Can Kıraç, Koç Grubu'nun "Bizden Haberler" dergisinde anıldı
Yaşamı boyunca hem Koç Topluluğu'na hem de Türkiye'nin iş ve yayın dünyasına büyük katkılarda bulunan Can Kıraç'ın vefatının üzerinden 1.5 ay geçti. Koç Holding, Can Kıraç’ı, onun kurduğu Bizden Haberler’de andı.
Dergide, Can Kıraç'ın katkıları anlatılırken, "Koç Topluluğu bünyesinde üstlendiği kritik görevlerin yanı sıra, kurucusu olduğu Bizden Haberler'de 30 yıl boyunca adeta bir gazeteci disipliniyle matbaa sürecini dahi takip etmekten geri durmayan, kurşun harflerin elle dizilişine bizzat tanıklık eden Can Kıraç, başlangıçta bir bülten formatında olan Bizden Haberler'in, hayatına kurumsal bir yayın olarak devam etmesinde de bir katalizör görevi gördü" denildi.
Dergide Can Kıraç'ın öyküsü şöyle anlatıldı:
1963 yılında Koç Holding'in kurucu ortakları arasında yer alan Can Kıraç, aynı yıl Türkiye'nin ilk kurumsal dergisi Bizden Haberler'i hayata geçirerek yayıncılık sektörüne yeni bir perspektif kazandırmış oldu. Kurduğu dergi, Vehbi Koç'un da söylediği gibi, yalnızca bayiler ve çalışanlar için değil, tüm iş dünyası ve medyanın da yakından takip ettiği uzun soluklu ve başarılı bir yayın oldu.
Aynı yıl tüm Koç şirketlerini bir çatı altında toplayan Koç Holding'in kurucu ortağı olarak yer aldı ve 1968 yılında İstanbul'a dönerek, merkezde Otomotiv Grubu'nda çalışmaya başladı. Holdingin kuruluşunda ve gelişmesinde faaliyet gösteren Kıraç, 1973 yılında holdingin icra komitesine girmiş, 1982 yılında Otomotiv Grubu'nun başına getirilmiştir. 1984 yılında holdingin idari komitesine de getirilmiş, 1987'de bu komitenin başkanı olarak görev yapmaya başlamıştır. Vehbi Koç Vakfı inisiyatifiyle kurulan Koç Üniversitesi'nin kuruluşunda yer almış, Üniversite İcra Komitesi ile Mütevelli Heyeti'nde üye olarak görev almıştır. 1991 yılında kendi isteğiyle Koç'taki 41 yılını noktalayarak emekliliğe ayrıldı.
KOÇ TOPLULUĞU'NUN TEMELLERİNDE ONUN DA İMZASI VAR
1968 yılında İstanbul'a dönerek Holding'in Otomotiv Grubu'nda çalışmaya başlayan ve 1973 yılında Koç Holding İcra Komitesi'ne giren Kıraç, yıllar sonra vereceği bir röportajında, kariyerindeki dönüm noktası sorulduğunda "1973 yılında Koç Holding'in Yönetim Kurulu'na girmek, benim kariyerimin sonraki yıllarını önemli ölçüde etkiledi" diyecekti. 1987'de bu komitenin başkanı olarak görev yapmaya başlayan Kıraç, Vehbi Koç Vakfı inisiyatifiyle kurulan Koç Üniversitesi'nin kuruluşunda da yer aldı ve Üniversite İcra Komitesi ile Mütevelli Heyeti'nde üye olarak görev aldı.
1991 yılında kendi isteğiyle Koç'taki 41 yılını noktalayarak emekliliğe ayrıldı. Koç Holding'in kurucusu Vehbi Koç'un yanında uzun yıllar çalışan ve Holding'in gelişiminde önemli roller üstlenen Can Kıraç, genel müdürlük ve yönetim kurulu üyeliği gibi önemli pozisyonlarda, sadece bir iş insanı olarak değil, aynı zamanda bir lider olarak da fark yarattı.
