Yeni yılda yatırımcıları neler bekliyor... Piyasalarda 2025 pusulaları

Dünya genelinde merkez bankalarının enflasyonla mücadele edebilmek için şahin politikalar izlemesi, sıkı para politikalarının ne zaman biteceğine yönelik belirsizlikler, özellikle Ortadoğu’daki savaşla tırmanan jeopolitik gerilimin emtia fiyatlarında yarattığı oynaklık, ABD’deki resesyon endişelerinin de etkisiyle dünya borsalarında yaşanan ‘kara pazartesi’ ve en sonunda Trump 2.0 döneminin kesinleşmesiyle küresel ekonomide artan vergi ve enflasyon endişeleri; kripto paralardaki Trump rallisi...

Hürriyet'ten Gamze Bal'ın haberine göre, finansal piyasalar için 2024, oldukça dalgalı bir seyrin izlendiği ve oynaklığın arttığı bir yıl oldu. 2025’te ise küresel ekonomi ve siyasetteki belirsizlikler yatırımcıları tedirgin ediyor. Dünya ekonomisi için 2025’te yavaş bir büyüme beklenirken; ABD’de Trump’ın izleyeceği politikaların resesyon riskini artırabileceği raporlanıyor. Türkiye ise 2024’ü, ekonomi programına duyulan güvenin etkisiyle düşen CDS, gri listeden çıkılması, kredi notu ve görünümünde belirgin iyileşme, direnerek de olsa düşen enflasyon ve arzu edilen seviyelere ulaşamasa da artan yabancı ilgisiyle kapattı. Yaz ortasına kadar rekor seviyelere ulaşarak gelen, ancak temmuz ortasından sonra bir türlü toparlanamayan Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksinin de 2025’te yeniden yükseliş hareketine başlaması ve yeni rekorlar kırması bekleniyor.

ENFLASYON TEHLİKESİ BİTMEDİ

2024, COVID-19 salgınıyla tetiklenen yüksek enflasyonla mücadelenin sürdüğü; dünya genelinde hedeflenen enflasyon oranlarına ulaşma konusunda güçlüklerin yaşandığı bir yıl oldu. Tedarik zincirindeki sorunlar, petrol, doğalgaz ve gıda fiyatlarındaki hızlı yükseliş, dünya genelinde büyük bir enflasyona neden olarak yaşam maliyetlerini belirgin şekilde yükseltti. Yüksek faiz oranlarına rağmen yapışkan yüksek enflasyon, başta hizmet sektöründe olmak üzere birçok hükümeti ve merkez bankasını zorlamaya devam etti. Bunların yanı sıra bir de ABD’de göreve gelecek Trump’ın Avrupa, Meksika, Kanada ve Çin’den gelen ürünlere uygulayacağını açıkladığı tarife planının; bu ülkelerin de ABD’ye misilleme olarak tarife artışlarına gideceğine dair tahminlerin büyüme üzerinde olumsuz etkiler yaratması bekleniyor.

Türkiye ise Ocak 2024’e yıllık yüzde 64.86 enflasyonla başlamıştı. Kasım ayında ise yıllık enflasyon yüzde 47.09 oldu. 11 aylık resmi enflasyon yüzde 42.91 olarak açıklandı. Daha hızlı düşmesi beklenirken beklentilerin üzerinde gelen enflasyon, 2025 için de endişe kaynağı olmaya devam ediyor.

DÜŞÜK BÜYÜME YILI OLACAK

Bloomberg Economics’e göre dünya ekonomisi, 2024’ü yüksek faiz oranlarına ve jeopolitik gerilimlere rağmen dirençli bir büyüme ile kapatırken, 2025’te ‘sürekli ama sıradan’ bir büyüme bekleniyor. Dünya gayri safi yurtiçi hasılasının (GSYİH) 2025’te yüzde 3.1 oranında büyüyeceği öngörülüyor. Bu da 2024 ile benzer bir oran ve pandemi öncesi döneme göre hâlâ yavaş bir büyüme demek.

KÜRESEL TİCARETTE TRUMP ENDİŞESİ

AB Komisyonu, 2025’te risklerin arttığına dikkat çeken bir rapor yayınladı. Rusya-Ukrayna Savaşı ile Ortadoğu’daki çatışmaların jeopolitik riskleri körüklediği kaydedildi. Trump’ın ticaret politikalarının da risk unsuru olduğuna işaret edilen raporda, “Ticaret ortakları tarafından korumacı önlemlerde daha fazla artış, küresel ticareti altüst edebilir” ifadelerine yer verildi.

GÜVEN ARTTI, NOT ARTIŞLARININ SÜRMESİ BEKLENİYOR

Türkiye ekonomisinde 2024, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in de göreve ilk geldiğinde vurguladığı gibi ‘rasyonel politikalara’ dönülen bir yıl oldu. Uygulanan ekonomi programı sonrası ülkeye yönelik güvenin artması, birçok alanda iyileşmeyi de beraberinde getirdi. İlk çeyrekte izlenen ekonomi politikaları sonucunda Türkiye’nin yurtdışı borçlanma ihalelerine yönelik artan ilgi, borçlanma faizlerinin düşmesini ve vadelerinin uzamasını sağladı. Bu da uygulanan ekonomi programına güveni artırdı ve yatırımcı ilgisinin oluşmasına katkı sağladı ve Türkiye’nin 5 yıllık kredi risk primi (CDS) 300 baz puanın altına geriledi. İlerleyen aylarda Türkiye, Mali Eylem Görev Gücü’nün (FATF) gri listesinden çıktı. Türkiye aynı zamanda, 2024’te büyük kredi derecelendirme kuruluşlarının hepsinden not artırımı alan tek ülke oldu. Kredi derecelendirme kuruluşlarından 2025’te de not artışının devamı bekleniyor. İş dünyasının beklentisi ise 2025’te hem portföy hem de doğrudan yatırımların artacağı yönünde.

