Hatice ve Fehime Sultan yalıları otel olarak kapılarını açacak

Necla DALAN

Ortaköy’deki Hatice Sultan ve Fehime Sultan yalıları, Boğaziçi kıyı şeridindeki en güzel yalılardan..19’uncu yüzyıl sonlarında İkinci Abdülhamit döneminde, inşa edilerek günümüze ulaşan, tarihsel niteliği yüksek sahil saraylarından olan her iki yalı da 1890- 1900 yılları arasında; dönemin saray mimarları olarak bilinen, Balyan Ailesi tarafından yapıldı. 

20’nci yüzyılın başlarında asıl sahipleri tarafından kullanımları sona eren yalılar ve müştemilatları, Erken Cumhuriyet yıllarından itibaren kamu kullanımına tahsis edilerek yetimhane, okul, ihtisas kulübü gibi farklı amaçlara hizmet etti. Yalılar, bu süre zarfında değişikliklere uğradı, yıprandı ve hasarlar aldı. Müştemilat yapıları 1957 yılında sahil yolu genişletme çalışmaları sonucunda tamamen yıkıldı. 2002 yılında Fehime Sultan Yalısı yandı.

Fehime Sultan Yalısı yıllarca İstanbul Trafik Vakfı tarafından otopark olarak kullanıldı. Hatice Sultan yalısı ise 1972’de Yüzme İhtisas Kulübü’ne tahsis edildi, sözleşmesi yenilenmeyen kulüp, 2006’da polis aracılığıyla tahliye edildi.

Her iki yalı da 2009 yılında Türk Hava Yolları’nın (THY) şirketi DO&CO tarafından 40 yıllığına kiralandı. Yalıların restore edilerek lüks butik otele dönüştürülmesine karar verildi. Ancak zaman içinde mülkiyetle ilgili sorunlar yaşandı. Eylül 2022’de İstanbul Valiliği, Fehime Sultan ve Hatice Sultan yalılarını İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nden (İBB) alıp Hazine’ye verdi. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, İstanbul Valiliği Devir, Tasfiye ve Paylaştırma Komisyonu toplantısında, Hatice Sultan ve Fehime Sultan yalılarının daha önce Hazine adına tescilli olduğu ve ilgisi nedeniyle Hazine’ye devredilmesi gerektiğinin ortaya konulduğunu belirterek, yalılarla ilgili yapılan tüm işlemlerin kanunların emrettiği şekilde uygulandığını bildirdi.

İMAMOĞLU İTİRAZ ETTİ, THY İDDİALARI YANITLADI

İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, karara tepki gösterirken THY de "Şirketimiz THY DO&CO İkram Hizmetleri A.Ş., yalıların 2009 yılından bu yana kiracısıdır. Şirketimizin iki ana ortağı, bayrak taşıyıcı havayolu şirketimiz THY (yüzde 50) ve DO&CO İstanbul Catering Restaurant Hizmetleri Sanayi ve Ticaret A.Ş.'dir (Yüzde 49,997). Şirketimiz, dünyanın en geniş uçuş ağına sahip olan havayolu şirketimiz Türk Hava Yolları başta olmak üzere havayolu firmalarına ikram hizmetleri sunmaktadır" açıklamasını yaptı.
THY, İmamoğlu'nun “3 yıl içinde restore edilecekti, 13 yıldır bitirilemedi” şeklindeki eleştirisine ise şöyle yanıt verdi:

"2009 yılındaki kira sözleşmesine göre, yanmış ve yer yer yıkılmış vaziyetteki tarihi yalıların restorasyonunun 3 yıl içinde bitirilmesi ve işletmeye açılması gerektiği doğrudur. Ancak, otel olarak turizme kazandırılacak tarihi yalıların ihtiyacını karşılayacak otopark kapasitesi bulunmadığı için yalıların altına, deniz seviyesinin de altında ve İstanbul Boğazı'nın hemen yanında bir yer altı otoparkı yapılması İBB tarafından talep edilmiş, böylesine zor ve maliyetli bir iş, mülk sahibi kamu otoritesi tarafından şirketimize yüklenmiş, 25 yıllık kira süresinin 31 yıla çıkartılması karşılığında şirketimiz bu büyük yükün de altına girmiştir. Dolayısıyla, 3 yıl içinde hizmete açma yükümlülüğü ortadan kalkmıştır." 

''KÜLTÜR VE TURİZM HAYATIMIZIN ÖNEMLİ ESERLERİNDEN OLMAYA ADAY''

İşte yıllardır tartışmaların odağında olan Fehime Sultan ve Hatice Sultan yalılarının restorasyonu tamamlandı. THY Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Bolat, sosyal iş ağında bir paylaşım yaparak bu gelişmeyi duyurdu. Bolat, paylaşımında şunları söyledi:

“Bizim için mutluluk verici olduğu kadar İstanbul ve ülkemiz için de heyecan verici olduğunu düşündüğüm bir haberi sizlerle paylaşmak istiyorum. Bildiğiniz üzere Boğaz'ın incisi olarak adlandırılan Fehime ve Hatice Sultan yalılarında restorasyon işlemleri uzun süredir devam ediyordu. Bu işlemler tamamlanmış olup kendilerini en kısa sürede misafirlerini karşılamak üzere açacağız. Sultan II. Abdülhamid tarafından inşa ettirilen bu iki yalı hem bir asrı aşan tarihleri hem de enfes süsleme ve el işçilik örnekleriyle kültür ve turizm hayatımızın önemli eserlerinden biri olmaya aday. Bu yalılar konaklamadan yemeğe, toplantılardan kokteyllere kadar her alanda hizmet verecek. İnanıyorum ki güzellikleriyle misafirlerini büyüleyecekler. Türk Hava Yolları olarak İstanbul'a ve ülkemize böyle değerli iki eseri kazandırmaktan mutluluk duyuyoruz. Ülkemiz turizmine ve kültürel güzelliklerine her alanda katkı vermeye devam edeceğiz.”

96 ODALI OTELİN OTOPARKI DENİZ SEVİYESİNİN DÖRT KAT ALTINDA

Her iki yalının parsel alanı yaklaşık 8 bin metrekare. Lüks otel olarak yeniden işlevlendirilen bu alana modern yapılar eklendi. Proje kapsamında; özgün malzemeler konservasyon yöntemleri ile korunarak yerinde kullanıldı. Yanan Fehime Sultan yalısı ile kalıntıları gün ışığına çıkarılan karakol, selamlık köşkü, koridor yapısı, seyis evi ve hamam yapılarının rekonstrüksiyonu özgün yapım tekniğine uygun şekilde gerçekleştirildi. Yalıların deniz seviyesinin 4 kat altındaki otoparkı metrolarda kullanılan özel bir teknikle Top Down olarak nitelendirilen yukarıdan aşağı yöntemle yapıldı. VIP misafirler otele denizden gelecek.

patronlardunyasi.com