Aktüel
Murat KAYA
TEKNOLOJİK DEVRİMLE GELEN ZENGİNLİK
Video paylaşım sitesi YouTube’u, Amerika’nın Kaliforniya eyaletinde çevrimiçi video paylaşma olanağı yaratmak için 15 Şubat 2005’te kuranlar; dünyada teknolojik bir devrim yaratacağı ve video paylaşım çılgınlığının hemen hemen her sektöre bu derece yayılacağının farkında mıydı bilmiyoruz.
Ancak üç eski PayPal çalışanı tarafından kurulan platform; öyle bir noktaya evrildi ki, ne bir sektörü onsuz, ne onu bir sektörsüz düşünemez konuma geldik.
YouTube’nin açtığı video paylaşım yolu, yaklaşık 20 yıl sonra yine Amerikan şirketleri Facebook, Twitter (şimdiki adı X) ve Instagram ile Çin platformu TikTok’un katkılarıyla gelişti, serpildi, dünya teknoloji sektöründe en baş sıraya geçti. Sosyal medya platformları, video paylaşma olanakları yarattı, yaratıcı fikirleriyle öne çıkan sahiplerine de milyar dolarlarla ölçülen zenginlik kazandırdı. Bu platformların Elon Musk ve Mark Zuckerberg gibi sahipleri, dünyanın en zenginleri listelerinde mal varlıklarıyla rekorlar üstüne rekorlar kırdı.
GÜÇLÜ ETKİ: AKILLI TELEFON
Sahiplerine büyük paralar kazandıran video paylaşım siteleri; kullanıcılarına da para kazanma yolu açınca, bu platformları kullananların sayıları on binlere, on binlerden yüz binlere, milyonlara ve hatta dünya nüfusunu kapsayacak ölçütte milyarlara kadar çıktı.
Dünya, sosyal medya kullanıcılarının elindeki telefonlara yansıyan videolar ve etkileşimle dönmeye başladı.
Ancak bu etki sadece sosyal medya platformlarının gelişmesiyle değil, Apple ve Samsung gibi dünya devi teknoloji şirketlerinin ürettiği akıllı telefonları her yıl daha inanılmaz özelliklere kavuşturmaları ve insanlara mobilize şekilde video izletme olanağı yaratmalarıyla büyüdü, çok güçlü hale geldi.
İnsanlar evde, yolda, otobüste, trafikte, iş yerinde ellerinden düşürmedikleri bu telefonlarla her bilgiye ulaşabilmenin rahatlığı yanında, beğeni ve karakterlerine göre her videoyu izlemenin keyfini de çıkarmaya başladı.
YOUTUBE’U DÖNÜŞTÜREN TIKTOK GERÇEĞİ
Uzun videolar yayımlanabilen YouTube, bir süre sonra Çinli şirket TikTok’un dünya ölçeğinde milyarlarca insana kısa videolarla ulaştığını görüp, bu pastadan pay almak isteyince kısa video (short video) yayımlama yoluna gitti. Bunu gören Instagram ve X gibi devler de kullanıcılarına platforma kısa video ekleme ve bunu yayma imkanı sağladı.
Bu furya, günümüze gelindiğinde, “reel video” gerçekliğiyle tanışmamıza vesile oldu. İnsanlar artık, “reel video” terimi gibi “hastagh (etiket)” terimine de aşina oldu ve ilgileri oranında videoları kısa etiketlerle bulmaya, onları izlemeye ve izledikleri karakterler gibi videolar üretmeye yöneldi.
INFLUENCER OLMAK
Videoya yöneliş, yine son birkaç yıldır kulaklarımızın aşina olduğu ‘influencer”i doğurdu.
Neydi bu influencer? Türkçe, “sosyal medya fenomeni” diye bilip, okuduğumuz insanların ta kendileri…
Kimi ürün satarak, kimi oyun oynarken konuşarak, kimi makyaj malzemesi tanıtımı yaparak, kimi eğitim vererek ve kimi de diyet programı sunarak kısa videolar üretmeye başladı ve çok sayıda takipçinin ilgilisini, beğenisini, takibini kazanarak bu “influencer” payesini almaya hak kazandı.
Biz artık onların dünyasında onların gösterdikleriyle yaşıyor ve onların önerdiklerini hayatamıza sokuyoruz. Biz artık onların hem takipçisi, hem para kazandıranı oluyoruz.
MİZAH USTALARININ TÜRKİYE’Sİ
Ama bizim bunları yazmaktaki amacımız, çok geniş bir konuyu barındıran influencerler değil, yaratıcı mizahi anlayışlarını bu yolla sunma imkanı bulan ve yaratıcılıklarıyla aradan sıyrılarak bu imkanlardan sonuna kadar yararlanabilen Türk mizah uzmanları. Yani sosyal medyanın keyif veren fenomenleri. Yani yeni komedyenler. Yani modern meddahlar…
Tiyatroda meddahlar vardı. Onlar salona gelenleri sahneledikleri karakterlerle güldürür, bir sonraki sahnenin hazırlıklarını yapmaya başlarlardı.
Sonra bu meddahlık tarzı, karikatürist Cem Yılmaz önderliğinde standart-up gösterilerine evrildi ve onun muhteşem gözlem yeteneği, karaborsada bile bulunamayan biletleri satın alabilmiş şanslı seyircilerin akın ettiği salonlarda, daha çağa uygun espiriler yarattı. Stand-up, başka isimlerin de takipçiliğiyle bir moda haline geldi, Türk insanı bir dönem bu esprilere güldü.
