Gündem

Murat KAYA  

İLGİ VARDI, “GEREKLİLİK” OLDU

Tüm dünyayı etkisi altına alan pandemi sürecinde hobi bahçelerine de ilgi arttı. Ama bu ilgi, son zamanlarda oluşan ekonomik sıkıntı ve enflasyonla konut fiyatlarının artması sonucu kimileri için gereklilik oldu. 

UFAK ARAZİLERE AHŞAP YERLEŞİM

İnsanlar şehirden ve şehrin pahalılığından kaçmak için daha maliyetli olan ev almak veya kiralamak yerine, ufak araziler alıp ahşap konut yapıyor. Ancak bu yönelişin çoğalması, birçok sorunu da beraberinde getirdi. Neredeyse her gün ruhsatı olmayan hobi bahçelerinin veya evlerinin yıkımıyla ilgili haberlerle karşılaşılıyor. 

FİYATLARI DEĞİŞİYOR

Hobi bahçelerinin fiyatları, tapu niteliğine, arsa büyüklüğüne, kooperatif hissesi, arsa hisse tapusu veya müstakil tapulu olması gibi kriterlere göre değişiyor. En düşük fiyatın 150 bin liraları bulduğu bahçeler, büyüklüğü ve elverişliliğine göre 2 milyon liralara kadar çıkabiliyor. 

Pandemi sürecinden sonra özellikle enflasyonist ortamda konut fiyatlarındaki ve kiralardaki artış, hobi evleri ve bahçelerine de ilgiyi artırdı. En çok ilgi, tahmin edilebileceği gibi stanbul, İzmir ve Ankara gibi büyük şehirlere gösteriliyor. 

KENT MERKEZİNE 30-40 DAKİKALIK MESAFE TUTAN YERLERİN ÖNEMİ
 
Genel olarak kent merkezinden yaklaşık 30-40 dakika mesafede yer alan ve arsa maliyeti daha düşük alanlarda düzenlenen hobi bahçeleri, imarlı-imarsız alanlarda hisseli tapu ile veya bir kooperatif oluşturularak satın alanlara kooperatif hissesi verilerek pazarlanabiliyor. 

Elektrik ve su altyapısı ile ulaşım yollarının olmasının fiyatlarında belirleyici olduğu ev ve bahçelerin bazılarında, 
sosyal alanlar, peyzaj ve sulama sistemi gibi ek hizmetler de fiyatına göre sunulabiliyor. Genellikle taşınabilir hafif yapıların inşa edilebildiği hobi bahçeleri, çelik, ahşap veya prefabrik yapılar olarak da müşteriye sunuluyor. 

ANKARA VE İZMİR’DE POPÜLER YERLER

Ankara’da Çubuk, Gölbaşı, Altındağ ve Sincan’da, İzmir’de ise Menderes ve Torbalı’da hobi bahçeleri tekil olarak düzenleniyor. 

Yapılar bu kentlerde site tarzı organize bahçelerinde 20-100 dönüm büyüklüğünde araziler üzerinde 250-500 metrekare aralığında tel çitle sınırları belirlenmiş olarak da yapılıyor. 500 metrekareden büyük bahçe alanları ise, bakım ihtiyacının karşılanmasının zor olmlası ve satış fiyatlarının yüksekliği nedeniyle daha az tercih ediliyor. 

İSTANBUL’DA DAHA AZ KULLANIM

İstanbul’da ise Arnavutköy, Silivri, Çatalca, Tuzla ve Pendik ilçelerinde az sayıda hobi bahçesi kullanımı bulunuyor. 

Mega kentte hobi bahçeleri, belediyelerden kiralama yoluyla temin edilebiliyor. Bu yerler de yaklaşık 40-80 metrekare büyüklüğünde olabiliyor. 

TARIM ARAZİLERİNİN AZALMASI SORUNU

Hobi bahçeleri insanlar için ne kadar çekici görünse de ülke ekonomisine verdiği veya vereceği zarar potansiyeliyle de dikkatleri çekiyor. Tarım ürünlerinin yetiştirilmesi için kullanılabilecek tarım arazileri üstünde yapılması hobi bahçelerinin en eleştirilen ve yıkıma götüren tarafı olarak görünüyor. 

YASAL DÜZENLEMEYE RAĞMEN DEVAM EDEN SATIŞLAR 

Bu yüzden bu konuda 2020 yılında yeni yasal düzenlemeler yapıldı. Kanuna göre tarım arazilerini hobi bahçeleri aracılığıyla bölerek satan ve pazarlayanlara 1 seneden 3 seneye kadar hapis cezası uygulanması öngörüdü. Tarım arazilerinde plan ve projelere aykırı uygulamalar yapanların valiliklerce belirlenerek sorumlu kişi ve kurumlara ise bin liradan az olmamak şartıyla, bozulan arazinin metrekaresi hesaplanarak ve her metrekare başına 10 lira idari para cezası uygulanmasının önü açıldı. 