BORSA İSTANBUL’DA YENİDEN REKOR BEKLENTİSİ

2023’TEN itibaren rasyonel politikalara dönüşün desteğiyle borsada başlayan yükseliş hareketi, Temmuz 2024’e kadar devam etmişti. 2024’e 7 bin 470 seviyesinden başlayan BIST100 endeksi, 22 Temmuz tarihine kadar yüzde 50 yükseliş kaydetti ve 11 bin 200 civarına yaklaştı. Ancak, 22 Temmuz-5 Kasım arasında ise yüzde 23 düşüşle 8 bin 620 seviyesine kadar çekildi.

Borsanın seyrini Hürriyet’e değerlendiren Ata Yatırım Araştırma Genel Müdür Yardımcısı Cemal Demirtaş, borsadaki geri çekilmenin nedenlerini ‘politika faizinin yüzde 50’ye çıkması’, ‘kredi faizlerinin yükselmesi’ ve ‘sıkı para politikaları sonucunda şirket büyümelerinde ve kârlılıklarında düşüşler yaşanması’ olarak sıraladı. 5 Kasım’dan itibaren ise ileri dönük enflasyonda düşüş beklentileri, ABD seçimlerinin ardından net bir sonuç çıkması, küresel merkez bankalarının faiz indirim beklentilerinin ışığında, BIST 100’de toparlanma yaşandığını söyleyen Demirtaş, yılı 10 bin civarında bir seviyeden kapatan BIST 100’e ilişkin şu değerlendirmeyi yaptı:

‘ENDEKS 14 BİN PUANI GÖREBİLİR’

“2025’te, borsanın yeni rekorlar kırma olasılığını yüksek görüyoruz. 2025’in üçüncü çeyreğinin sonuna doğru 14 bin puan seviyesinin yakalanabileceğini düşünüyoruz. 20 Ocak sonrası Trump’ın uygulayacağı politikalar ve dünya ticaret eğilimi temel konular olarak piyasaların yönünü belirleyecek.

Genel olarak, ihracat ve küresel ticaret açısından belirsizlikler biraz daha fazla olsa da Türkiye ekonomisinin ve borsanın yönü açısından özellikle enflasyonda düşüş ve faiz indirimleriyle birlikte rüzgarın arkadan esmeye devam edeceğini düşünüyoruz.”

ALTIN 40 KEZ REKOR KIRDI

Rusya-Ukrayna savaşının yanı sıra, İsrail’in Filistin’deki saldırıları ve İran’la yaşadığı gerginlik, dünyada güvenli liman olarak görülen altına talebi artırdı. ABD’de kasımda düzenlenen başkanlık seçimleri öncesinde artan siyasi belirsizlikler de yine altın fiyatını yukarı taşıyan bir unsur olarak ön plana çıktı. Fed’in faiz indirim döngüsüne başlaması, Asya’daki güçlü talep ve merkez bankası alımları da altın fiyatını yıl boyunca yukarı yönlü destekledi.

Dünya Altın Konseyi’nin ‘Altın Görünümü 2025: Faiz oranları, risk ve büyümede yol bulma’ başlıklı raporunda, altın fiyatlarının 2024’te tam 40 kez rekor kırdığı vurgulandı. Böylece altın, 2024’te emtialar arasında en iyi performans gösterenler arasında yer aldı. 2023’ü 2 bin 75 dolardan tamamlayan altının ons fiyatı, 2024’ün ilk çeyreğinde yüzde 7.6 artışla 2 bin 234 dolara kadar çıkarak rekor kırdı. Altının ons fiyatı aralık ayının son haftası itibarıyla 2 bin 620 dolara çıkarak yıl başından bu yana yaklaşık yüzde 27 yükseldi.

Altının, 2025’te de merkez bankalarının alımları ve ABD’nin faiz indirimleri aracılığıyla rekor seviyeye yükselmesi bekleniyor.

KRİPTO TRUMP’I İZLEYECEK

2023’ün yıldızı olan kripto varlıklar, 2024’ü de hareketli geçirdi. Ocak 2024’te ABD’de ilk spot Bitcoin Borsa Yatırım Fonu’na (ETF) izin verileceğine yönelik beklentilerin bir artıp bir azalmasıyla dalgalı seyir izleyen Bitcoin’de sular durulmadı. İki yıl aradan sonra ilk kez 2024’ün ilk günlerinde 45 bin doları aşan Bitcoin, yılın ilk yarısından sonra ABD’deki başkanlık seçimlerine yönelik belirsizlikler ve yıllar önce iflas eden Tokyo merkezli kripto borsası Mt. Gox’ın geri ödeme planını devreye almasına ilişkin yaşanan endişelerle sert düştü. Ancak ‘kripto varlık dostu’ olarak bilinen Trump’ın yeniden başkan seçilmesi sonrası kripto paralarda ralli yaşandı. ABD’deki başkanlık seçimleri öncesi son rekoru 73 bin 157 dolar olan Bitcoin, Trump’ın başkan seçilmesinin kesinleşmesiyle rekor serisine devam etti. Önce 81 doları aşarak rekor tazeleyen lider kripto para birimi, ilerleyen günlerde Trump’ın SEC Başkanlığına Paul Atkins’i aday göstermesi üzerine ilk kez 100 bin doların üzerine çıktı. Lider kripto para birimi aralık ortasında 107 bin doları gördü. ABD’de Bitcoin’in rezerv para olacağına yönelik vaatler ve 2025’te atılması beklenen adımların Bitcoin’deki yükselişi desteklemesi bekleniyor.

patronlardunyasi.com