YENİ DÜMBÜLLÜ’LER, YENİ FERHAN ŞENSOY’LAR
Şimdiyse biz; birbirimize göndermekten kendimizi alıkoyamadığımız, telefonlarımıza bakarken istemsiz gülümsediğimizi görenlerin şaşırıp “Neye gülüyorsun böyle?” sorularına muhatap olduğumuz yeni bir komedi sektörünü temsil eden insanlarla vakit geçiriyoruz.
Yeni Dümbüllü İsmail’leri, Nejat Uygur’ları, Ali Poyrazoğlu’ları, Rasim Gültekin’leri, Levent Kırca’ları, Ferhan Şensoy’ları ve Cem Yılmaz’ları ellerimizden düşmeyen telefonumuzda görüp, onlarla hem çok hem de iyi zaman geçiriyoruz. Türkiye’nin gündeminden hiç düşmeyen kötü olayları, cinayetleri, saldırıları ve hatta enflasyonun yarattığı maddi imkansızlığın getirdiği geçim zorluklarını, bir dokunuşla bu görüntüleri izleyerek bir nebze olsun unutma yoluna gidiyoruz.
MODERN MEDDAHLARIN MİLYONLARCA TAKİPÇİSİ VAR
PD okurları olarak birçoğunu tanıyorsunuzdur ama gelin bu yaratıcı ve teknolojinin imkanlarını iyi kullanma becerisine sahip modern meddahlara birlikte bakalım…
Çok karışıklık yaratmamak adına Instagram profillerini önceliklendirdik ve modern meddahları, takipçi sayılarına göre sıraladık.
ZİRVEDE KADIN KOMEDYEN VAR
Buna göre, en çok takipçi sayısına 7.7 milyon takipçiyle Aykut Elmas (aykutelmas) ulaşmış durumda. Elmas’ı, kadınların da komedide öne çıkabileceğini kanıtlayan bir isim olan Yasemin Sakallıoğlu (yasemoz88) 6.9 milyon takipçiyle izliyor.
Hesapları 1 milyon takipçi üzerinde olan diğer Instagram komedyenleri de şöyle sıralanıyor:
“4.3 milyon takipçili Berk Keklik (uberkuloz); 3,6 milyon takipçili Mahsun Karaca (röportajadam); 3.4 milyon takipçili Gökhan Ünver (gokhanunver); 2.7 milyon takipçili Sefa Doğanay (sefadoganay); 2.5 milyon takipçili Ömer Başdoğan (noletbebee); 1.7’şer milyon takipçili Oğuzhan Alpdoğan (oguzhanalpdogan41) ve Halil İbrahim Göker (halilibrahimgoker); 1.2 milyon takipçili Cem Gelinoğlu (cemfoni); 1.1 milyon takipçili Mert Sarıç (mertsarico); 1’er milyon takipçili Hayrettin Onur Karaoğuz (hayrettin) ve Tahsin Hasoğlu ((tahsinhasoglu).”
GÜN GEÇTİKÇE TAKİPÇİ SAYILARI ARTANLAR
Bu yola baş koyan ve gün geçtikçe takipçi sayısını artıran 1 milyon takipçi sayısı altında hesaplara sahip genç mizahçılar da kıyasıya bir rekabet içinde. Bu hesap sahipleri birbirinden yaratıcı fikirlerle hünerlerini sergiliyor ve takipçilerini daha da artırıyor.
Buna göre Sergen Deveci (sergendeve) 726 bin takipçiyle ilk sırada, Reşat Hacıahmetoğlu da (resathao) 620 bin takipçiyle ikinci sırada yer alıyor.
Bu isimleri sırasıyla 560 bin takipçili Giray Altınok (bongomy), 555 bin takipçili İlker Gümüşoluk (ilkergumusoluk), 499 bin takipçili Ceren Morova Özer (cerennzi) ve 386 bin takipçili Oğuzhan Şahin (sahinoguz61) izliyor.
İZLENME SAYILARIYLA GELEN PARA
Onlar artık takipçi ve izlenme sayılarının artmasıyla daha zengin ve daha çok aranan komedyenler…
Çünkü izlenip etkileşim aldıklarını fark eden her alandan işletme; televizyon veya radyolara reklam vermek yerine bu isimlerle anlaşıp ürünlerinin tanıtımını yaptırıyor.
Ürün yerleştirme şeklinde reklam yapan komedyenler, böylece hem izlenme hem de ürün reklamı yapma bedeli kazanıyor. Bu da onları zengin genç sınıfına sokuyor ve daha çok üretmelerine, daha çok gelişmelerine, daha tok komedi öğesiyle farklılık yaratmalarına yol açıyor.
Böylece hem hesabı kuran, hem hesabı takip edip keyifli zaman geçiren vatandaş, hem de ürünlerini pazarlama yolu bulan işletme; sosyal medya olanaklarından sonuna kadar yararlanmış oluyor.
MODERN MEDDAHLARIN SIRRI NE?
Peki, günümüz toplum yaşantısını iyi gözlemleyerek her alandan mizahi öge çıkarmayı başaran ve becerisiyle bunu farklı şekillerde sunup kahkaha yaratan modern meddahları başırıya götüren sır ne?
Onları izleyenler; sanki kendi ailelerinde, çevrelerinde, okullarında, iş yerlerinde olan bir şeyi izliyormuş havasına giriyor, başına gelenlerle karşılaştırıyor. Bu da etkileşimde doğallığı öne çıkarıyor.
Türkiye kültüründe hayata dair her şeyin doğal ve mizahi bir bakış açısıyla sunulduğu insanlar; bunu kaliteyle yapanları telefonlarına bir süre misafir ediyor, kalitesiz sunumlar ve sahiplerini ise tek bir tuş dokunuşuyla, dijital çöplüğe gönderiyor.
patronlardunyasi.com