Avrupa'daki durgunluk bu bölgeye ihracat yapan Türk şirketlerinin üretimini vurdu. Özellikle tekstil ve otomotiv şirketleri bugünlerde ya işçi çıkarıyor ya da sık sık tatil ilan edip krizi aşmaya çalışıyor.
DÜNYADA dev ekonomilerin yıldızı birer birer sönünce olan Türk işletmelerine oldu. Dünya genelinde ülkeler toplam 6 trilyon doları aşkın kurtarma paketleri açıklamasına rağmen hálá kontrol altına alınamayan küresel kriz, etkisini hissettirmeye başlayınca sanayi tesisleri üretimde 'dur-kalk' dönemine girdi. Üretimini zaman zaman durduran tesislerin ağırlığını ise Avrupa ülkelerine ihracat yapan işletmeler oluşturuyor. Bu firmaların başında ise tekstil ve otomotiv sektörü geliyor. 33 ay aradan sonra kasım ayında ihracatta yaşanan yüzde 22'lik düşüş, sanayi üretiminde en son açıklanan yüzde 5.5'lik gerileme önümüzdeki dönemde yaprak dökümümün süreceğini gösteriyor. Sadece dün borsaya yapılan açıklamalar da krizin varlığını derinden hissettirdiğini ve işten çıkarmaların arttığını ortaya koyuyor.
TEKSTİLDE YAPRAK DÖKÜMÜ
AKSU, iplik üretimini durdurarak 300 işçi ile yollarını ayırırken, Yeşim Tekstil ay sonuna kadar 370 kişi çıkaracağını duyurdu. Ayrıca Toros Tarım ve Çimsa bazı tesislerinde üretime ara verdi, Viking Kağıt ise personel sayısında yüzde 10 indirime gitti. Bu arada krizin en fazla vurduğu sektör tekstil oldu. Özellikle Denizli, Bursa ve Adana gibi tekstilin kalelerinde bazı firmalar üretimini durdurdu. Denizli Organize Sanayi Bölgesi'nin ilk tekstil fabrikası olma özelliğini taşıyan ve 700 işçi çalıştıran Denteks Tekstil kapısına kilit vurdu. aynı bölgede son altı ayda Atakan Tekstil, Atak Tekstil, İrem Tekstil, Bordo Tekstil ve Turkmar gibi firmalar da üretimini durdurdu.
Büyüme beklentisi yüzde 2'ye düştü
KRİZ nedeniyle Türkiye'de ekonominin hem bu yıl hem de gelecek yıl yüzde 4'lük büyüme öngörüsüne karşın yüzde 2 düzeyinde kalması bekleniyor. Üst düzey bir ekonomi yetkilisi, 'Krizin etkileri görülmeye başlandı ve bu sene büyüme beklentisi yüzde 2'ye çekildi. Ancak resmi bir revizyon henüz yapılmadı' dedi.
PAZAR DARALDI TATİLE ÇIKTILAR
AKSU İPLİK: İplik üretimini yıl sonunda durduracak. Yapılan açıklamada üretimin durdurulması sonucu 250-300 civarında işçinin işten çıkarılacağı duyuruldu.
TOROS TARIM: Tekfen Holding'ten yapılan açıklamada, Türkiye'de mevsimsel nedenlerden ve finansal krizin etkilerinden dolayı sonbahar gübrelerine olan talebin azalması sebebiyle, bağlı ortaklıklarından Toros Tarım'ın Ceyhan/Adana ve Samsun tesislerinde üretimin geçici bir süreyle durdurulduğu belirtildi.
VİKİNG KAĞIT: Personel sayısının yüzde 10 oranında azaldığı bildirildi. Viking Kağıt'tan yapılan açıklamada 'kadrolu personel sayımız son bilanço tarihine göre yüzde 10 oranında azalmıştır' denildi.
