Babasının kredi çekip satranç turnuvasına götürdüğü Fethi Apaydın başkan oldu, katılım rekoru nasıl kırıldı?
İş Bankası ile Türkiye Satranç Federasyonu’nun satrancın yaygınlaştırılması için yaptığı iş birliği 20’nci yılına ulaştı. İş birliği başladığında 30 bin olan lisanslı sporcu sayısı 1 milyon 631 bini geçti, Büyük Usta sayısı birden 17’ye çıktı. İş birliği kapsamında her yıl düzenlenen Türkiye Küçükler ve Yıldızlar Satranç Şampiyonası’nda bu yıl 2 bin 755 kişiyle katılım rekoru kırıldı. Bu rekorda kendisi de bir zamanlar turnuvada yaş gruplarında şampiyon olan yeni Federasyon Başkanı Fethi Apaydın’ın katkısı büyük. İşte 20 yıllık iş birliği ve rekorun hikayesi…
Necla DALAN
İş Bankası ve Türkiye Satranç Federasyonu’nun (TSF) satrancın yaygınlaşması ve yetenekli çocuklara ulaşılması için başlattığı iş birliği 20 yılı geride bıraktı. Bu süreçte 40 bin okula satranç malzemeleri gönderildi. Aralık 2005’te iş birliği başladığında 30 bin olan lisanslı satranç sporcusu sayısı 1 milyon 631 bin 75’e ulaştı. Antrenör sayısı 2 binden 87 bin 300’e, turnuva sayısı 400’den 17 bine, satranç kulüplerinin sayısı 600’den 2 bin 692’ye, unvanlı sporcu sayısı ise 6’den 283’e yükseldi. Aynı süreçte Büyük Usta unvanlı kişi sayısı birden 17’e ulaşırken büyük ustaların yaşı 12-13’e kadar indi.
DÜNYA VE AVRUPA ŞAMPİYONLUKLARINDA 427 MADALYA KAZANILDI
Toplam 45 dünya şampiyonluğu, 41 dünya ikinciliği, 45 dünya üçüncülüğü, 108 Avrupa şampiyonluğu, 100 Avrupa ikinciliği, 88 Avrupa üçüncülüğü olmak üzere 427 madalya kazanıldı.
TSF, Gençlik ve Spor Bakanlığı ile federasyonun ana sponsoru İş Bankası’nın desteğiyle her yıl satranç turnuvası düzenliyor. Avrupa’nın en büyük satranç şampiyonalarından olan “2025 Türkiye Küçükler ve Yıldızlar Satranç Şampiyonası” bu yıl da binlerce sporcuyu bir araya getirdi. Hafta başında Antalya’daki şampiyonayı yerinde takip ettik, yıldız sporcularla sohbet etme fırsatı bulduk. Sporcuların yanı sıra veliler, antrenörler, hakemlerle birlikte toplamda 7 bini aşkın kişinin katıldığı şampiyonada, ülkemizin her bölgesinden gelen 7 yaşından 18 yaşına kadar değişik yaş gruplarındaki çocuklar, bir hafta boyunca büyük bir heyecanla müsabakalara katılıp mücadele ediyor.
Toplam 2 bin 755 sporcunun katıldığı şampiyona 25 Ocak’ta sona erecek. Şampiyonanın sonunda dereceye giren sporcular, satranç eğitimi alacakları ve uluslararası organizasyonlarda ülke temsil hakkı kazanacakları milli takım havuzuna girecekler.
EKİM AYINDA FETHİ APAYDIN BAŞKANLIĞI GÜLKIZ TULAY’DAN DEVRALDI
Öğrendik ki bu yıl şampiyonda katılım rekoru kırılmış. Nedenini merak edip sorunca arkasından etkileyici bir insan hikayesi çıktı. Hikayenin kahramanı geçtiğimiz ekim ayında federasyonda başkanlık görevini Gülkız Tulay’dan devralan Fethi Apaydın var. 12 yıl boyunca başarıyla başkanlık yapan Gülkız Tulay gerçekten de yukarıda saydığım rakamlara erişilmesinde çok önemli katkıya sahip bir isim.
Fethi Apaydın ise bu başarıyı daha ileriye götürmek için yönetim kuruluyla yoğun biçimde çalışıyor. Yeni başkanla birlikte şampiyonayla ilgili bazı değişikliklere gidildi. Önceki yıllarda federasyon otel kiralıyordu. Bu yıl katılımcılar konaklama işini istedikleri yerde kendileri planladı ve kayıt esnasında onlardan hiçbir kayıt veya katılım bedeli alınmadı. Bu da katılımcı sayısının artmasını sağladı. Gelelim bu kararın alınmasına vesile olan hikâyeye… Fethi Apaydın da geçmişte bu turnuvada yarışmış ve yaş gruplarında şampiyon olmuş. O dönemde babası onu turnuvaya götürmek, konaklama ve katılım bedeli gibi masrafları ödeyebilmek için kredi çekmek zorunda kalmış. Ve başka aileler benzer zorluklar yaşamasın diye bu yıl katkı payı alınmamasına karar verilmiş.
