Medyada hareketli günler
Dünya medyası hareketlendi. Milyar dolarlık el değiştirmelere Wall Street Journal'ın eklenmesiyle medyada dengeler değişti. Yeni satın alma ve ortaklıklar gündemde
Serkan Arman'ın haberi
ABD'li medya patronu Rupert Murdoch'ın sahibi olduğu News Corp'un saygın ekonomi gazetesi Wall Street Journal'ı 5 milyar dolara satın alması, dünya medyasında taşları yerinden oynattı.
'Medya baronu' olarak da adlandırılan Murdoch'ın bu girişimi, diğer medya devleri üzerindeki baskıyı da artırdı. Medya şirketleri, Wall Street Journal'ı da alarak gücünü perçinleyen News Corp'a karşı strateji belirlemeye çalışıyor.
News Corp'un, bundan sonra dünyada en büyük rekabeti İngiliz Pearson grubuna ait Financial Times gazetesi, Sulzberger ailesinin yönetimindeki New York Times gazetesi ve ABD'li General Electric'e ait CNBC televizyonu ile yaşayacağı düşünülüyor. Bu 3 şirket başta olmak üzere global medya devlerinin News Corp'la rekabeti devam ettirebilmek için yeni satın almalara ve ortaklıklara hazırlandığı belirtiliyor.
Milyar dolarlar konuşuyor
Hem dünya hem de Türk medyası son yıllarda çok hareketli günler yaşıyor. Medya şirketleri satın almalar ve ortaklıklarla büyüyor. Gücü giderek artan medya kuruluşları çok büyük fiyatlara el değiştiriyor.
Son iki yıl içinde Kanadalı yayın grubu Thomson'ın, İngiliz haber ajansı Reuters'i 17.2 milyar dolara satın alması, ABD'li McClatchy grubunun Knight Ridder grubunu 4 milyar dolara bünyesine katması, dünyada 80 milyon okuru olan Amerikan Reader's Digest dergisinin 1.6 milyar dolara satılması ve adına ünlü gazetecilik ödülü Pulitzer verilen Joseph Pulitzer'in kurduğu Pulitzer Inc'in 1.5 milyar dolara ABD'li Lee Enterprises'ın olması medya piyasasındaki hareketliliği gözler önüne seriyor.
Öte yandan, kısa süre önce Hürriyet'in Doğu Avrupa ve Rusya'nın lider reklam yayıncılığı şirketi Trader Media East'in yüzde 67.3'ünü 336.5 milyon dolara alması, Lagardere ve Le Monde'un bazı gazetelerini 260 milyon dolara Groupe Hersant Media'ya satması, Norveçli A-pressen'in Rus Komsomolskaya Pravda gazetesindeki hissesini Gazprom'la bağlantılı ESN grubuna devretmesi, medyadaki hareketliliğin dünyaya yansıdığının birkaç örneğini oluşturuyor.
ABD'nin kablolu televizyon devi Liberty Global'in 23 milyar dolar değer biçilen İngiliz medya grubu Virgin'ı satın almak için teklif vermeye hazırlanması, aynı ülkede Tribune grubunun emlak kralı Sam Zell'e 8.2 milyar dolara satışının denetim kurumlarından onay beklemesi ve İngiliz Guardian ile Observer gazetelerini yayımlayan Guardian Media Group'un yeni satın almalar için 1.4 milyar doları kenara ayırdığını açıklaması, sektörün yeni gelişmelere gebe olduğunun kanıtını oluşturuyor.
İlk hedef Financial Times mı?
Ancak medyadaki hiçbir gelişme, Dow Jones şirketinin ve dolayısıyla şirket bünyesindeki dünyanın en nüfuzlu gazetelerinden Wall Street Journal'ın Murdoch'a satışı kadar ses getirmedi. Dünya medyasındaki dengeleri altüst eden satışla birlikte, ilk olarak Avrupa hâkimiyeti tehdit altına giren Financial Times teyakkuza geçti.
