Bir Türk, Çin'de nasıl fabrika kurar?
Atasay Kuyumculuk 6 aydır Çin'in Guangzhov bölgesi'ndeki fabrikasında takı üretiyor. İşçilerin 'yatılı' çalıştığı fabrikanın öyküsünü Atasay Kuyumculuk'un Yönetim Kurulu Başkanı Cihan Kamer anlattı.
24.07.2005 16:50
ABONE OL
Bir Çin tehtididir gidiyor. Türkiye'de pek çok sektör, Çin rekabeti nedeniyle 'ürküyor'. Bu korkunun üstüne giden Türk firmaları da var. Onlar 'Çin buraya gelmeden, biz oraya gidelim' diyenler. Bunu diyenlerden biri de Atasay Kamer ve oğlu Cihan Kamer. Cihan Kamer Atasay Kuyumculuk'un Yönetim Kurulu Başkanı. Babası Atasay Kamer ise fabrikanın kurucusu. 'Kurmak görevi' yine babaya düşmüş ve Atasay Kamer 6 ay önce 'bavulu'nu kapıp Çin'e gitmiş.
Şimdi Çin'de adı 'Çince', sermayesi 'Türkçe' olan 4 bin metrekarelik bir fabrika 'takır takır' takı üretiyor. Bu takılar da dünyanın dört bir yanına ihraç ediliyor. Bu şimdilik deneme üretimi. Asıl üretim, satın aldıkları 50 dönümlük arazi üzerinde kurulacak fabrikada yapılacak. Şimdilik 300'e yakın işçi çalışıyor, asıl üretim başladığında bu sayı 5 bin olacak.
Bir Türk'ün Çin'de fabrika kurma ihtimali bile enteresanken, bunun gerçekleşmesi daha da heyecan verici.
Fabrikayı kuran Atasay Kamer, hâlâ Çin'le meşgul olduğu için, Çin'den henüz bir hafta önce dönen Cihan Kamer'le görüştüm.
Cihan Kamer, herkes gibi Çin'den çok etkilenmiş. İş yapma şekilleri ve kültürlerinin çok farklı olduğunu söylüyor. "Yetişmiş eleman çok fazla, ayrıca kavrama yetenekleri de yüksek" diyor. Anlaşılan 'komünizm' bu işe yaramış. Cihan Kamer, babasının kurduğu fabrikada işlerin nasıl gittiğini görmek için, bir ayını Çin'e ayırmış.
Başa dönelim ve Çin serüveninin nasıl başladığını öğrenelim. Cihan Kamer, Türkiye'de bir işçinin, maliyetinin ayda bin dolara ulaştığını söylüyor ve devam ediyor: "Üstelik bu bin doların 300 doları bile işçinin eline geçmiyor. Vergisi şusu busu derken devlete ödeniyor. Atasay dünya markası olacaksa, bin dolarlık işçi maliyetleriyle rekabet edemez. Bu nedenle dünyadaki rakiplerim gibi maliyetlerin 150 dolarlara indiği Çin'e gitmek zorundaydım. Ama Çin'e gittikten sonra, özel teşviklerin bulunduğu Güneydoğu ya da Doğu illerinden birine da yatırım yapmayı düşünür oldum. Eğer bu illerde üretim maliyeti gerçekten düşürebilirse, 'üretim de yumurtaları farklı sepetlere' doldurma kararı aldım."
Sokaklara masa kurulmuş
Güneydoğu'ya yatırım kararı bir yana, Çin'de gerçekleşen bir yatırım var. Güneydoğu'daki yatırım öykülerini biliyoruz ama Çin tam bir 'muamma'. Örneğin işçiler işe nasıl alınmış? İşe alımları Atasay Kamer yapmış. Üstelik de bu iş Çin usullerinde yapılmış. Kuyumcular Sitesi'nin bulunduğu sokaklara bildiğimiz masalar kurulmuş. Her masa ayrı bir uzmanlığa ayrılmış. İşle ilgilenen işçiler, bu masalara başvurup, yazılı olarak özelliklerini bildirmişler.
Atasay Kamer tarafından oluşturulan bir kurul da seçim yapmış. ğFabrikanın yönetimi ve dış ilişkiler için 15 Türk personel Çin'e götürülmüş. Fabrikanın müdürü ise bir Çinliymiş. 'Yin' adlı müdür bir başka kuyum fabrikasında müdür yardımcılığı yapıyormuş. İşinde başarılı olan 'Yin' transfer edilmiş. Türkiye'deki çalışanlarının pek çoğunun ismini bilen Cihan Kamer Çin'de sadece üç personelin ismini öğrenebilmiş. İşin ilginç yanı, yabancı yatırımcılarla çalışan Çinliler, kendilerine bir de İngilizce isim seçiyorlarmış.