Tekrar turnuvaya dönersek… Antalya’da İş Bankası Genel Müdür Yardımcısı Suat Sözen, Türkiye Satranç Federasyonu Başkan Vekili Ömer Asım Ötegen ve Asbaşkan Turgay Seçkin Serpil ile birlikte binlerce çocuğun kıyasıya rekabet ettiği karşılaşmaları izledik. Şampiyona vesilesiyle, başarılı bazı sporcularla bir araya geldik ve başka çocuklara ilham kaynağı olabilecek satranca başlama hikâyelerini, hedeflerini, satrancın yaşamlarında neleri değiştirdiğini, eğitim hayatlarını nasıl etkilediğini dinledik.
TÜRKİYE GENELİNDEKİ 42 BİN İLK VE ORTAOKULUN 40 BİNİNE OKULA SATRANÇ MALZEMESİ GÖNDERİLDİ
İş Bankası Genel Müdür Yardımcısı Suat Sözen, “Türkiye Küçükler ve Yıldızlar Satranç Şampiyonası’nın artık “satrancın kalbinin attığı” çok büyük bir organizasyon haline geldiğini vurguladı. Türkiye'de yaklaşık 42 bin ilkokul ve ortaokulun 40 binine satranç malzemesi gönderdiklerini kaydeden Sözen, şöyle devam etti:
“Federasyonun ülkemizde satranç alanında yapmak istedikleri, hayalleri bize çok kıymetli geldi. Çocuklarımızın zihinsel ve kişisel gelişiminde, daha donanımlı hale gelmelerinde ve yarına hazırlanmalarında önemli katkıları bulunan satrançta Federasyon ile amaçlarımız kesişti. Federasyonun ana sponsorluğunu üstlenerek ülkemizde satrancın faydalarından daha çok çocuğun yararlanmasını, satrançla daha fazla çocuğu buluşturmayı istiyoruz. TSF ile birlikte doğru olduğuna inandığımız işte ısrar ettik. Aradan geçen 20 yılda ülkemizde satrançta sürekli yükselen bir başarı grafiği ortaya konması, ne kadar yol aldığımızın göstergesi oldu. 20 yılda satrançta 45 dünya şampiyonluğu, 41 dünya ikinciliği, 45 dünya üçüncülüğü alınmış. Farklı zorluk derecesindeki turnuvalarda 108 Avrupa şampiyonluğu, 100 Avrupa ikinciliği, 88 Avrupa üçüncülüğü kazanılmış. 30 bin ile başladığımız lisanslı sporcu sayısı bugün 1 milyon 631 bine ulaşmış durumda. Özellikle belirli bir jenerasyon için çok popüler olmayan, bilgisayar oyunlarının yanında pek şansı olmadığı düşünülen satranç artık ülkemizde yaygın oynanan, sevilen, gelişen bir spor dalı haline geliyor. Kurum olarak o yüzden bu konuda ısrarla uzun soluklu desteğimizi sürdürüyoruz. Ne kadar çok çocuğa ulaşırsak ülkemizin satrançtaki başarılarının da o denli artacağına, başarılı çocuklarımızın arasından daha çok büyük usta çıkacağına inanıyoruz.”
“GELECEĞİN ŞAMPİYONLARI İÇİN VAR GÜCÜMÜZLE YARIŞIYORUZ”
TSF Başkanı Fethi Apaydın da şampiyona ile ilgili yaptığı açıklamada, altyapıya yapılan yatırımın önemine dikkat çekerek, şunları söyledi:
“Ana sponsorumuz Türkiye İş Bankası’nın kıymetli desteğiyle satranç sporu 20 yılda çok önemli bir noktaya geldi. Hayata geçirilen projeler, alınan başarılar ile gurur duyduk. Federasyon olarak ülkemizde satrancın yaygınlaşması ve daha güçlü bir altyapı oluşturulması için kararlılıkla çalışıyoruz. Altyapıya yapılan yatırımlar, yalnızca bugünü değil geleceğimizi de şekillendirecek. Bu anlayışla birçok yeni proje üzerinde çalışıyor ve hayata geçirmek için büyük bir heyecan duyuyoruz. Bugün, 1 milyon 600 bini aşkın lisanslı sporcumuzla yalnızca satrançta değil tüm spor branşları arasında zirvede olmanın gururunu yaşıyoruz. Eğitim kulüplerimizle kurduğumuz güçlü birliktelik, ülkemizin dört bir yanında yetenekli sporcuların keşfedilmesi ve yetiştirilmesi için büyük bir değer yaratıyor. Bugüne kadar elde ettiğimiz başarılardan aldığımız güçle, satranç ailesini büyütmeye ve uluslararası arenada daha büyük başarılara imza atmaya devam edeceğiz. Geleceğin şampiyonları için var gücümüzle çalışıyoruz.”