Tarım arazilerinin bölünerek satışının engelleyen düzenlemeyle hobi bahçelerinin satışı yasaklanmasına rağmen online platformlarda çıkılan yüzlerce ilanla satışların sürdüğü görülüyor. Bu da imarsız ve tarım arazilerindeki yapılara yasal otoritelerce göz yumulduğu yorumlarına yol açıyor. 

YETKİLİLER UYARMIŞTI

Önceki dönemlerde yetkililer, kanunun uygulanacağını bile bile bu yerleri alanlara uyarılarda bulunmuş, bu tarz yerlerin yıkılarak sahiplerinin de cezai yaptırımlarla karşı karşıya gelebileceğini ifade etmişti. 

Ruhsatsız ve kaçak yapı olarak değerlendirildiği için bugünlerde sıklıkla önümüze çıkan “hobi bahçelerinin yıkımı” haberleri de uyarıların hayata geçirilmesi ve önlemlerin daha da sıkılaştırılmasıyla ilgili. 

YIKIM HABERLERİ PEŞ PEŞE

Türkiye’de artık hobi bahçelerinin ve evlerinin yıkım haberleri gündeme geliyor. Hatta yatırımını bu yapılara ayıran insanlar, “hobi” olarak lanse edilen bu yatırımın şimdiyse kendileri için “fobi” yarattığı yorumlarında bulunuyor. 

Son zamanlarda Adıyaman, Çorum, İzmir, Ankara ve farklı yerlerde belediyelerce hobi bahçeleri ve evlerinin yıkıldığına yönelik haberler gündemi meşgul ediyor. 

Evleri yıkılan yatırımcı veya ihtiyaç sahipleri, satın alındığında göz yumulan yapılarda birikimlerinin de yok olduğu serzenişlerinde bulunuyor. 

TINYHOUSE’A YÖNELİM

Bu sıkı pazarlamacılar veya emlakçılar, risk barındıran hobi bahçeleri yerine bu kez aynı alanlarda ruhsat gerektirmeyen plakalı ve tekerlekli tinyhouse konseptli yapılara yöneliyor. Veya tekerlekli ancak mobil olmayan karavanlar da insanların tercihi olabiliyor. 

HUKUKİ ÇERÇEVE NE?

Aslında verimli tarım arazilerinin değerlendirilmesi amacıyla satılan parsellere yapılan ancak, son yıllarda emlakçılar ve vatandaşlar arafından amacı dışında kullanılmaya başlanan bu alanlar, kaçak yapılaşmanın bir parçası haline gelmesine rağmen hukuki çerçeve barındırabiliyor. 

“Hobi Bahçeleri ve 5403 Sayılı Toprak Koruma Kanunu” olarak bilinen kanun, toprak ve arazi varlığı belirlenerek, tarım arazilerinin sınıflandırılması, geliştirilmesi, zorunlu haller dışında kullanımına izin verilmemesi, toprak koruma plan ve projelerinin hazırlanması  ve toprak koruma projeleriyle, toprağın doğal veya insan faaliyetleri sonucu yok olmasını, bozulmasını veya zarar görmesini önlemek ve sürekli üretken kalmasını sağlamayı amaçlıyor. 
 
Buna göre, tarım arazileri toprak ve diğer arazi özellikleri incelenerek, arazinin ülke tarımındaki önemine göre,  mutlak tarım arazileri, özel ürün arazileri, dikili tarım arazileri ve marjinal tarım arazileri olarak sınıflandırılabiliyor. 

Kanunda yapılan değişikliklerle mevcut cezaların artırılması ve uygulanması ve denetime yönelik düzenlemeler yapıldı. 

VALİLİK İZNİ AYRINTISI: LİMİTLER BELLİ

Tarım arazilerinde valilik izni ile yapılabilecek yapıların nitelikleri ve limitleri 1/100 binlik İl Çevre Düzeni Planında belirlenmiş durumda. İnsanlar gerekli müracaatları yaparak valiliklerden alınan izin neticesinde inşa edecekleri yapıları,  ”izinli” yapı statüsünde saydırabiliyor.  

Bu izinli yapılar İmar Kanunu kapsamında herhangi bir yaptırıma maruz kalmıyor ancak buna ilave olarak yapılan her imalat İmar Kanunu kapsamında değerlendiriliyor.

patronlardunyasi.com