İdari yargının, özelleştirilmesinde yürütmeyi durdurma kararı aldığı Çeşme Limanı'nın devlete iade edilip edilmeyeceği tartışılırken, Danıştay'ın daha önce 7 limanın devriyle ilgili iptal kararlarının uygulanmadığı belirlendi.
Liman - İş Sendikası tarafından limanların özelleştirilmesiyle ilgili hazırlanan raporda, işletme hakkı devredilen "Tekirdağ, Hopa, Giresun, Sinop, Rize, Ordu ve Antalya" limanlarıyla ilgili sendikanın açtığı davalarda Danıştay 10. Dairesi'nin esas ve karar sayılarıyla birlikte verdiği iptal kararları ortaya konuldu.
Teminata el koyuldu
Çeşme Limanı ile ilgili verilen yürütmeyi durdurma kararı ise bu 7 limanın dışında özelleştirilen ve yeni özelleştirme ihaleleri açısından sonuç yaratacak bir karar olarak değerlendiriliyor.
Liman-İş Sendikası'nın raporunda, bu şirketlerin işletme hakkı devir bedellerini 2000 yılından itibaren ödememeye başladıkları, süreç içinde idarenin borç erteleme olanağı sağladığı, ödenmeyen borçlar nedeniyle teminatlara el konulduğu anlatıldı.
Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu raporlarına göre limanları alan kişilerin satış sözleşmelerine uymadıklarına dikkat çekilen raporda, şöyle deniliyor:
"1998 yılından bugüne kadar yapılan liman özelleştirmeleri sonucunda toplam 165 milyon dolar olarak Hazine'ye girmesi gereken meblağ tahsil edilememiş ve alıcıların büyük çoğunluğuna haciz işlemleri başlatılmış, ancak burada da tahsil gerçekleştirilememiştir. Bu kuruluşların kârları da bu kişilere aktığı için kamu çifte zarara uğramıştır."
Neden devredilmiyor?
Özelleştirme İdaresi yetkililerinin verdiği bilgilere göre Danıştay'ın iptal kararları limanları devralan şirketlerin devirle iptal kararı arasındaki 2 - 3 yıllık sürede yaptıkları sabit sermaye yatırımları nedeniyle uygulanamıyor.
Yargı kararı uygulanmak istendiğinde limanı devralan şirket "devlete iade kararının" ancak sabit sermaye yatırımlarının iadesi halinde mümkün olabileceği itirazında bulunuyor.
Sözkonusu yatırımların fiziken iadesi mümkün olmadığından Danıştay'ın iptal kararları da "yok hükmünde" kalıyor.
İptale karşın iade edilmediler
İşletme haklarının devri iptal edildiği halde devlete iade edilmeyen limanlar şöyle:
GİRESUN: 1997'de imzalanan sözleşmeyle 39 yıllığına, 15 yıl vadeli olmak üzere 3.2 milyon dolara Çakıroğlu AŞ.'ye devredildi. Şirket 2000 yılından itibaren kira bedellerini ödemedi.
SİNOP: Çakıroğlu AŞ'ye 39 yıllığına 801 bin dolara 15 yıl vadeli ödeme koşuluyla 1997 yılında devredildi.
ORDU: 1997 yılında Çakıroğlu AŞ'ye, 39 yıllığına 1.6 milyon dolara devredildi.
TEKİRDAĞ: Akport AŞ'ye 1997'de 104.9 milyon dolar bedelle 30 yıllığına devredildi.
RİZE: Riport Yatırım A.Ş'ye 1997 yılında imzalanan sözleşmeyle 5.6 milyon dolara devredildi.
HOPA: Turgay Ciner'in sahibi olduğu Park Denizcilik'e 30 yıllığına, 1997'de devredildi. Taksitlerini ödemeyen şirket, borç erteleme başvurusu yaptı.
ANTALYA: Ortadoğu Liman İşletmeleri'ne 1998'de imzalanan sözleşmeyle, 4 yılda tahsil edilmek üzere 29.1 milyon dolara 30 yıllığına devredildi.
Milliyet