Doğalgazda başa dönüldü

Enerji Bakanı Hilmi Güler'in İran ziyaretinde imzaladığı açıklanan “Doğalgaz Protokolü”nün, eski mutabakat zaptını yenilemek ve kesilen görüşmeleri yeniden başlatmak üzere imzalandığı, anlaşma niteliği taşımadığı öğrenildi. Buna karşın, yeni mutabakat zaptında Türkiye'nin yapması öngörülen yatırım miktarının, 3 milyar dolardan 12 milyar dolara yükseltildiği bildirildi.

Edinilen bilgilere göre, İran'la imzalanan yeni doğalgaz protokolünün önceki mutabakat zaptını yenilemek üzere yapıldığı ve anlaşma niteliği taşımadığı bildirildi. Buna göre bir öncekinden farklı olarak imzalanan yeni zapta göre, taraflar arasında fiyat uzlaşmazlığı nedeniyle kesilen görüşmeler yeniden başlatılacak.

Bunun için eski dönemde olduğu gibi gelişigüzel ziyaretler yerine bir teknik heyet kurularak sürekli müzakere yürütecek. Buna karşın üzerinde şimdiye kadar uzlaşılan konular yeniden pazarlık edilmeyecek.

Cumhuriyet'e bilgi veren üst düzey bir yetkili de söz konusu protokolün, anlaşma olmadığını, ancak anlaşma öncesi atılan en yakın adım olduğunu söyledi. Yetkili, bu mutabakat uyarınca görüşmelerin bir yıl içerisinde tamamlanmasının öngörüldüğünü ve en geç önümüzdeki yıl mutabakat zaptının anlaşmaya dönüştürüleceğini belirtti.

Yeni mutabakat zaptı metninde eskisine oranla bazı değişiklikler yapıldığı da öğrenildi. Yeni mutabakata göre, Türkiye bölgeye 3 milyar dolar değil, 12 milyar dolar seviyesinde yatırım yapacak. Yatırım ücretindeki artışın, Türkiye'nin daha önce yapılan görüşmelerde kamulaştırma ve boru hattının yapımını üstlenmesinden kaynaklandığı belirtildi.

İRAN İSTEDİ

Bunun yanı sıra mutabakatın yenilenmesi isteminin, Ankara'dan değil, Tahran'dan geldiği belirtildi. Türkiye, İran'la doğalgazın fiyatı konusunda uzlaşamaması nedeniyle, görüşmeleri askıya almıştı. Ankara İran'dan doğalgazın bin metreküpünü 180 dolar seviyesinden almak isterken İran tarafı 260 dolar seviyesinde diretiyor. İran tarafının, teknik komite görüşmelerinde fiyat konusunda ellerinden geleni yapacağı sözünü de verdiği belirtiliyor.

Mahmut Gürer/Cumhuriyet