Aralarında Doğuş, Yüksel, Limak, Makyol, Nurol ve Tekfen"in de olduğu alacaklılara “Otoyolları siz işletin” dendi. Citigroup"tan da finansman desteği istendi. Müteahhitler projeye sıcak bakmıyor
Karadenİz Sahil Yolu müteahhitleri, 2006"da 2.7 milyar YTL tutarındaki ödeneğini alamayan Karayolları Genel Müdürlüğü"nün kurbanı olurken, Maliye"nin yeni teklifi ile de ümitsizliğe düştüler. Maliye Bakanlığı"nın gayri resmi olarak müteahhit firmalara, “Ödenek bulamıyoruz. Gelin yaptığınız yolları size devredelim. İşletin, alacağınızı tahsil edin” diyerek nabız yokladığı ortaya çıktı.
Müteahhitler ise modelin uygulamasının mevcut projeler için çok zor olduğunu, belki yeni projeler için uygulanabileceğini söyleyerek Maliye"nin teklifine sıcak bakmadıklarını ortaya koydu.
Karayolları"nın, sadece Karadeniz Sahil Yolu projesinde çalışan toplam 14 firmaya 1.3 milyar YTL civarında borcu bulunuyor. Karayolları"na, Maliye tarafından "siz yatırımları yapın 2006 yılı içinde özelleştirme gelirleriyle bu paralar ödenecek" dendi, ancak 2006"nın bitmesine iki hafta kala sorun henüz çözülmedi.
BİZİM İÇİN YENİ BİLGİ
Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) Başkanı Erdal Eren, “Maliye Bakanlığı"nın kamu özel sektör ortaklığı ve yap-işlet-devret modelini uygulama konusunda ön araştırması var. Hatta uluslararası finans kurumlarıyla da bu konuyu görüşüyorlar. Geçtiğimiz günlerde Citigroup"la da bu konuda bir toplantı yapıldığını duyduk. Bu bizim de çok yeni bir bilgi, müteahhitlere resmi olarak bildirilmiş bir teklif yok. Ancak, bu modelin devam eden projelere uygulanması çok zor, ancak yeni projeler için uygulanabilir olduğu kanaatindeyiz. Üyelerimiz bu görüşte” dedi.
Karadeniz Sahil Yolu projesinde Doğuş, Yüksel, Limak, Makyol, Cengiz, Metiş, Nurol ve Tekfen gibi Türkiye"nin önde gelen firmalarının iş yaptığını ve en büyük alacaklıların bu firmalar olduğunu dile getiren Eren, “14 firmaya Karayolları"nın 1.3 milyar YTL borcu var. Bölünmüş yol işlerini yapan irili ufaklı 200 müteahhitin ise 900 milyon YTL alacağı var. Geri kalan 300 milyon YTL"lik borç ise TÜPRAŞ ve akaryakıt şirketlerine olan borçlardan oluşuyor” dedi.
İtalyan Autostrade 1.5 milyar euro kazandı
Özel sektör paralı otoyol işletmecileri arasında çok başarılı örnekler var. Bunların kuşkusuz en büyüğü ise 1950 yılında kurulan İtalyan Autosrade şirketi. Şirket, Avrupa"nın en büyük otoyol ve trafik altyapı sistemleri işletmecisi unvanını sahip. İtalya"dan İngiltere"ye, Avusturya"dan ABD"ye kadar birçok ülkede iş yapan şirket paralı otoban ve köprü geçişlerinden bu yılın ilk yarısında 1.3 milyar euro gelir elde etti. Şirket yine aynı dönemde köprü ve viyadük ile sinyalizasyon faaliyetlerinden 204 milyon euro kazandı. Avrupa"da yüzde 60"lık pazar payına sahip olan Autostrade sistemlerini sadece İtalya"da günde 4 milyon kişi kullanıyor.
Yüce Divan"a da giden 541 km"lik bitmeyen yol
Karadenİz Sahil Yolu inşaatına 1985"te ANAP Hükümeti döneminde, Trabzon şehir merkezindeki 7 kilometrelik bölümle başlandı. 1997"de ANAP-DSP-DTP koalisyon hükümeti döneminde yapılan Doğu Karadeniz Kesimi ihalesinden sonra yolsuzluk iddiaları ortaya atıldı. Müteahhitler hakkında davalar açıldı.
Dönemin Bayındırlık ve İskan Bakanı Yaşar Topçu"nun Yüce Divan"da yargılanma süreci başladı. Sahil Yolu kapsamındaki Trabzon şehir geçişi için de iki dava açıldı. Türkiye"nin en büyük ulaştırma projesi olarak gösterilen ancak, yapımı yılan hikayesine dönen ve onlarca soruşturmaya konu olan Karadeniz Sahil Yolu"nun açılması için hedeflenen tarih 2005 sonuydu. 2005 sonunda bitmeyince Başbakan Erdoğan, hedef olarak 2006 sonunu gösterdi ancak projenin tamamının 2007 ortalarından önce bitmesi pek mümkün görünmüyor. Yapılan ödenek üstü harcamalarla toplam proje bedelinin 3.3 milyar dolar olması bekleniyor. 715 kilometre uzunluğundaki yol, Sinop il sınırlarından başlayıp Sarp sınır kapısında son buluyor ve 541 kilometrelik kesimi tamamen sahil şeridi üzerinde bulunuyor. Proje, Sinop"tan Sarp"a kadar 6 il, 63 ilçe, 9 liman ve 8 milyon insana hitap ederek, uluslararası transit trafiğe hizmet edecek.
Pelin Cengiz/Vatan