"KOÇ MEKTEBİNDE ÖĞRENEREK TECRÜBE KAZANDIM VE YETİŞTİM"
Verdiği bir konferansta Can Kıraç, iş felsefesini tanımlarken şu ifadeleri kullanmıştı:
"İş hayatına atılmadan önce, iş hayatı ile ilgili herhangi bir eğitim görmedim. Dolayısıyla benim iş hayatı ile ilgili felsefem, iş hayatı içerisinde oluştu. Koç mektebinde öğrenerek tecrübe kazandığımı ve yetiştiğimi kabul ediyorum. Edindiğim bu 39 yıllık tecrübe sonunda, şunu samimi olarak görüyorum ki, iş hayatında en önemli konu, 'insan ilişkisi ve insan yönetimidir. Çünkü iş hayatında da kuralları uygulayan insanlardır. İnsan, tüm faaliyetlerin ana unsuru olmaktadır. İnsana değer verdiğiniz takdirde, ondan daha fazla verim alabiliyorsunuz. İnsana değer vermek yalnız maddi tatminle olmuyor. İnsana değer vermek için, insanı manen de tatmin etmek gerekiyor. İnsana yaptığı işin sorumluluğunu kabul ettirmenin yanında yaptığı işten zevk almasını da sağlamak başarı için şart oluyor. Mesai arkadaşlarımla beraber çalıştığımız zaman, onlara bir 'amir' gibi değil, bir 'ağabey' gibi davranmayı daima ön planda tutuyorum. İş ilişkilerinde insanın mesai arkadaşlarına güven duymasını önemli bir başarı unsuru kabul ediyorum. Benim profesyonelliğim ve profesyonellik anlayışım değişiktir. Çalıştığım arkadaşlarımla ilişkilerimde karşılıklı güven içinde bulunduğumuz için ben iş arkadaşlarımı kendi işlerinin patronu gibi görmekteyim. Onlar da beni kendi patronları olarak kabul etmektedirler. Dolayısıyla patronluk tek taraflı bir "tahakküm gücü olmamaktadır. Patronluğu sermayenin tamamına sahip olmak şeklinde görmüyorum. Patronluk bir işin yönetiminde sorumluluk yüklenmektir, bu sorumluluğu hissederek bir işi yönlendirmektir."
Kıraç, çalışkan yapısı dolayısıyla emekliliği sonrasında da üretmeye devam etti. Nitekim, emekli olmadan hemen önce emekliliğe dair görüşlerini ve planlarını şu ifadelerle anlatıyordu:
"Emekli kelimesi hoşuma gitmiyor. Emekli olmak bana şöyle bir fotoğrafı hatırlatıyor. Çizgili pijama giymiş, cumbada sardunya saksıları arkasında elinde çay bardağı ile oturan, boşluğa bakan yaşlı bir adam! Ben, henüz çizgili pijama giymeyi düşünmüyorum. Ancak kısa bir süre sonra, aktif görevden ayrılmaya kendimi fikren hazırlamış bulunuyorum. Koç'ta 40 yıl yaşadıktan sonra başka bir yerde çalışmam söz konusu olmayacağına göre birikimimi yazılarla, kitap yazarak değerlendirmek, konferanslara katılarak görüşlerimi açıklamak arzusundayım. Bunun için şimdiden hazırlıklara başladım. Elimdeki dokümanları tasnif ediyor, bunları bilgisayar içinde toplamayı programlıyorum."
Nitekim dediğini de yaptı ve gençliğinden beri en büyük arzularından bir tanesinin gazetecilik olduğunu sık sık dile getiren Kıraç, 1995'te "Anılarımla Patronum Vehbi Koç", 2004'te "Anılar Olaylar" ve yine aynı yıl "Kolajlı Taşlamalar" başlıklı kitaplarını yayımladı. 2006 yılında Türkiye Gazeteciler Cemiyeti tarafından onursal üyeliğe seçilen Kıraç'a, 2013 yılında Eskişehir Osmangazi Üniversitesi tarafından "fahri doktor" unvanı verildi. Kıraç aynı zamanda Mehmet Gündem'in kaleme aldığı "Can Kıraç Antika Adam" ve "Can Kıraç Eldivensiz Adam" kitaplarına da konu oldu.
