Müteahhitlerden geri alınan parayla bin kilometre yol yapıldı

Kazaların önüne geçmek için başlatılan bölünmüş yol çalışmaları sürüyor. 2003-2004 yıllarında toplam 4 bin 600 kilometre duble yol inşa edildi.

Bunun için 4 milyar 152 milyon 307 bin YTL harcama yapıldı. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, önceki dönemlerde müteahhitlere fazladan ödenen 1 milyar 168 milyon yeni lirayı da geri aldı. Bu parayla inşa edilen bin kilometrelik yol bedavaya getirilmiş oldu.

Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, bölünmüş yol çalışmasında hız kesmiyor. Bakanlık özellikle ölümlü trafik kazalarının yüzde 90'lara varan bir azalma sağlayan duble yol çalışmalarını ülke genelinde 220 noktada aralıksız sürdürüyor. Temmuz ayı itibarıyla 5 bin 358 kilometre yol hizmete açıldı. Yıl sonu itibarıyla duble yol uzunluğu 6 bin kilometreye ulaşacak. Çalışmalar sayesinde 220 kaza kara noktası da ortadan kalktı. 2001 yılında aynı güzergâhta 20 kişi hayatını kaybederken, iyileştirmeler sonucu aynı mevkide meydana gelen kazada sadece 2 kişi öldü.

Bayındırlık Bakanlığı, önceki dönemlerde müteahhitlere fazladan ödenen 1 milyar 168 milyon yeni lirayı geri aldı. Bakanlık bunun yanı sıra, keşif artışı tenzilatı, proje tahdilatı, hidrolik sanat yapıları projesi, kamulaştırma koridorlarının denetlenmesi gibi yaklaşık 20 iş kaleminden 2 milyar 597 milyon 126 bin yeni lira gelir sağladı. Bu paranın 1 milyar 168 milyon yeni lirası ile bin kilometrelik yol yapıldı. Karayolları Genel Müdürü Hicabi Ece, yanlış projelendirilmiş veya belirli grupları kollamak için açılmış ihalelerin iptal edildiğini belirterek, "Bizim yönetim anlayışımızda değişiklik var. Bizden yol ihalesi alan hiçbir müteahhit, öyle fahiş kârlar yapamıyor. Bunu ihaleye katılan şirket sayısını artırarak gerçekleştirdik. Yüzde 52 tenzilatla ihale veriyoruz." dedi.

Duble yol inşasında diğer bir önemli konu da Cumhuriyet tarihinde ilk kez, Karayolları Genel Müdürlüğü, Devlet Su İşleri, Köy Hizmetleri ve Orman Genel Müdürlüğü gibi kamu araç parklarında, yıllardır atıl durumda bekleyen iş makinelerinin çalıştırılması. Böylece kısa bir süre içinde yurt genelinde bulunan yaklaşık 2 bin 500 büyük iş makinesi ve bu kurumlara bağlı 26 bin devlet personeli, duble yollar başta olmak üzere diğer yol yapım ve onarımı gibi işlerde çalıştırılmaya başlandı.

Duble yol çalışmaları başladıktan belli süre sonra yollarda görünmeye başlanan çökmeler, bölünmüş yolların kalitesiz olduğunu gündeme taşımıştı. Yollarda çukurların oluşmasının yanında mıcırların da dağılması üzerine, dönemin bakanı Zeki Ergezen, 2003 yılında kaleme aldığı resmi bir yazı ile genel müdürlük ve bölge müdürlüklerini, "2004 yılında bozulmuş yol istemiyorum." diye uyarmıştı. Bakanlık, o günlerde kamuoyuna yaptığı açıklamada, yollardaki bozuklukları kış aylarının girmesi sebebiyle, atılması gereken ikinci sathi kaplamanın yapılmamasına bağlamıştı. Genel Müdür Ece, geçen yıl bozuk olan yollara atılan ikinci sathi kaplamayla bu sorunun giderildiğini, 2004 yılında yapılan yollarda böyle bir sorunla karşılaşılmadığını kaydetti. Ece, şu bilgileri verdi: "Bölünmüş yollar, ‘Yollar Fenni Şartnamesi' kriterlerine uygun olarak inşa edilmektedir. Zaten genel müdürlüğün sorumluluğu altındaki 63 bin kilometrelik yol ağının yüzde 79'u sathi kaplamadır. Sathi kaplamalı olarak yapılan bölünmüş yollarda yüzeysel bozulmalar, beklenen yüzde 5 sınırı içindedir. Yolun altyapısında hiçbir bozulma ve deformasyon söz konusu değildir."

2005 yılı yatırım programında yer alan ve 624 milyon dolar bütçe ayrılan 481,3 kilometrelik otoyol için dış kredili ödenek bekleniyor. Çünkü, bu mesafenin bitirilmesi için 624 milyon doların yanında 1,262 milyon dolara daha ihtiyaç bulunuyor. Otoyollar için talep edilen dış kredili ödeneğin sağlanamaması durumunda, proje planlanan süre içinde bitirilemeyecek. Bugüne kadar 2 bin 458 km otoyol ve bağlantı yolu ihale edildi. Bunun için 15,518 milyar dolar harcandı.

Selim Kuvel/Zaman