Karamehmet tarihi hatayı nerede yaptı?

Çukurova Grubu'nun patronu Mehmet Emin Karamehmet'in başı Turkcell'deki iki ortağı ile dertte. Önünde 60 günlük süre var.

 Rus ortağı Alpha Grubu'na bağlı Altimo'ya rehin verdiği yüzde 13.8'lik Turkcell hissesini kurtarmak için 1milyar 565 milyon dolarlık ödemeyi belirlenecek faizleriyle ödeyecek. Eğer bunu yapamazsa Turkcell'e veda etmek durumunda kalacak.

 Bir yandan da İskandinav ortağı TeliaSonera (TS), onu sıkıştırıyor. 930 milyon dolarlık alacağı konusunda yükümlülüklerini yerine getirmesi isteniyor. Çok uzun süren Turkcell düğümünün çözülmesi için Karamehmet, herhalde elinden geleni yapacak.

 Biraz da her şey, TMSF'nin el koyduğu şirketlerin satış değerlerine bağlı. Devlete olan 455 milyon dolarlık borcu da ödemesi gerekiyor. Artanı da kendisine kalacak. Türkçesi, "Mehmet Emin Bey zorda."

Hisse satmadı iki bankadan oldu

 Peki, neden bu noktalara geldi?

 Bunu anlayabilmek için geçmişe gidip, filmi geriye sarmak gerekiyor.

Yıl, 1998 ve Karamehmet'in elinde iki bankası mevcut. Birisi, Koç Topluluğu'na satılan Yapı Kredi, ikincisi de Pamukbank.

İnterbank da onundu ama satıldı.

Çukurova Grubu, hem bankaları hem sanayi yatırımları hem de Turkcell'le birlikte çok iyi bir noktadaydı. Bankaları o dönemdeki değerle 10 milyar doları ediyor. Turkcell'in değeri de 2000 yılında halka açıldığında 17 milyar dolardı. Grup, yaklaşık 30 milyar dolarlık bir varlıkla dikkat çekiyordu. Gelecek vadeden sektörlerde hep öndeydi. Sadece, Pamukbank'ta "mali sıkıntı" vardı.

Hazine'nin ve BDDK'nın yaptığı denetimlerde grup kredilerinin teminatlandırılması konusu gündeme gelmişti.

Yöneticiler Karamehmet'i uyardı, dinlemedi

Çukurova'nın bünyesindeki şirketlerin tepe yöneticileri, Pamukbank'tan duydukları rahatsızlık nedeniyle bir öneri geliştirdiler. Bunu da Karamehmet'e götürdüler. Dediler ki: "Bir mali yapılanmaya gidelim, Yapı Kredi'den bir miktar hisse satalım, grubun bütün borçlarını kapatalım. Yapacağımız yatırımları da karşılayalım. Geri kalan kaynağı da siz istediğiniz gibi kullanın."

Patronlar da yanılır!

Karamehmet'in bu öneriye sıcak bakmadığını eski yönetici arkadaşları belirtiyor. Herhalde durumu idare edeceğini düşündü.

O dönem Yapı Kredi Genel Müdürü olan Burhan Karaçam da 1999'da bu yüzden istifa ederek ayrıldı.

Yüzde 10'luk satış yapsa kriz olmazdı

Ondan sonra Yapı Kredi hisseleri, Pamukbank'a teminat olarak verildiğinden, 2001 krizinde TMSF, Yapı Kredi'ye de Pamukbank'a da el koydu. Pamukbank güme gitti, Yapı Kredi de Koç Topluluğu'na satıldı. Oysa, Karamehmet böyle çok riskli bir tercihe gitmeyebilirdi.

Yapı Kredi'den ve diğer şirket hisselerinden 2 milyar dolara ulaşan yüzde 10'luk bir satış yapsa, Pamukbank'ın problemini çözebilirdi. Geri kalan paylarla da istediği yatırımları yapabilirdi.

 Daima fazla özgüven patronlara zarar verir. Onun için küresel şirketler, "bağımsız üye" çalıştırmaya çok değer ve önem bahşederler. Acaba Karamehmet bugünkü aklıyla o hatayı yapar mıydı?

Perihan Çakıroğlu/Bugün