Arabuluculuk nedir? Kimler arabulucuya gitmek zorunda? Arabulucuk ücretleri ne kadar?

İş davalarında zorunlu Arabuluculuk sistemi, 1 Ocak'tan itibaren yürürlüğe girdi. Bu tarihten sonra iş hayatındaki tüm anlaşmazlıklar, artık Arabuluculuk merkezlerinde çözülecek. Yeni sistemin işleyişi nasıl olacak? Bu davalar nasıl çözülecek? Anlaşmazlığa düşen taraflar nasıl başvuru yapacak?

Av.Batuhan Demircan "Arabuluculuk sistemi"yle ilgili merak edilenleri yazdı

Arabuluculuk, Adalet Bakanlığı'nın uyuşmazlıkları mahkemeye gitmeden,mahkemelerin iş yükünü azaltmak için kurduğu bir sistemdir. 

1 Ocak 2018 itibarıyla iş davaları için mahkemeden önce arabulucuya gitme zorunluluğu getirildi.

İşçi ve işveren alacakları,işe iade talepleri, kıdem ve ihbar tazminatları, fazla mesai, tatil, yıllık izin bayram tatili alacakları, tazminat talepleri gibi tüm bu anlaşmazlıklarda taraflar 01/01/2018 tarihinden itibaren arabulucuya başvurmadan dava yoluna gidemeyecekler. 

Bu durumda mesela iş akdi feshedilen bir kişi en yakın adliyeye veya istediği bir arabuluculuk merkezine giderek hakkını arayabilecek. Şuanda Türkiyede 108 adliyede arabuluculuk bürosu bulunmakta. Arabuluculuk bürosunun bulunmadığı adliyelerde ise vatandaşlar Sulh Hukuk mahkemesinin yazı işlerine giderek buradan talepte bulunabilirler. Zira arabuluculuk bürosunun bulunmadığı adliyelerde Sulh Hukuk Mahkemelerinin yazı işleri,aynı görevi üstlenmektedir.

Arabulucuya başvuru ücretsiz. Taraflardan başvuru sırasında herhangi bir masraf ve harç alınmıyor. Başvurunun yapıldığı veya karşı tarafın bulunduğu yere yakın yerden arabulucu atanıyor. Arabulucu karşı tarafı oturuma davet ediyor. Taraflar oturuma tek başlarına gelebilecekleri gibi avukatlarıyla da katılabiliyorlar. Hak kaybına uğramamak açısından, avukat eşliğinde oturuma katılmak tarafımızca en doğru yöntem.

Tarafların ilk oturuma katılma zorunluluğu bulunuyor. Aksi halde ileride haklı çıksa bile iyiniyetli olmadığı için masraflar oturuma katılmayan tarafa kalabiliyor.

Oturuma katılıp iki saat görüştükten sonra taraflar anlaşamazsa masrafı Bakanlık ödüyor dava sonunda taraflara yansıtılıyor. İşin çözülmesi durumunda Arabuluculuğun özel ücret tarifesi ise şöyle;

-İlk 30.000 TL için bir arabulucu görev yaparsa yüzde 6,birden fazla arabulucu görev yaparsa yüzde 9
-Sonra gelen 40.000 TL için bir arabulucu görev yaparsa yüzde 5,birden fazla arabulucu görev yaparsa yüzde 7.5
-Sonra gelen 80.000 TL için bir arabulucu görev yaparsa yüzde 4,birden fazla arabulucu görev yaparsa yüzde 6
-Sonra gelen 250.000 TL için bir arabulucu görev yaparsa yüzde 3,birden fazla arabulucu görev yaparsa yüzde 4.5
-Sonra gelen 600.000 TL için bir arabulucu görev yaparsa yüzde 2,birden fazla arabulucu görev yaparsa yüzde 3
-Sonra gelen 750.000 TL için bir arabulucu görev yaparsa yüzde 1.5 birden fazla arabulucu,birden fazla arabulucu görev yaparsa yüzde 2.5
-Sonra gelen 1.250.000 TL için bir arabulucu görev yaparsa yüzde 1,birden fazla arabulucu görev yaparsa yüzde 1.5
-Sonra gelen 3.000.000 TL'den yukarısı için bir arabulucu görev yaparsa yüzde 0.5,birden fazla arabulucu görev yaparsa yüzde 1'i oranında arabulucu ücreti ödenmesi gerekiyor.

Peki feragat, kabul veya sulh durumlarında?

Arabuluculuk faaliyeti devam ederken, arabuluculuk faaliyetinin konusuz kalması, feragat, kabul veya sulh gibi arabuluculuk yolu dışındaki yöntem ve nedenlerle uyuşmazlığın giderilmesi durumunda, arabulucunun ücretin tamamına hak kazanması söz konusu. Bununla birlikte, somut bir uyuşmalıkta arabuluculuk faaliyetinin yürütülmesi sırasında, yeni bir uyuşmazlık konusunun ortaya çıkması durumunda ise arabulucu her bir uyuşmazlık için ayrı ücrete hak kazanmakta.

Arabuluculuk ücret tarifesinde yazılı olmayan durumlarda 'diğer tür uyuşmazlıklar 'için belirlenen ücret ödenecek. Bu  durumda taraf başına ilk üç saate kadar saate 170 TL, takip eden her saat için 130 TL ödeme yapılacak. Ayrıca uyuşmazlığın üç veya daha fazla tarafı bulunması halinde ise üç saate kadar saat başı 130 TL ve takip eden her saat için 90 TL ödeme yapılacak. 

Arabuluculuk sistemi bu şekilde. Hak kaybına uğrayanların oturumlara avukatlarıyla katılmaları tavsiye olunur. Unutmayalım; davalar, doğru avukatla kazanılır!

Av.Batuhan Demircan

[email protected]