Geleceğin şehri Neom’un milyar dolarlık havalimanı için 3 Türk şirketi yarışacak
Türk şirketler, Suudi Arabistan’da 500 milyar dolarlık geleceğin şehri Neom’da yapımı planlanan uluslararası havalimanı için yarışacak. 20 milyon yolcu kapasiteli milyar dolarlık havalimanını yapmak için Türkiye’nin dev inşaat şirketleri yarışacak. Limak ve IC İçtaş İnşaat ön eleme için başvururken üçüncü bir Türk şirketinin daha rekabete dahil olduğu konuşuluyor. Üçüncü şirket olarak YDA ve TAV İnşaat’ın adı geçiyor.
Necla DALAN
Türkiye, dünyaca referans alınan inşaat dergisi ENR’nin eylül ayında yayımladığı 'Dünyanın En Büyük 250 Uluslararası Müteahhidi Listesi'nde 43 firmayla ikinci sırada. Türk inşaat şirketleri dünyanın dört bir yanında milyarlarca dolarlık projeleri üstleniyor. Avrupa’dan Asya’ya her bölgede dev Türk şirketlerini görmek mümkün. Hatta artık onların proje kovalaması gerekmiyor, bizzat ihalelere davet ediliyorlar.
Son dönemde Körfez Bölgesi, Türk inşaat şirketlerinin gözdesi durumunda. Trilyonlarca dolarlık yatırım planları yapılan ve çehresi değişmeye başlayan Suudi Arabistan, bölgedeki en cazip ülke konumuna geldi. Türkiye Müteahhitler Birliği’nin 2024 yılının ilk 9 ayına ilişkin raporuna göre, bu dönemde Türk müteahhitlerin yurtdışında en çok iş üstlendiği ülke, 2.3 milyar dolarla Suudi Arabistan oldu. Suudi Arabistan'da Vizyon 2030 planının bir parçası olarak yıllık 100 milyon turist hedeflendiği için özellikle turizm alanında ciddi yatırımlar yapılıyor.
LİMAK VE IC İÇTAŞ ÖN ELEME İÇİN BAŞVURDU
Geçen hafta IC İçtaş İnşaat İcra Kurulu Üyesi İlker Öksüz ile Riyad’daydım. IC İçtaş İnşaat, yerel ortağı Al Rashid Trading and Constracting Company ile Riyad King Khalid Uluslararası Havalimanı’nın iki terminalini bitirdi, ikisini de teslim etme noktasına geldi. Şirket bu havalimanında yapılacak 6 terminalin de en az birini almayı hedefliyor. IC İçtaş İnşaat, 500 milyar dolara mal olması öngörülen ve 26 bin 500 kilometre karelik bir alanda kurulan geleceğin şehri Neom’daki havalimanını yapmaya da talip. İlker Öksüz, Riyad ziyaretimizde Neom uluslararası havalimanı ihalesinde ön eleme için teklif verdiklerini söyledi. Öksüz, çok daha ilginç bir bilgi verdi ve en az 1 milyar dolarlık yatırım bedeli olan bu havalimanı ihalesinde 3 Türk şirketin yarışacağını vurguladı.
LİMAK BAŞVURDU, ÜÇÜNCÜ ŞİRKET OLARAK YDA GROUP VE TAV İNŞAAT'IN ADI GEÇİYOR
Öksüz’ün sözleri üzerine bu 3 şirketin kimler olabileceğini araştırdım. Öğrendim ki Limak da ön eleme için başvuran Türk şirketlerinden… Üçüncü şirket olarak ise sektör kulislerinde YDA Group ve TAV İnşaat’ın adı geçiyor.
Bu arada üç Türk şirketin rekabeti çok çetin olacağı benziyor. Çünkü hepsi uluslararası havalimanı inşaatında tecrübe sahibi ve çok büyük projelere imza atmış durumdalar.