Atasay'ın Çin'deki fabrikası Guangzhov bölgesinde yer alıyor. Burası neresi derseniz? Hong Kong'a 1.5 saatlik uzaklıktaymış. Kamer'in anlattığına göre, Guangzhov sıradan bir bölge değil. Çin, bu bölgenin kuyumculuk merkezi olmasını istiyormuş. Guangzhov'un Valisi Huadu da neredeyse bu işe memur edilmiş. Huadu daha önce de Çin'in çeşitli bölgelerinde kuyumculuk merkezleri kuran bir yöneticiymiş. Çin bu bölgede yabancı kuyumcular yatırım yapsın diye, elinden geleni yapıyormuş. Zaten Atasay firmasına da 'ilk teklif' onlardan gelmiş. 150 dolarlık işçi ücretlerinin yanında, vergi indirimi de varmış. Cihan Kamer, "Yabancı yatırımcıya öylesine kolaylık sağlıyorlar ki, havaalanına indiğinizde, yatırımcı olduğunuz için bekletilmiyorsunuz. Arabanıza yatırımcı plakası takıyorlar, kırmızı ışıkta beklemiyorsunuz..." diyor. Yatırımcılara teşvik bunlarla da sınırlı değil. Ana fabrikalarını kurmak için satın aldıkları 50 dönüm arazinin metrekaresine s
Şimdi Çin'de adı 'Çince', sermayesi 'Türkçe' olan 4 bin metrekarelik bir fabrika 'takır takır' takı üretiyor. Bu takılar da dünyanın dört bir yanına ihraç ediliyor. Bu şimdilik deneme üretimi. Asıl üretim, satın aldıkları 50 dönümlük arazi üzerinde kurulacak fabrikada yapılacak. Şimdilik 300'e yakın işçi çalışıyor, asıl üretim başladığında bu sayı 5 bin olacak.
Bir Türk'ün Çin'de fabrika kurma ihtimali bile enteresanken, bunun gerçekleşmesi daha da heyecan verici.
Fabrikayı kuran Atasay Kamer, hâlâ Çin'le meşgul olduğu için, Çin'den henüz bir hafta önce dönen Cihan Kamer'le görüştüm.
Cihan Kamer, herkes gibi Çin'den çok etkilenmiş. İş yapma şekilleri ve kültürlerinin çok farklı olduğunu söylüyor. "Yetişmiş eleman çok fazla, ayrıca kavrama yetenekleri de yüksek" diyor. Anlaşılan 'komünizm' bu işe yaramış. Cihan Kamer, babasının kurduğu fabrikada işlerin nasıl gittiğini görmek için, bir ayını Çin'e ayırmış.
Başa dönelim ve Çin serüveninin nasıl başladığını öğrenelim. Cihan Kamer, Türkiye'de bir işçinin, maliyetinin ayda bin dolara ulaştığını söylüyor ve devam ediyor: "Üstelik bu bin doların 300 doları bile işçinin eline geçmiyor. Vergisi şusu busu derken devlete ödeniyor. Atasay dünya markası olacaksa, bin dolarlık işçi maliyetleriyle rekabet edemez. Bu nedenle dünyadaki rakiplerim gibi maliyetlerin 150 dolarlara indiği Çin'e gitmek zorundaydım. Ama Çin'e gittikten sonra, özel teşviklerin bulunduğu Güneydoğu ya da Doğu illerinden birine da yatırım yapmayı düşünür oldum. Eğer bu illerde üretim maliyeti gerçekten düşürebilirse, 'üretim de yumurtaları farklı sepetlere' doldurma kararı aldım."
Sokaklara masa kurulmuş
Güneydoğu'ya yatırım kararı bir yana, Çin'de gerçekleşen bir yatırım var. Güneydoğu'daki yatırım öykülerini biliyoruz ama Çin tam bir 'muamma'. Örneğin işçiler işe nasıl alınmış? İşe alımları Atasay Kamer yapmış. Üstelik de bu iş Çin usullerinde yapılmış. Kuyumcular Sitesi'nin bulunduğu sokaklara bildiğimiz masalar kurulmuş. Her masa ayrı bir uzmanlığa ayrılmış. İşle ilgilenen işçiler, bu masalara başvurup, yazılı olarak özelliklerini bildirmişler.
Atasay Kamer tarafından oluşturulan bir kurul da seçim yapmış. ğFabrikanın yönetimi ve dış ilişkiler için 15 Türk personel Çin'e götürülmüş. Fabrikanın müdürü ise bir Çinliymiş. 'Yin' adlı müdür bir başka kuyum fabrikasında müdür yardımcılığı yapıyormuş. İşinde başarılı olan 'Yin' transfer edilmiş. Türkiye'deki çalışanlarının pek çoğunun ismini bilen Cihan Kamer Çin'de sadece üç personelin ismini öğrenebilmiş. İşin ilginç yanı, yabancı yatırımcılarla çalışan Çinliler, kendilerine bir de İngilizce isim seçiyorlarmış.
Atasay'ın Çin'deki fabrikası Guangzhov bölgesinde yer alıyor. Burası neresi derseniz? Hong Kong'a 1.5 saatlik uzaklıktaymış. Kamer'in anlattığına göre, Guangzhov sıradan bir bölge değil. Çin, bu bölgenin kuyumculuk merkezi olmasını istiyormuş. Guangzhov'un Valisi Huadu da neredeyse bu işe memur edilmiş. Huadu daha önce de Çin'in çeşitli bölgelerinde kuyumculuk merkezleri kuran bir yöneticiymiş. Çin bu bölgede yabancı kuyumcular yatırım yapsın diye, elinden geleni yapıyormuş. Zaten Atasay firmasına da 'ilk teklif' onlardan gelmiş. 150 dolarlık işçi ücretlerinin yanında, vergi indirimi de varmış. Cihan Kamer, "Yabancı yatırımcıya öylesine kolaylık sağlıyorlar ki, havaalanına indiğinizde, yatırımcı olduğunuz için bekletilmiyorsunuz. Arabanıza yatırımcı plakası takıyorlar, kırmızı ışıkta beklemiyorsunuz..." diyor. Yatırımcılara teşvik bunlarla da sınırlı değil. Ana fabrikalarını kurmak için satın aldıkları 50 dönüm arazinin metrekaresine s