YEŞİM TEKSTİL: Yeşim Tekstil CEO'su Şenol Şankaya, siparişlerde yüzde 10-15 gibi bir azalma olduğunu belirterek, 'Bu üretim koşullarında uluslararası pazarlarda rekabet şansımız yok. Maalesef, 5 Aralık'a kadar son bir ayda 370 işçi çıkarmış olacağız' dedi.
ÇİMSA: Eskişehir fabrikası ikinci üretim hattında 2 Ocak 2009 tarihine kadar üretime ara verdi.
AFYON ÇİMENTO: Ekonomik nedenlerle çimento ve klinker ihtiyacının azalması ve gereksiz stoklanmaya mahal vermemek amacıyla iki adet fırından üretim kapasitesi daha düşük olan 1 nolu fırının üretimini geçici olarak durduracak.
BOSCH FREN: Global piyasalarda yaşanan olumsuzluklar ve talep daralması nedeniyle iki üretim hattında 27 Kasım-1 Aralık arasında, bir hatta ise 28 Kasım-1 Aralık arasında üretime ara verdi. Mevcut piyasa koşullarının devam etmesini bekleyen şirket 19 Aralık 2008-5 Ocak 2009 arasında aynı şartlarda üretime ara vermeyi planlıyor.
SÖNMEZ FİLAMENT: Krizden olumsuz etkilenen şirket bütün üretim faaliyetlerini sürekli olarak sona erdirdi.
PARSAN: Ekonomik durgunluk nedeniyle azalan yurtiçi ve yurtdışı siparişleri göz önüne alınarak, 17-23 Kasım arasında üretimine ara verdi.
FORD OTOSAN: Global piyasalardaki olumsuz gelişmeler nedeniyle önce 25 Ekim-2 Kasım, sonra da 13-26 Kasım arasında üretimine ara verdi.
KÜTAHYA PORSELEN: Renkli sofra eşyası üreten fabrikasını, 15 Aralık itibariyle kapatacak. 2.250 olan işçi sayısı 2005 kişiye gerileyecek.
EGE ENDÜSTRİ: Pınarbaşı ve Serbest Bölge fabrikalarında aralık ayının 12, 13, 29, 30, 31. günleri ile 2009 Ocak ayının 2 ve 3. günlerinde üretim yapılmayacak.
OYAK RENAULT: 19 Aralık-2 Ocak arasında üretime ara verdi.
GOODYEAR: Kurban Bayramı tatili sebebiyle 7 Aralık'ta durdurularak 12 Aralık Cuma günü yeniden başlanacak olan üretimini, her iki fabrikada başlangıç tarihini 5 gün geciktirilerek durduracak. Üretim 17 Aralık Çarşamba günü başlayacak. Yeni yıl tatili sebebiyle 31 Aralık tarihinde durdurulacak üretim de 7 Ocak Çarşamba başlatılacak.
HYUNDAI ASSAN: Üretime 24 Kasım'dan itibaren 3 hafta ara verdi.
BEAKERT İZMİT ÇELİK: Üretimine 17 Aralık'a kadar ara verdi.
BİSAŞ TEKSTİL: Dokuma bölümündeki üretime 1 Aralık'tan itibaren 3 ay ara verdi.
Sanayide yüzde 7.5 düşüş bekleniyor
SANAYİ üretiminin eylülde yüzde 5.5 gerilemesinin ardından düşüşün ekimde sürmesi bekleniyor. Reuters'ın 13 banka ve aracı kurumun ekonomistlerinin katılımıyla yaptığı ankete göre toplam sanayi üretimi ekimde yüzde 7.5 daralacak. Bu arada en fazla üretim düşüşünün otomotivde olması bekleniyor.
Üretimde sert fren
2008 2007
Eylül Eylül
Toplam sanayi -5.5 2.5
Madencilik -4,3 18.5
İmalat sanayi -6.4 1.2
Elektrik, gaz ve su 1.6 9.1
Star