İhracatçılara karbon raporlama uyarısı: 2025’te Avrupa’ya ihracat yapan firmaların emisyonlarını tespit edip, düzenli raporlaması gerekiyor

Hürriyet gazetesinde yer alan habere göre teknik bilgi yetersizliği ve Avrupa Birliği’nce belirlenen mevzuattaki zorluklar nedeniyle firmalar raporlamada ciddi zorluklar yaşıyor. Piyasadaki bazı danışmanlık şirketlerinin de firmaları yanlış yönlendirdiğine dikkat çeken uzmanlar doğru raporlamanın önümüzdeki süreç için kritik önemde olduğuna dikkat çekiyor.

SKDM, Avrupa Birliği’nin karbon emisyonlarını azaltma hedefleri doğrultusunda geliştirdiği ve AB’ye ihraç edilen ürünlerin karbon emisyonlarına göre vergilendirilmesini öngören bir düzenleme.

Bu mekanizma, ihracatçı ülkelerde oluşan sera gazını azaltamaya teşvik etmekle beraber, üretim süreçlerindeki karbonsuzlaşma faaliyetlerini de desteklemektedir. 2005 yılından beri uygulanan Avrupa içi emisyon ticaret sistemi (ETS) ile benzer bir karbon fiyatlandırması sistemi oluşturmayı hedefliyor.

MALİ YÜKÜMLÜLÜK YOK

Avrupa Komisyonu, 17 Ağustos 2023 tarihinde, (SKDM) geçiş döneminin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları kabul etti ve 1 Ekim 2023 tarihinde başlayan geçiş döneminin 2025 yılının sonunda biteceğini açıkladı. SKDM, AB’ye ithal edilen belli ürünlerin sera gazını raporlama yükümlülüğü getiriyor. 2025 yılı sonuna kadar devam eden geçiş aşamasında mali yükümlülük bulunmuyor. Ancak 2026 yılı itibariyle, tam yürürlüğe giren SKDM kapsamında raporlanan toplam karbon emisyon karşılığı vergilendirme uygulanacak.  Böylece karbon emisyonlarını yani sera gazı salımını düşürmeyen firmaların ürettikleri ürünlerin ithalatçıya maliyeti artacak. Bu da söz konusu firmaların Avrupa’ya ihracat yaparken fiyatlamada rekabet gücünü zayıflatacak.

TÜRK FİRMALAR KAPSAMDA

Türk firmaları için de raporlama sürecinin başladığına dikkat çeken uzmanlar, “Şu anda geçiş dönemindeyiz. Şirketler için geçtiğimiz yıllarda uygulanan ücretsiz tahsisin kaldırılması ve CBAM formunun başlatılması da bu dönem ile ilişkilendirilebilecek.  Bu dönemde AB’ne ihracat yapan veya bu firmalara hammadde sağlayan firmaların SKDM altyapısını oluşturmaları çok önemli” uyarısında bulundu.

Avrupa Merkezli Carbon Cost Consulting firmasının Türkiye temsilcisi Karbon Maliyet Danışmanlığı (KMD) Kurucusu İlkay Yücebilgiç, “Formların doldurulmasıyla ilgili danışmanlık yapıyoruz. Bu dönemde yeni formasyonların takibi ciddi bir mevzuat bilgisi gerektiriyor. Düzgün yönetilmeyen her sürecin ileride mali açıdan firmalara rekabetçiliğin kaybına sebep olacak ekstra yükler getirmesi çok olası. Özellikle orta ölçekli ihracatçı veya onlara tedarik sağlayan ihracatçı firmaların süreçle ilgili doğru yönlendirilmesi gerekiyor. Avrupa merkezli müşteriler 2025 yılı itibarı ile beyan edilen karbon raporlamalarında birincil bilgi konusunda ısrarlı bir tutum göstermekle beraber, ihracatçılarımızdan 2035 yılına kadar karbonsuzlaşma faaliyetleri hakkında da yol haritası istemektedirler. Bu konuda uzun zamandır çalıştığımız için ortada bilgi kirliliği ve yanlış yönlendirme olayları ile çok sık karşılaşıyoruz. Bakanlık süreci çok net açıklayan bilgiler yayınladı. Firmaların CBAM geçiş sürecini doğru bir şekilde değerlendirmeleri sadece kendi firmaları açısından değil ülkemizin ihracat arenasındaki rekabeti açısından da büyük önem taşıyor” diye konuştu.

patronlardunyasi.com