CEM YILMAZ’I 10 SANİYEDE MAT ETTİ, SATRANÇ SAYESİNDE YÜZDE 100 BURSLA ABD’DE OKUYOR
Biraz da başarılı sporcularla sohbetimizi aktarayım… Önce Işık Can’dan söz etmek isterim. Işık Can, 2005 yılında İstanbul’da doğdu. Amerika’da yüzde 100 satranç bursuyla öğrenim hayatını devam ettiren Işık Can, satranca ilkokul birinci sınıfta başlamış. 2024 yılında ülkemizin 17’nci Büyük Ustası oldu. 2011 yılında İş Bankası’nın sponsorluğundaki turnuvada dönemin reklam yüzü Cem Yılmaz’la oynadı ve 10 saniyede kazandı. Can, şimdi bir zamanlar yarıştığı turnuvaya antrenör olarak geldi.
Sohbetimize katılan en küçük sporcu olan yedi yaşındaki Ata Yılmaz’a satrancı 5.5 yaşındayken babası öğretmiş. Ata, Ekim 2023’te satranç kariyerine adım atmış. 7 yaş kategorisi birincilikleri var. Osmaniye’de kendinden büyük sporculara karşı 8 yaş grubu birinciliği almış. Hedefinin dünya şampiyonluğu olduğunu söylüyor.
MARDİN’DEN ÇIKAN DÜNYA ŞAMPİYONU
2012 Mardin doğumlu olan Baver Yılmaz da satranca küçük yaşta başlayanlardan. Satranca 4 yaşlarında babası ile Mardin’de başlayan Baver’in ulusal ve uluslararası birçok başarısı var. 2024 Avrupa Genç Takımlar Satranç Şampiyonası’nda Milli Takım’la Avrupa İkinciliği, 12 Yaş Genel Kategoride 1. Masa Birinciliği, 2023 Dünya Okullar Satranç Şampiyonası 10 Yaş Genel Kategorisi Avrupa Şampiyonluğu bu başarılardan birkaçı…
Beren Kalyoncu, 2011 Gaziantep doğumlu. Satranca 7 yaşında başlayan Beren, 2022 yılında Milli Takım Havuzu’na girmeye hak kazanmış. 2022 Avrupa Okullar Satranç Şampiyonası’nda 11 Yaş Kızlar Kategorisi Avrupa İkinciliği var.
HEDEFLERİ ULUSLARARASI ARENADA ŞAMPİYONLUK
Beren Nisa Karabaş 2014 doğumlu. Gaziantep’te yaşayan Karabaş, 2024 Türkiye Küçükler Satranç Şampiyonası 10 Yaş Kızlar Kategorisi Türkiye Üçüncüsü, 2023 Dünya Okullar Satranç Şampiyonası’nda 9 Yaş Kızlar Kategorisi Beşincisi, 2023 Türkiye Küçükler Satranç Şampiyonası 9 Yaş Kızlar Kategorisi Türkiye Birincisi… Dünya şampiyonasında birinci olmayı hedeflediğini vurguluyor.
Demhat Zerey 2010 Mardin doğumlu. Satrancı ablasından öğrenmiş. 2022 yılında Milli Sporcu olan Demhat’ın başarıları arasında 2022 Avrupa Genç Takımlar Satranç Şampiyonası 12 Yaş Genel Kategorisi Takım Olarak Avrupa İkinciliği, 2022 Avrupa Genç Takımlar Satranç Şampiyonası 12 Yaş Genel Kategorisi 1. Masa Üçüncülüğü ve 2021 Türkiye Okul Sporları Satranç Şampiyonası 11 Yaş Genel Kategorisi Türkiye İkinciliği var. En kısa sürede Büyük Usta olmayı ve dünya birinciliği almayı istediğini vurguluyor.
Eylül Ceren Gedik 2009 yılında Antalya’da doğmuş. 9 yaşında satrançla tanışmış. 2024 Dünya Okullar Satranç Şampiyonası 15 Yaş Kızlar Kategorisi Dünya Üçüncüsü, 2024 Türkiye Küçükler ve Yıldızlar Takım Satranç Şampiyonası U18 Yaş Kızlar Kategorisi Takım Olarak Şampiyonluk gibi başarıları var.