Murdoch'ın ilk etapta, sahip olduğu Times ve Wall Street Journal gazetelerinin haber gücünü birleştirerek Financial Times'ı tahtından indirmek isteyeceği tahmin ediliyor. Avrupa'da Wall Street Journal'ın günlük tirajı 81.445 ve Financial Times'ın tirajı ise 128.993 civarında bulunuyor.
İki kıtada cephe açıyor
Murdoch'ın daha sonra, 15 Ekim'de yayına başlayacak ekonomi televizyonu Fox Business Network vasıtasıyla, alanında hemen hemen rakipsiz olan Amerikan CNBC televizyonu ile ciddi bir rekabete başlayacağı belirtiliyor. Bu nedenle Financial Times ve CNBC'nin olası bir işbirliği için görüşmelere başladığı da biliniyor. Murdoch'ın diğer yandan da, ekonomi gazetesi Wall Street Journal'ın siyasi ve güncel haber içeriğini güçlendirerek New York Times'la sıkı bir rekabete başlayacağı düşünülüyor.
'Fikir empoze ediyor' eleştirisi
Ancak yine de sektörde, Murdoch'ın siyasi görüşlerini elindeki medya kuruluşlarına yansıttığı ve bunu Wall Street Journal'da da devam ettireceği endişesi hâkim. New York'un saygın Columbia Üniversitesi'nin çıkardığı gazetecilik dergisi Columbia Journalism Review'ın araştırmasına göre, News Corp bünyesindeki yüzlerce gazetede, 2003 yılından bu yana ABD Başkanı George Bush'un Irak'ı işgal etme nedenini sorgulayan tek bir satır yer almadı.
'Bekçi', Murdoch'ın arkadaşı
Bu endişeler nedeniyle, Wall Street Journal'ın edito77ryal bağımsızlığını korumak için 5 kişilik bir komite oluşturuldu. Ancak komitede yer alan MIT Üniversitesi profesörü Nicholas Negroponte'nin Murdoch'ın arkadaşı çıkması ve kurduğu vakfın News Corp'tan 2.5 milyon dolar bağış aldığının belirlenmesi, endişeleri artırdı.
Bu gelişmeler ışığında, medyada satın alma ve ortaklıkların tüm hızıyla süreceğine ve medyanın tüm dünyada hareketli günler yaşayacağına kesin gözüyle bakılıyor.
| Şirket | Ülke | Gelir | Piyasa |
| (milyar | değeri | ||
| $) | (milyar $) | ||
| Time Warner | ABD | 44.22 | 77.99 |
| Walt Disney | ABD | 35.16 | 70.16 |
| News Corp | ABD | 26.74 | 71.43 |
| Comcast | ABD | 24.97 | 80.17 |
| Vivendi | Fransa | 23.03 | 45.57 |
| Bertelsmann | Almanya | 19.3 | - |
| DirecTV | ABD | 14.7 | 27.59 |
| CBS | ABD | 14.32 | 23.73 |
| Cox | ABD | 13.2 | - |
| Toppan | Japonya | 13.18 | 6.64 |
| Dai Nippon | Japonya | 12.83 | 10.59 |
| WPP | İngiltere | 11.56 | 17.95 |
| Viacom | ABD | 11.47 | 27.30 |
| Omnicom Group | ABD | 11.38 | 17.31 |
| Lagardere SCA | Fransa | 10.44 | 10.92 |
| Reed Elsevier | İngiltere/Hollanda | 9.95 | 28.01 |
| EchoStar Comm | ABD | 9.82 | 18.07 |
| RR Donnelley | ABD | 9.32 | 7.92 |
| Pearson | İngiltere | 8.10 | 12.49 |
| Gannett | ABD | 8.03 | 14.35 |
| British Sky | İngiltere | 7.67 | 19.13 |
| Advance/Newhouse | ABD | 7.2 | - |
| Clear Channel | ABD | 7.07 | 17.88 |
| Liberty Global | ABD | 6.49 | 11.54 |
