'Rüşvet' soruşturması Dünya Devine uzandı

İstanbul Mali Şube Müdürlüğü ekipleri tarafından düzenlenen ve İstanbul Gümrük ve Muhafaza Başmüdürü Lütfi Ekinci’nin de aralarında bulunduğu 45 kişinin gözaltına alındığı operasyonlar kapsamında adı geçen uluslararası kargo şirketi DHL hakkında soruşturma başlatıldığı ortaya çıktı. DHL’nin 6 yöneticisinin 18 ayrı işlemde, gümrüğe tabi olan malların mevzuata aykırı olarak gümrüğe tabi tutulmadan yurda sokulması iddiasıyla ilgili olarak soruşturma kapsamına alındığı öğrenildi.

6 yönetici var

Rüşvet operasyonuyla ilgili olarak 45 şüphelinin İstanbul Emniyet Müdürlüğü’ndeki sorguları devam ederken, soruşturmanın genişletilerek sürdürüldüğü bildirildi. Bu kapsamda uluslararası dev taşımacılık şirketi DHL hakkındaki iddiaların da soruşturma kapsamında olduğu öğrenildi. Şirketin 6 yöneticisinin yer aldığı soruşturmanın 2010/12083 dosya numarasıyla, 5607 sayılı “Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu” kapsamında Bakırköy Cumhuriyet Savcılığı tarafından başlatıldığı belirtildi.

Gümrüksüz mal girişi

Soruşturma kapsamına alınan şirket yöneticileri şöyle: DHL Havalimanı Müdürü Atilla Demirbilek, DHL Anadolu Operasyon Müdürü Fahrettin Akgün, DHL Antrepo Grup Lideri Adnan Mumcu, DHL Antrepo Şefi Cem Gülşen, DHL Anrepo Grup Lideri Şenol Arabacı, DHL Anrepo Gümrük Destek Müdür İsmail Erol.
Soruşturmada 18 ayrı işlemde, gümrüğe tabi olan malların mevzuata aykırı olarak gümrüğe tabi tutulmadan yurda sokulması iddiası araştırılıyor.

2009 yılında 46 milyar euro gelir

Dünyanın en büyük lojistik şirketlerinden DHL, 220’den fazla ülkede hizmet veriyor. Uluslararası hava, deniz ve karayolu taşımacılığı ile posta hizmeti  veren DHL, 500 bine yakın çalışanıyla 2009’da   46 milyar euro civarı gelir elde etti. 

1969’da ABD’de Adrian Dalsey, Larry Hillblom ve Robert Lynn adlı girişimciler tarafından kurulan DHL, adını bu 3 kurucunun soyadlarından aldı. 1970 sonlarına doğru dünya çapında büyümeye başladı. 1998 yılından itibaren DHL’den hisse almaya başlayan Alman Deutsche Post, 2001 yılından itibaren şirketin çoğunluk hissesinin sahibi oldu.  DHL Express’in Türkiye’nin de aralarında olduğu 21 ülkesinden sorumlu Genel Müdürü Michel Akavi...

Akavi, levanten bir ailenin çocuğu. Lübnan’da yaşayan Fransız dedesi ve İtalyan büyükannesi Türkiye’ye göç edince, Akavi Türkiye’de doğdu. Akavi, Saint Joseph Fransız Lisesi’nden mezun olduktan sonra Fransa’da Sorbonne Üniversitesi’nde okudu. 11 yıl Fransa’da ve 17 yıl Singapur ile Malezya’da çalışan Akavi, Türkiye’yle bağını hiç koparmadı. Akavi’nin Kuala Lumpur’dayken DHL’le Türkiye’den 100 dolara 2 simit getirdiği biliniyor. Akavi, 1999’dan bu yana DHL Türkiye’yi yönetiyor. 1981’den bu yana Türkiye’de olan DHL’in, Atatürk Havalimanı’nda 4 milyon euro yatırımla yaptığı bir operasyon binası bulunuyor. DHL’nin borsa değerinin ise 15.6 milyar euro olduğu tahmin ediliyor.

Kanun hapis cezası öngörüyor

5607 sayılı Kaçakçılık’la Mücadele Kanunu’nun 3. maddesinde soruşturma konusu suçla ilgili şu düzenlemeler yer alıyor:
* “Eşyayı, gümrük işlemlerine tabi tutmaksızın Türkiye’ye ithal eden kişi, 1 yıldan 5 yıla kadar hapis ve 10 bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır. Eşyanın, belirlenen gümrük kapıları dışından Türkiye’ye ithal edilmesi halinde, verilecek ceza üçte birinden yarısına kadar artırılır.
* “Eşyayı, sahte belge kullanmak suretiyle gümrük vergileri kısmen veya tamamen ödenmeksizin, Türkiye’ye ithal eden kişi, 1 yıldan 5 yıla kadar hapis ve 10 bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır.
* Transit rejimi çerçevesinde taşınan serbest dolaşımda bulunmayan eşyayı, rejim hükümlerine aykırı olarak gümrük bölgesinde bırakan kişi, 6 aydan 2 yıla kadar hapis ve 5 bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır.
* Belli bir amaç için kullanılmak veya işlenmek üzere ülkeye geçici ithalat ve dahilde işleme rejimi çerçevesinde getirilen eşyayı, sahte belge ile yurt dışına çıkarmış gibi işlem yapan kişi, 6 aydan 3 yıla kadar hapis ve 5 bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır.”
5607 sayılı kanunun 4. maddesi ise bu suçların bir örgüt faaliyeti şeklinde ya da üç kişiden fazla kişiyle birlikte işlenmesi halinde uygulanacak cezaların iki kat oranında artırılmasını öngörüyor.

Gümrük köstebeği adliyeden çıktı

İstanbul’da gümrüklerdeki rüşvet ve yolsuzluk iddiasıyla başlatılan operasyon kapsamında 10 gümrük memuru daha gözaltına alındı. Böylece emniyette sorgusu süren şüpheli sayısı 45’e çıktı.  Bu arada adliyede görevli bir kişinin gümrük görevlilerine alınan izleme ve dinleme kararını haber verdiği ve bu nedenle operasyonun erken yapıldığı iddia edildi.

Kimliği tespit edilen köstebeğin polisin aldığı soruştuma kararını Gümrük İstihbarat ve Narkotik biriminin başında bulunan Coşkun Cihanoğlu’na bildirdiği, Cihanoğlu’nun da diğer müdürleri uyardığı ileri sürüldü. Köstebeğin yakalanmasının an meselesi olduğu belirtilirken, soruşturma bilgisinin sızması nedeniyle operasyonun siyasilerinin de aralarında bulunduğu üst düzey kişilere uzanmasının engellendiği iddia edildi.

Gelen ihbarlar üzerine 6 ay önce çalışmalara başlayan mali polis, şüphelilerin para trafiğini görüntüledi. Paralar daha çok restoranda verilirken, delil dosyasına konulan rüşvet listelerinin yakılmaktan son anda kurtarıldığı ortaya çıktı.

Emniyet yetkilileri, operasyon birimlerindeki polisleri olası delil atma ve yakma girişimlerine karşı uyardı. Polis ekipleri, Atatürk Havalimanı’daki gümrük binasına girince bazı gümrük muayene memurları çekmecelerindeki kimlerden ne kadar rüşvet alındığının yazılı olduğu rüşvet listelerini çakmakla yakma girişiminde bulundu. 

Gümrük görevlilerin aldığı rüşveti bilgisyarda da kaydettikleri, firma ve kişi adlarının karşısına “alındı” ya da “alınmadı” diye not düştükleri tespit edildi.

Erdal Kılınç/Milliyet