Fatma Zehra Oflaz 2008 Konya doğumlu. Satranca 6 yaşında ailesinin desteği ile başlamış ve 7 yaşından beri Türkiye Küçükler ve Yıldızlar Satranç Şampiyonası’nda hamle yapıyor. 2024 Türkiye Yıldızlar Satranç Şampiyonası 14 Yaş Kızlar Kategorisi Türkiye Şampiyonu, 2023 Türkiye Yıldızlar Satranç Şampiyonası 13 Yaş Kızlar Kategorisi Türkiye Şampiyonu… “Bu yılki turnuvada şampiyon olup ülkemi en iyi şekilde temsil etmek istiyorum” diyor.
ELAZIĞ’DAN SAMSUN’A HER İLDEN KATILIM VAR
2007 İstanbul doğumlu Adar Tarhan, anaokulunda beş yaşındayken ilk satranç derslerine başlamış. 5,5 yaşından itibaren lisanslı sporcu olarak turnuvalarda yarışan Adar, 2024 Avrupa Okullar Satranç Şampiyonası 17 Yaş Genel Kategorisi Şampiyonu, 2023 Dünya Okullar Satranç Şampiyonası 17 Yaş Genel Kategorisi Birincisi.
Kerem Tuna Yılmaz da 2007 İstanbul doğumlu. Satranç sporuyla 5 yaşında annesinin ve dayısının öğretmesiyle tanışmış. Satrançta ilk hedefiyse annesini yenmekti ve bunu da başarmış. 2024 Türkiye Yıldızlar Satranç Şampiyonası 17 Yaş Genel Kategorisi Türkiye Üçüncüsü, 2024 Avrupa Okullar Satranç Şampiyonası 17 Yaş Genel Kategorisi Avrupa Üçüncüsü.
Latife Yade Günaştı, 2010’da Samsun’da doğmuş. Altı yaşında bilgisayarda görüp tanıştığı satranca ilgisi giderek artmış, dokuz yaşında satranç eğitimi almaya başlamış. O da şampiyon olup ülkesini temsil etmek istediğini vurguluyor. 2024 Türkiye Yıldızlar Satranç Şampiyonası 14 Yaş Kızlar Kategorisi Türkiye İkincisi, 2023 Türkiye Yıldızlar Satranç Şampiyonası 13 Yaş Kızlar Kategorisi Türkiye Üçüncüsü.
SEVGİ EVLERİNDE ÖĞRENDİ, ŞİMDİ O ÇOCUKLARA ÖĞRETMEYİ İSTİYOR
Miraç Melih Topuz ise 2008 yılında Elazığ’da doğmuş. Miraç Melih, satrançla 2018 yılında Aile ve Hizmetleri Bakanlığı’na bağlı Elazığ Çocuk Evleri Sitesi Müdürlüğü’nde antrenörü sayesinde tanışmış. 2022 ve 2023 yıllarında milli takıma girerek ülkemizi uluslararası arenada gururla temsil etmiş. 2024 Türkiye Kupası İkincisi, 2024 Avrupa Okullar Satranç Şampiyonası 17 Yaş Genel Kategorisi Avrupa Dördüncüsü, 2023 Avrupa Okullar Satranç Şampiyonası 15 Yaş Genel Kategorisi Avrupa İkincisi, 2022 Türkiye Yıldızlar Satranç Şampiyonası 14 Yaş Genel Kategorisi Türkiye Şampiyonu. “Ben de Sevgi Evleri’ndeki çocuklara satranç öğretmek ve başarılı olmalarını sağlamak istiyorum” diyor.
8 yaşında olan ve Balıkesir’de yaşayan Ömer Taha Dede ise 5 yaşında ablasını örnek alarak satranca başlamış. Türkiye Birinciliği bulunan Ömer Taha, İrlanda’da düzenlenen Avrupa Şampiyonası’nda 7 maçı da kazanarak şampiyon olmuş.
Senem Gül Başsarı, 2012’de Mersin’de doğmuş. Satranca olan ilgisi anaokulunda başlayan Senem Gül, ailesinin kendisini satranç kursuna yazdırmasıyla satranç sporuyla tanışmış. 2024 Avrupa Yaş Grupları Satranç Şampiyonası 12 Yaş Kızlar Kategorisi Avrupa Üçüncüsü, 2022 Dünya Yaş Grupları 10 Yaş Kızlar Kategorisinde Dünya İkincisi, 2021 Türkiye Küçükler Satranç Şampiyonası 9 Yaş Kızlar Kategorisinde Türkiye Şampiyonu…
Tuana Abak da 2012 Mardin/Kızıltepe doğumlu. Satranca 3 yaşında anaokulu öğretmeni ve antrenör olan babasıyla başlayan Tuana, 2024 Avrupa Genç Takımlar Satranç Şampiyanası 12 Yaş Kızlar Kategorisinde Milli Takım Olarak Avrupa Şampiyonu, 2024 Türkiye Küçükler Satranç Şampiyonası’nda 12 Yaş Kızlar Kategorisi Türkiye Şampiyonu.
patronlardunyasi.com