LİMAK KATAR’DA DEV HAVALİMANINI YAPIYOR, NEOM’DA 1.5 MİLYAR DOLARLIK ÜÇ PROJEYİ YÜRÜTÜYOR
Limak, 25 milyon yolcu kapasiteli Kuveyt Uluslararası Havalimanı Yeni Terminal Binası inşası (T2) ihalesini üstlendi. Bu proje, 4.5 milyar dolarlık ihale bedeliyle Türk müteahhitlerin yurtdışında tek pakette kazandığı en büyük ihale olma özelliğini taşıyor. Kuveyt Uluslararası Havalimanı inşaatının ikinci paket ihalesi olan Çok Katlı Otopark Binası, Bağlantı Yolları, Köprüleri ve Çevre Peyzaj İşleri Yapım Projesi’ni de Limak aldı. Priştina’nın uluslararası havalimanı Adem Yaşari Havalimanı, Senegal Dakar Blaise-Diagne Uluslararası Havalimanı bu alandaki diğer önemli projeleri.
Limak, Suudi Arabistan’da da faal bir Türk şirketi. Neom’da toplam değeri 1.5 milyar doları bulan turizm bölgesinde üç projeyi üstlenmiş durumda.
IC İÇTAŞ İNŞAAT EN SON VİETNAM’DA HAVALİMANI İHALESİNİ ALDI
IC İçtaş’ın Riyad’daki işlerinden yukarıda söz ettim. Şirket, hem Türkiye hem de başka ülkelerde de havalimanı inşaatlarında yetkin. Antalya Havalimanı, Ordu Giresun Havalimanı, Adnan Menderes Havalimanı, Uluslararası Zafer Bölgesel Havalimanı, St. Petersburg’daki Pulkovo Uluslararası Havalimanı şirketin refereransları arasında. IC İçtaş İnşaat’ın liderlik ettiği VIETUR Konsorsiyumu, Vietnam’da 1.5 milyar dolarlık Long Thanh Uluslararası Havalimanı işini de üstlendi.
Bu arada IC İçtaş İnşaat, Neom projesinde 2029 Kış Olimpiyatları’na hizmet edecek kayak tesisi ihalesine de teklif vermeye hazırlanıyor.
YDA GROUP DALAMAN’DA DIŞ HATLAR TERMİNALİNİ YAPTI VE 26 YILLIK İŞLETME HAKKINI ALDI
Neom’daki havalimanı için adı geçen YDA Group, Devlet Hava Meydanları İşletmesi’nin 2003 yılında Yap-İşlet-Devret modeline göre açmış olduğu Dalaman Havalimanı Dış Hatlar Terminali’nin yapım ve işletim ihalesini kazandı ve 2006 yılından itibaren işletmesini sürdürüyor. Bu havalimanına 26 yıllık işletme hakkının devir bedeli olan 831 milyon 900 bin euro ile birlikte 1 milyar euroyu aşan bir yatırım yapan YDA, yurtdışında işlettiği Kazakistan Aktau Uluslararası Havalimanı, Türkistan Uluslararası Havalimanı ve inşaatlarını tamamladığı Ukrayna Kiev Boryspil Uluslararası Havalimanı, Hatay Uluslararası Havalimanı, Diyarbakır Uluslararası Havalimanı gibi referanslara sahip.
TAV’IN HAVALİMANI İNŞAATINDA 20 YILLIK TECRÜBESİ VAR
TAV İnşaat ise havalimanı inşaatı konusunda dünyada önde gelen şirketlerden. TAV İnşaat’ın bugüne kadar gerçekleştirdiği projeler arasında Türkiye’de İstanbul Atatürk, Ankara Esenboğa, İzmir Adnan Menderes Havalimanı dış hatlar ve yeni iç hatlar terminali, Gazipaşa-Alanya Havalimanı projeleri; yurtdışında ise Katar’ın başkenti Doha’da dünyada 5 yıldıza sahip 6 havalimanından biri olan Hamad Havalimanı ve Suudi Arabistan’ın ilk özelleştirme projesi Medine Havalimanı ve Riyad Havalimanı Terminal 5, Gürcistan’da Tiflis ve Batum, Tunus’ta Enfidha-Hammamet, Kuzey Makedonya’da Üsküp ve Ohrid Havalimanları, Mısır’da Kahire Havalimanı Terminal 3 ve Bahreyn Havalimanı yer alıyor.
TAV İnşaat’ın devam eden havalimanı projeleri arasında, Katar–Doha Hamad Uluslararası Havalimanı ilave konkors, Kazakistan-Almatı Uluslararası Havalimanı genişleme projesi, Irak Musul Uluslararası Havalimanı Rehabilitasyon projesi ile Türkiye’de Antalya Havalimanı genişleme ve iyileştirme projesi bulunuyor.
patronlardunyasi.com