| Thomson Group | Kanada | 6.45 | 25.75 |
| McGraw - Hill | ABD | 6.26 | 22.87 |
| Interpublic | ABD | 6.19 | 5.55 |
| Cablevision NY | ABD | 5.93 | 8.61 |
| Publicis Groupe | Fransa | 5.79 | 8.89 |
| Tribune | ABD | 5.52 | 7.21 |
| Charter Comm. | ABD | 5.50 | 1.28 |
| Fuji | Japonya | 5.05 | 5.23 |
| Reuters | İngiltere | 5.02 | 10.90 |
| Wolters Kluwer | Hollanda | 4.87 | 9.13 |
| Hearst | ABD | 4.55 | - |
| Mediaset | İtalya | 4.30 | 13.18 |
| ITV | İngiltere | 4.27 | 8.36 |
| Daily Mail | İngiltere | 4.07 | 5.95 |
| Washington Post | ABD | 3.90 | 7.36 |
| General Electric (NBC) | ABD | 3.6 | 358.98 |
| Prisa | İspanya | 3.60 | 4.12 |
| Grupo Televisa | Meksika | 3.51 | 13.83 |
| New York Times | ABD | 3.4 | - |
| Idearc | ABD | 3.22 | 4.96 |
| Axel Springer | Almanya | 3.13 | 5.63 |
| CanWest | Kanada | 3.1 | - |
| McClatchy | ABD | 2.5 | - |
Kaynak Forbes (Ulaşılan en son rakamlar kullanılmıştır.)
En bilinen gazete ve dergileri çıkarıyorlar
Dünyanın en büyük medya kuruluşlarının çoğu ABD'de yer alıyor. Global medya devleri, en bilinen gazete, dergi ve televizyonlara sahip durumda. Örneğin dünyanın en büyük medya grubu olan Time Warner bünyesinde, CNN, Cartoon Network, TBS, TNT gibi televizyonlar, America Online gibi internet şirketleri, Warner Bros. Pictures gibi yapım şirketleri bulunuyor.
Rupert Murdoch'ın sahibi olduğu News Corp da dünyanın en büyük medya grupları arasında yer alıyor. Şirket bünyesinde Fox'un da aralarında olduğu 37 televizyon kanalı, kitap yayınevi HarperCollins, aralarında New York Post, Sun, Times ve Daily Telegraph'ın olduğu 100'ün üzerinde gazete ve dergi var.
Devler listesinde yer alan Gannett'ın bünyesinde ise 22 televizyon kanalının yanı sıra aralarında USA Today'in de olduğu 102 gazete bulunuyor. Pearson grubu ise Financial Times gazetesini yayımlıyor. Grup bünyesinde ayrıca Penguin yayınevi de var.
McGraw - Hill'ın yönettiği çok sayıda yayınevi ve gazetenin arasında Business Week dergisi de bulunuyor. Tribune grubunun elinde ise aralarında Los Angeles Times ve Chicago Tribune'ün de olduğu 26 gazete, 30 televizyon, 10 dergi ve çok sayıda yayınevi var. Washington Post Company de Washington Post gazetesinin yanı sıra Newsweek dergisi ve 6 televizyona sahip.
Türk medyası da global oldu
Dünyada medyayla ilgili gelişmelere paralel olarak Türk medyası da hareketli günler yaşıyor. PricewaterhouseCoopers (PwC) tarafından hazırlanan 'Global Medya ve Eğlenceye Bakış: 2007 - 2011' raporuna göre, Türkiye'de şu anda 3.6 milyar dolar olan eğlence ve medya sektörünün büyüklüğü 2011'de 6.3 milyar dolara ulaşacak. Avrupa, Ortadoğu ve Afrika'yı kapsayan bölgede medyada büyümenin itici gücü Rusya ve Türkiye olacak. Son dönemde Türk medyasında öne çıkan gelişmeler şu şekilde:
Milliyet
