Kozmetik markasının indirim kuyruğunda kavga eden kadınların görüntüleri tartışılırken, sizler için tarihteki güzellik sırlarını yazdık

Burak ARTUNER

Bu manzarayı izlerken aklıma kadınların binlerce yıl öncesine dayanan kozmetik sırlarını – belki bu kavgalar bir son bulur umuduyla- PD okuyucularıyla paylaşmak istedim. 

ÇATALHÖYÜK’TEKİ BULGULAR 

M.Ö 6500 civarında Çatalhöyük insanı cilaladığı obsidiyeni ayna olarak kullanmaya başlamıştı. Makyajı biliyorlar, çeşitli maddelerden takılar hazırlayabiliyor, ciltlerini kurşun oksidi ile kırmızıya boyuyorlardı. Arkeolog James Mellaart, 1964 yılında yayınladığı kazı raporunda, bir kadın iskeletinin yanında bulunmuş iki kozmetik spatul ile bir kozmetik çatalı tanıtmıştı. Bulgulara göre bunlar makyaj yapmakta kullanılıyordu. 

HİTİTLER

Hititlere (MÖ 1750-1190) ait tabletlerde doğal karışım metinleri vardı. Acı bakla, adam otu, dere otu, dişi sedir, haşhaş, ilgin, hünnap, it üzümü, kankurutan, kekik, kenevir, kişniş, Mekke pelesengi, mersin agaci, safran, sedef otu ve üzüm kozmetikte kullanılıyordu.
 
MISIR 

*Mürrüsafi ağacı ve bundan sızan reçine, Arabistan'da yetişen bir bitkiden elde edilen balsam güzellik için sık kullanılırdı. 
* Osmanlı döneminde 16. yüzyılda Mısır'a giden İtalyan hekim Prospero Alpini, Mısırlı kadınların güzellik formüllerinden şöyle bahseder: "Kadınlar, vücutlarını sık sık yıkayıp kirden arındırırlar. Güzel kokular yaymak için parfümler sürerler. Hamamlarda önce yıkanırlar ve kıllarından temizlenirler. Sonra edep yerlerinin kıllarını kazıyıp pürüzsüz kılarlar. Bu işi bitirdikten sonra hoş kokulu yağlar sürerler."
* Antik Mısır'da kadınlar kına çiçeklerini saçlarında taşımışlar, kına hamuruyla da saçlarını ve ellerini (belki ayaklarını da) Mısırlı kadınlar yaşlandıkça saçlarına kına yanında Hint yağı da sürerdi. 

* 1. Sülale'den Menes (MÖ 2925) zamanında siyah kirpiklerin üzerindeki göz kapakları yeşile boyanırdı. Özel hokkalarda saklanan sürme, hokkalara batırılan çubuklarla parlatmak için gözlere sürülürdü. Sürmenin kokusu sineklerin göze yaklaşmasını da engelliyordu. Gözler boyanırken üst göz kapağı siyah, alt göz kapağı yeşile boyanırdı. 
* Sürmeden başka, badem kabuğu, kömür tozu veya kandil isi de süslenme malzemeleriydi. 
* Yıkanma cildin sodyum karbonatla ovulmasıyla başlardı. Sonra kil ve kül karışımı bir hamurla kese atılırdı. Sonra vücut altın rengine çalan sarı bir aşı boyasıyla ovularak parlatılır, şakaklardaki ve gövdedeki damarlar maviyle belirginleştirilerek altın parıltısı güçlendirilirdi. 
* Cilt bakımı için sığır, keçi, koyun ve kaz yağı ile bitkisel yağlardan yararlanılırdı. Fakir halk
zeytinyağı veya hint yağı kullanırken, zengin halk badem yağı veya susam yağını tercih ederdi. 
*Yılan yağı saçların çıkması için, Hint yağıysa canlanması için kullanılırdı. Terlemeye karşı da günnük veya sakız ağacından yapılan merhemler sürülürdü. 
* Deodorant etkisi için, içinde reçine veya baharat bulunan kesecikler boyuna asılır, elbiselerin konulduğu yere güzel kokulu tozlar serpilirdi. 

KLEOPATRA KİTABINI YAZMIŞTI 
M.Ö birinci yüzyılda yaşayan Mısır Kraliçesi Kleopatra'nın kozmetik tarihinde özel bir yeri olduğu kabul edilir. Kosmetikon adlı eseri Kleopatra'nın yazdığı ileri sürülür. 

DEVE İDRARINDAN GÜZELLİK MASKESİ

Kleopatra'nın formülü kendisine ait olan ünlü bir de kremi vardı ve saçlarına şekil vermek için Nil nehrinin çamuruyla özel kamışlar kullanırdı. Hazırladığı güzellik maskesi, deve idrarı karıştırılmış Nil çamuru içerirdi. Epilasyon için sünger taşı ve penslerden faydalanır, omuzlarını parlatmak için toz haline getirilmiş sedef ve kaymak taşı kullanırdı. Meşhur formülü "kifi" için bal, şarap, kına, üzüm, mürrüsafi, gül ağacı, horozgözü, safran, kuzu kulağı, ardıç üzümü, kakule ve sümbülden bir karışım yapmıştı.  

ESKİ YUNAN VE ROMA

*M.Ö 8’inci yüzyılda Anadolu'daki vücut ve saç bakımı, Mısır'ınkine benzerdi. 
* Antik Yunan çağında (MÖ 1000- MÖ 334), kadınlar ten renklerini açmayı severdi. Deriyi beyazlaştırmakta kullanılan ve "üstübeç" denilen kurşun karbonat, ilk defa Antik Yunan kadını tarafından kullanıldı. 

* Dut, Hint inciri ve ezilmiş böğürtlenden elde edilen kırmızı renk ve undan yapılmış bir hamur da süslenmede ve özellikle geceleri yüz bakımında kullanılırdı. 
* Sabahleyin sütle temizlenirdi. Lekeleri ve çilleri çıkarmak için kil, reçine ve gül suyu kullanmayı tercih ederlerdi.

* MÖ 1. Yüzyılda Roma İmparatorluk çağında kadınların vücut bakımı çok meşakkatliydi. Romalı kadınlar vücutlarını temiz tutmak için kaz yağı kullanırdı. Göğüs, kol, koltukaltı, bacak, dudak üstü ve burun kılları alınır, saçlara peruk takılır, dişler takma değilse geyik boynuzu külü ile parlatılır, maydanozla nefes temizliği sağlanırdı. 
* Yüzün üstübeç beyazı olmasına dikkat edilir. Gözlere sürme çekilir, göz kapaklarına safran da sürülürdü. 
* Yanaklar havacıva veya sülüğenle kırmızılaştırılırdı.

patronlardunyasi.com