında da artmaya devam etmesini bekliyor .
Bankanın Perşembe günü yüzdde 4,5'e düşürmesinin ardından piyasaların baz faiz oranında en az iki kez daha 0,25 puanlık indirim fiyatlaması ile birlikte, satışların düşen ipotek oranlarından destek alması bekleniyor.
YILLIK BÜYÜME DÜŞTÜ
Ancak Lloyds Banking Group'un bir parçası olan Halifax'ın rakamları, piyasadaki ivmenin bir yıl öncesine kıyasla yavaşladığını gösteriyor. Yıllık büyüme, Aralık ayındaki yüzde 3,4'ten yüzde 3'e düşerek hafifçe geriledi.
YILA 'OLUMLU NOTLA' BAŞLADI
Halifax'ın ipotek biriminin başkanı Amanda Bryden, konut piyasasının yılın olumlu bir notla başladığını, en azından ev sahipleri ve sektör açısından olumlu olduğunu söyledi.
Bryden, "Uygun fiyatlılık hala birçok potansiyel alıcı için bir zorluk var, ancak piyasanın dayanıklılığı kayda değer. Yeni ipoteklere yönelik güçlü bir talep ve kredilendirmede büyüme var. Damga vergisi artışının yaklaşmasıyla, bu talebin bir kısmı Mart ayı sonundan önce işlemleri tamamlamak isteyen ilk kez ev sahibi olanlardan gelmiş olabilir." dedi.
TRUSS'IN HÜKÜMETİ PİYASAYI CANLANDIRDI
Liz Truss'ın kısa ömürlü hükümeti, tahvil piyasasındaki kaosun ardından iktidarı sona ermeden önce, Eylül 2022'de İngiltere ve Kuzey İrlanda'da damga vergisinin ödeneceği eşikleri geçici olarak yükseltti ve konut piyasasını canlandırma çabasına girdi.
İSKOÇYA VE GALLER'DE FARKLI VERGİLER
Maliye Bakanı Rachel Reeves, Ekim ayındaki bütçesinde geçici kesintileri Nisan ayında sonlandıracağını duyurdu. İskoçya ve Galler, ev satın alımlarında farklı vergiler belirliyor.
1 Nisan'dan itibaren, ilk kez ev sahibi olanlar 300 bin eurodan dan fazla değere sahip evler için 425 bin eurodandan vergi ödemek zorunda kalacak ve ilk kez ev sahibi olanlar için indirimli oran eşiği 625 bin eurodan 500 bin euroya düşecek. İngiltere'deki tüm konutlara uygulanan sıfır vergi damga vergisi eşiği 250 bin eurodan 125 bin euroya düşecek.
DAMGA VERGİSİNDEN ÖNCE ALICILAR YARIŞA GİRDİ
Damga vergisindeki değişiklikler genellikle alıcıların son tarihten önce içeri girmek için bir yarışa girmesine ve ardından bir durgunluğa neden olur. Bunun yavaşlayan bir konut piyasasına dönüşüp dönüşmeyeceği büyük ölçüde daha geniş ekonominin durumuna bağlı olacak.
İngiltere Merkez Bankası Perşembe günü, hane halkı ve iş dünyası güvenindeki zayıflığı gerekçe göstererek GSYİH büyüme tahminini yüzde 1,5'ten yüzde 0,75'e yarıya indirdi. ABD başkanı Donald Trump tarafından başlatılan küresel bir ticaret savaşı ihtimali de ekonomistleri alarma geçirdi.
Ancak Bryden şunları söyledi: "Jeopolitik belirsizliklere ve azalan tüketici güvenine rağmen, diğer önemli göstergeler konut piyasası için oldukça olumlu görünüyor. İngiltere Merkez Bankası yılın ilk temel faiz indirimini yaptı ve muhtemelen daha fazlası gelecek. Hanehalkı kazançlarının enflasyondan daha hızlı artmaya devam etmesi bekleniyor. Ancak bu fark daralabilir, bu da yaşam maliyetindeki sıkışmadan kaynaklanan mali baskının bir kısmını hafifletebilir." dedi.
patronlardunyasi.com