"ANILARIMLA PATRONUM VEHBİ KOÇ"
Vehbi Koç'un hayatını anlattığı ve 15 baskı ile 50.000'in üzerinde satış rakamına ulaşan "Anılarımla Patronum Vehbi Koç" kitabında Can Kıraç, birlikte uzun yıllarını geçirdiği Vehbi Koç için ise şu ifadeleri kullandı:
"Ben, anlatacaklarımla, Vehbi Bey'in içimizden biri olarak tanınmasına özen göstereceğim! Onun iş hayatındaki başarılarının arkasında saklı kalmış olan kişiliğini, sevinçlerini ve sıkıntılarını, heyecanlarını, coşku, korku ve umutlarını gözler önüne sererken, kendisini ortaya çıkaran koşulları, olayları ve ortamı belirlemeye çalışacağım! Vehbi Koç hakkında yakınlarının, dostlarının ve onu tanımış olanların görüşlerini derleyip size sunacağım. Çünkü, iş dünyamızın 'duayeni' kabul edilen Vehbi Koç'un, gerçekte 'içimizden biri olduğunun bilinmesiyle gençlerimizin birer 'Koç' olma cesaretlerinin daha da kuvvetleneceğine inanıyorum. Bu inancımı, 30 Nisan 1951 günü, talebe yurdunun açılış töreninde Vehbi Bey'in yaptığı konuşmadaki şu cümlesi ile kuvvetlendirmek istiyorum: Gençler! Bilgi ve temiz karakterle memleketine ve milletine hizmet için, çalışmak ülküsünden asla ayrılmayacaksın! Bu esere sen ilham verdin, o senindir."
"ALDIĞINIZ EĞİTİM VE HAYAT BOYU ÖĞRENDİKLERİNİZ, TECRÜBELERİNİZ SİZİN BİLGİ HAZİNENİZDİR"
İş hayatında pek çok başarıya imza atan Kıraç, 2021 yılında verdiği bir röportajında da genç liderlere ise şu ifadeleriyle yol göstermişti:
"Ben başarıya ulaşma yolunu bulmak için iş dünyası liderlerinin ve Vehbi Koç'un başarı reçetelerini inceledim. Onlardan öğrendiklerime kendi deneyimlerimi de ekleyerek bir reçeteye ulaştım. Bu doğrultuda şunları öneriyorum: Çok çalışın, daima öğrenin, işinizi sevin. İnisiyatif kullanın. Dürüst, katılımcı ve mücadeleci olun. Kişiliğinizi geliştirin, adil ve sabırlı olmaya çalışın. Aldığınız eğitim ve hayat boyu öğrendikleriniz, tecrübeleriniz sizin bilgi hazinenizdir. Bu hazineyi yenilikleri izleyerek daima güncel tutun."
Can Kıraç, iş dünyasındaki başarısının yanı sıra, sosyal sorumluluk projelerine verdiği destekle de tanınıyordu. Eğitime, sanata ve toplumsal gelişime olan katkıları, onun çok yönlü kişiliğini ve topluma olan bağlılığını yansıtıyordu. İlham veren yaşamı, vizyonu ve çalışkanlığı, kendisinden sonraki kuşaklara örnek oldu.
Can Kıraç, Bizden Haberler'in 60. yılı için bizlere gönderdiği mesajda duygularını şu sözlerle ifade etmişti:
"Türkiye'de bir iş dünyası dergisinin 60. yılını tamamlaması örneği olmayan bir başarıdır! Bu başarıyı sağlayan Koç'lu kahramanları kutluyorum! 96 yıllık hayatımın 28 yılında benim de içinde yaşadığım olayları derleyen BİZDEN HABERLER'in tarihi vazifesine devam etmesini diliyorum. Yarının genç Koç'luları geçmiş yılların perde arkasını öğrenmeye lâyıktırlar! Hepinizi selamlıyorum..."
patronlardunyasi.com