TikTok nasıl kişiye özel videolar sunuyor, Big Data neden önemi, ABD neden TikTok’un yerli bir yatırımcıya satılmasını istiyor

FERAMUZ ERDİN 

Dün PD’de Toygun Atilla’nın “dünyayı kurtaran” kahramanlar yaratmakta çok mahir olan Hollywood’un gerçek afetler karşısında nasıl çaresiz kaldığı hakkındaki yazısını okuduk. Bir diğer gerçek de Hollywood üzerinden dünyaya pazarlanan Amerikan kültürünün bugün küresel ölçekte ne kadar çok benimsendiğidir. Türk dizilerinin de dünyada benzer bir etki yarattığı bilinmektedir. “Eğlencelik” yerli dizilerin küresel başarısının yanında Türk tarihini ve kültürünü anlatan dizilerin de çok tutulması planlı bir stratejinin sonucudur. 

ÇİN’İN TİKTOK’U VAR 

İnsanların görsel – işitsel öğrenme yeteneğini keşfeden ABD’nin, Hollywood projesi ile dünyada bir kamuoyu ve hatta bir eğilimler zinciri oluşturduğu bugün artık sır değildir. Hollywood’un günümüz teknolojilerine uyarlanmış formatları olan Facebook, Instagram ve Tiktok gibi çok tercih edilen uygulamalar, artık bireyleri tek tek hedef alan algoritmaları sayesinde Hollywood misyonunu devam ettirmektedirler. Tiktok ise batının en büyük siyasi, ticari, askeri ve teknolojik rakibi olarak görülen Çin’e ait olması nedeniyle diğerlerinden ayrılmaktadır. Her ne kadar bulunduğu ülkelerdeki kişisel veri koruma mevzuatına uygun hareket ettiği belirtilse de Tiktok özellikle ABD’de her zaman şüpheyle yaklaşılan ve soruşturmalara konu olan bir uygulama olmuştur. Yaşanan süreçte artık Tiktok’un ABD operasyonlarını önümüzdeki Pazar gününe kadar kapatması veya bu ülkedeki operasyonlarını ABD’li bir firmaya devretmesi gibi seçenekler gündeme gelmiştir. 

EĞLENDİRİRKEN ETKİLEMEK 

İnsanları bir yandan eğlendirirken diğer yandan da yönlendirmek üzerine kurulu olan temel stratejide film ve diziler üretmek büyük bir endüstri haline gelmiştir. Hatta bugünlerde Türkiye’de film ve dizi sektöründeki oyuncuların seçilmesi üzerine yaşanan bir tekelleşme iddiası soruşturma konusu dahi edilmiştir. Yeni nesil uygulamalar ise toplumdaki sıradan bireylere içerik yaratarak ünlü olma ve hatta para kazanma imkanı sunmaktadır. Buradaki temel kriter ise algoritmanın dikkatini çekecek ve onun seni ön plana çıkarmasını sağlayacak içerikler üretebilmektir. 

ALGORİTMA DEDİKLERİ 

Özgün, farklı ve insanların dikkatini çekecek içeriklerin üretilmesini teşvik eden, Yapay Zeka unsuru olan algoritmalar, içerik üreticileri kadar içerik tüketicilerinin de tercihlerini takip etmektedir. Kişinin dünya veya siyasi görüşüne, ilgi alanlarına ve ilgi duyabileceği alanlara yönelik olarak karşına çıkarılan içerikler onun ekran başında saatler geçirmesine neden olabilmektedir. Etik değerlere uygun olarak işletilmeyen veya bazı içerik üreticileri tarafından manipüle edilebilen algoritmalar ise içerik tüketicilerini intihar, uyuşturucu, pedofili, cinsel saldırı, zorbalık ve şiddet konularında teşvik edebilmektedir. 

DEZENFORMASYONUN KAYNAĞI

X gibi yazılı sosyal medya içeriklerinin yanı sıra Tiktok gibi görsel - işitsel sosyal medya platformları anlık bilgiyi sürekli sundukları için yanlış ve hatalı bilgilendirmenin de en çok olduğu yerlerdir. İlgi çekici olması nedeniyle algoritmayı da manipüle edebilen bu gibi sahte veya yalan içeriklerin yayılma hızı gerçekten korkunçtur. 

VERİ ARTIK MADDİ BİR DEĞERDİR 

Yapay Zeka tabanlı yazılımlar ile sürekli olarak işlenen ve çeşitli sonuçlar çıkarılmaya çalışılan Büyük Veri ( Big Data) bugün dünyada en değerli varlıkların arasında sayılmaktadır. Bu veriler ticari amaçla kullanılabileceği gibi kötü amaçlı olarak da kullanılabilmektedir. Yapay Zeka yazılımlarının gelişmesi ile sanal alemde her bireyin bir avatarının oluşması, zayıf ve kullanılabilir özelliklerinin bu sistemler tarafından analiz edilebilir ve hatta manipüle edilebilir olması yakında insanlığın en büyük sorunlarından birisi olabilecektir. 

TÜRKİYE’NİN ATILIMLARINA DİKKAT 

Türkiye de bu alandaki bir zaafiyet durumunu hızla kapatmak üzere harekete geçmiştir. Geçen hafta Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile Siber Güvenlik Başkanlığı kurulmuş ve bu hafta da Siber Güvenlik Kanunu taslağı TBMM’de görüşülmeye başlanmıştır. Mevcutta işleyen bir KVK (Kişisel Verilerin Korunması) mevzuatı bulunmasına rağmen; vatandaşların, kamu kurumlarının ve özel sektörün verileri bu yeni mevzuat ile daha ileri seviyede korunabilecektir.

patronlarduunyasi.com