2005 yılında 2008"de kalkmak üzere Çin"e karşı konulan kotaların aynı yıl dolması Narin"in başkanlığını daha önemli hale getiriyor.
450 milyar dolar büyüklüğündeki dünya tekstil sektörünün, 30 üye ülkeli en önemli örgütü olarak kabul edilen Uluslararası Tekstil Sanayicileri Federasyonu"nun (ITMF) başkanlığına 2008 yılında, 1972"den bu yana Türkiye Tekstil Sanayi İşverenleri Sendikası (TÜTSİS) Başkanı olan Halit Narin geliyor. Dünyada hangi devletlerle dialog kurulacağına, hangi politikaların izleneceğine, hangi politikalarla hangi tekstil branşının kalkınacağına ve yatırımlara kadar pekçok alanda etkin olan ITMF"in şu anda başkanlığını yapan Güney Afrikalı Walter Simeoni"den görevi Narin, Eylül 2008"de devralacak. 2005 yılında tüm dünyada kaldırılan kotaların ardından, ABD ve AB"de belli kategorilerde 3 yıl süreyle yeniden konulan kotalar da aynı yıl kalkacak. Halit Narin"in ITMF başkanlığı, tekstilde kotasız döneme geçilmesi açısından büyük önem taşıyor.
KALESİZ SAHA
2008"de 3 yıllık kotaların dolmasını Halit Narin şöyle değerlendirdi: "Bu bir kulis, fikir ve beceri meselesidir. Bu beceri Rusya"dan mı, Çin, Avrupa, Amerika"dan mı başlıyor belli değil. Dünya kendi kendine gelin güvey oluyor. Kotaların kalkmasını yıllar önce 2005"e attılar. Daha çok var dediler. O tutmadı 2008"e uzattılar. Ortada bir menfaat topu var; yuvarlanıyor. Hangi kaleye girecek? Bu maçın oynandığı sahada kale yok. Bu kime girerse orayı patlatır. Herkes top oynayacak ama kale yok. Çin"in, Tayvan"ın, Hindistan, ABD, Türkiye, herkesin menfaati söz konusu. Biri çıkıp "Kral çıplak" diyecek. Bunun böyle olmayacağı anlaşılacak. Sınırlamaları kaldırmanın mantığı yok."
SINIRLAMALAR SÜRER
2008"den sonra kota ya da başka isimlerle sınırlamaların devam edeceğini ileri süren Narin şöyle konuştu: "Katı bir ABD var, sözüm ona gevşek duruyor. Avrupa Birliği de ABD gibi. Katı bir Hindistan var, ithalat serbest diyor her ithalattan yüzde 85 vergi alıyor. Sınırların olduğu bir dünyada ticaretin serbest olmasının mantığı yok. Çin her yıl dünya ekonomisinin tamamına yakın yüzde 30-40 yeni kapasite yatırımı yapıyor. Ticaret serbest olursa Çin ve Hindistan dışında dünyada tekstil sanayi kalmaz. Siyasi hudutlar, ülke isimleri olduğu sürece serbest dünya siyaseti dolayısıyla serbest dünya ticareti olmaz. Bu lafta mümkün. Pratikte değil. Yeni bir enstrüman bulunacaktır. Sınırlamaların kalkması için Allah yeni bir dünya düzeni kurmalı. Çin"e karşı sınırlamaların devam ettirilmesinde ABD, AB"den daha ısrarcı olur. Çünkü tekstil Avrupa"da bitti."
BAŞKANLIK SÜRECİ
ITMF"i etkinliği açısından buz dağına benzeten Narin, "Dışarıda görünen ucu küçük ancak suyun altındaki kütle ve bunun etkisi çok büyük" dedi. Narin ITMF başkanlığına giden yolu şöyle anlattı: "Başkanın iki tane yardımcısı vardır. Önce ikinci sonra birinci başkan yardımcısı olunur. Bu 4 yıllık bir süreçtir. Bunun ardından iki yıllık bir dönem için başkan olunur. Ayrıca eski başkanlar komitesi vardır. Bunlar dünya politikalarını belirlerler. Yardımcılıktan başkanlığa, bütün süreç genel kurulun tavsiyesi ile gerçekleşir. Bunlar bütün dünya tekstil sanayi, makina imalatçıları ittifakı ile yapılır."
Tekstilde Çin ve Türkiye kaldı
DÜNYA tekstil üretimini de değerlendiren Halit Narin şunları söyledi: "Hindistan"da maliyetler artıyor. Pakistan"da hareketlenme var ama ticari yaklaşımları ciddiyetten uzak. Güney Amerika"nın piyasalarda ağırlığı yok. Meksika beklenen çıkışı yapamadı. Bugün ayakta kalan iki ülke var; anlaşabilirseniz Çin, çalışabilirseniz Türkiye. ABD ve AB, Türkiye"ye karşı yeni potansiyel üreticiler yaratmaya çalışıyor. Tekstil ve konfeksiyonda kendi gücüyle ayakta kalan yegane ülke Türkiye"dir. Arkasında politik destek yoktur. Geçmişte de yoktu. Gelecekte de olmayacağından yüzde 100 eminim."
Çin"i kabul için çalışma yapılır
ÇİN"in ITMF"e girip girmeyeceğinin tartışıldığını kaydeden Halit Narin, "Koskoca Çin"nin ITMF içerisinde yer alabilmesi çok önemli bir konu. Dünya Ticaret Örgütü içerisinde yer alması konusunda da ITMF"in fikirleri var. Sanırım artık Çin"in ITMF"e girmesiyle ilgili bir çalışma yapılır" dedi.
Eşek tam samansız yaşayacakken, ölmüş
HALİT Narin Türk tekstil ve konfeksiyon sanayini de şöyle değerlendirdi: "Nasreddin Hoca, saman yemeden yaşasın diye her gün eşeğinin samanını azaltmış. En sonunda eşek artık samansız yaşayacak hale geldiğinde ölmüş. Tekstil ve konfeksiyon sanayi Türkiye"de her yıl kárını azaltarak sıfırladı. 2004-2005"te küçük konfeksiyoncular yerle bir oldu. Orta ve büyük sanayi grupları da kársız çalışarak, bankaların elinde ezilmeye itiliyor. Katma değeri yüksek, istihdam yaratan, hálá bayrağı elinde bulunduran ama şov yapmayan tekstil sektörünü devlet ağzına bile almıyor. Kimse sektörün sorunlarına eğilmiyor."
ITMF 102 yıllık örgüt
ITMF 1904 yılında, İngiliz pamuk ipliği sanayinin öncülüğünde Zürih"te kuruldu. 1963"te merkezi İngiltere"nin Manchester şehrinden Zürihe taşınan ITMF, dünya tekstil sanayicileri için kurulmuş global, uluslararası bir ticaret birliğidir. ITMF"e üye 30 civarında ülke bulunuyor ve örgüt 450 milyar dolar büyüklüğündeki dünya tekstil sanayisinin çatı örgütü olarak kabul ediliyor.
Demet Cengiz Bilgin/Hürriyet