Necla DALAN
İzmir ve Türkiye’nin köklü gruplarından Özgörkey Holding, kurucusu Nevzat Özgörkey’in 100’üncü doğum gününü özel bir video ile kutladı. Videonun yer aldığı paylaşımda 2010 yılında hayata veda eden Özgörkey’in Cumhuriyet kuşağının önemli iş insanlarından biri olduğu vurgulandı ve hayatından kesitlere yer verildi.
Paylaşımda, “18.08.2024, şirketlerimizi kuran, Türk Sanayisine değerli katkılarda bulunan Ahmet Nevzat Özgörkey'in 100. doğum günü... Nevzat Bey, Cumhuriyet dönemi kuşağının önemli iş insanlarındandır. O kuşak, yaşam standartlarını yükseltmeyi, çalışanlarını kollamayı ve tevazuyu şiar edinmişti. Nevzat Özgörkey kendini her konuda geliştirdi. Güzel sanatlara ve biniciliğe yaşamında yer verdi” denildi.
COCA-COLA İÇECEK’İN TEMELLERİNİ ATAN KİŞİLERDEN BİRİ
Peki Nevzat Özgörkey kimdir? Türkiye’nin saygın girişimcilerinden ve iş adamlarından biri olarak anılan Nevzat Özgörkey, 1924 yılında İzmir’de doğdu. İş hayatına çok genç yaşlarda motor ithalatı ticareti ile başladı. 1949 yılında makine, motor ve akü gibi çeşitli ürünlerin ithalat ve satışını yapan Fahrettin Resmor’a ait Terakki Kollektif Şirketi’ne ortak olarak iş hayatına atıldı. 1956 yılındaTerakki Kollektif Şirketi, Slavia ve Peloponnesse motorlarının satışına başladı. 1962 yılında ise Milangaz markasının isim ve dağıtım hakkını satın alarak, “Milangaz Türkiye’de İlk Gaz” sloganı ile Ege Bölgesi’nde bütan gaz dağıtımına başladı.
1 Temmuz 1966’da Coca-Cola ile şişeleme ve dağıtım anlaşması yapıldı. Ortakları Erdoğan Özgörkey, Nazım Özgörkey, Bahri Balıkçılar, Namık Elal ve Mustafa Kardiçalı ile birlikte 23 Şubat 1967’de İmbat Meşrubat Sanayi A.Ş.’yi kurdu ve bugünkü adıyla Coca-Cola İçecek şirketlerinin temellerini attı. İmbat Meşrubat, 13 Ekim 1967’de İzmir’deki ilk Coca-Cola dağıtımını gerçekleştirdi. Bornova’da fabrika kuruldu ve 3 Haziran 1968’de İzmir’de ilk Coca-Cola üretimi gerçekleştirildi.
CEKETİN CEBİNDEN ÇEKİLİŞLE ÇIKAN MARKA: EFES
Yine 1967 yılında Terakki Kollektif Şirketi, Erciyas Bira ile yüzde 50-50 ortaklıkla Ege Biracılık ve Malt San. A.Ş.’yi kurdu. Ege Biracılık’ın piyasaya çıkardığı ilk özel biranın yani Efes Pilsen’in de ilginç bir hikayesi var. Şöyle ki; Yıl 1969. Yer İstanbul Park Otel. Anadolu Holding’in kurucuları İzzet Özilhan ve Kamil Yazıcı ile Nevzat Özgörkey ve şirketlerin üst düzey yöneticileri markanın ne olacağı üzerine konuşmaktadır. Nevzat Özgörkey’in önerisi Efes olurken İzzet Özilhan Topkapı, Kamil Yazıcı ise Kent önerisinde bulunur. O yıllarda üniversite öğrencisi olan Tuncay Özilhan, önerilen isimleri küçük kağıtlara yazar. Kağıtlar katlanıp, Nevzat Özgörkey’in ceketinin cebine konur ve çekilişi İzzet Özilhan yapar. Kazanan Efes’tir ve yeni biranın markası belli olur.
MİLANGAZ’I 1972 YILINDA DEMİRÖREN’E SATTI
Nevzat Özgörkey, uzun yıllar Efes Pilsen Yönetim Kurulu üyeliği görevinde bulundu. 1972 yılında Ege Biracılık ve Coca-Cola yatırımlarına odaklanma tercihi doğrultusunda Milangaz hisselerinin Demirören Grubu’na sattı.
1982 yılında Antalya’da, 1986’de İzmir Kemalpaşa’da, 1990’da Işıkkent’te, 1992–1993’de Romanya’da iki tane olmak üzere 6 fabrikayı devreye sokarak Coca-Cola’nın 1968 –1998 yılları arasında tüm Ege ve Akdeniz operasyonlarını yürüten şirketlerde Başkan Vekilliği görevini üstlendi.
Burada bir hatırlatma yapayım; 1996 yılında Coca-Cola ortaklık yapısındaki değişiklik doğrultusunda Özgörkey ve Anadolu Grubu’nun da katılımıyla Coca-Cola İçecek kuruldu. Özgörkey ve Anadolu Grubu daha sonra tarımda da ortaklık yaptı. Özgörkey’in şirketi Etap Tarım’a 2009 yılında Anadolu Efes ve Brezilyalı Cutrale ailesine ait Burlingtown şirketi ortak oldu ve şirket Anadolu Etap unvanını aldı. 2018’e gelindiğinde Anadolu Etap “Türkiye ‘nin en büyük meyve bahçesi” oldu.
ÇOCUKLARI CEMAL VE ARMAĞAN ÖZGÖRKEY İLE HOLDİNGİ KURDU
Tekrar Nevzat Özgörkey’in hikayesine dönersek; 1992 yılında bugün Özgörkey Holding A.Ş.’nin önemli iş kollarından olan plastik ve 1993 yılında da meyve suyu konsantresi yatırımlarını hayata geçirdi. 1997 yılında çocukları Cemal Özgörkey ve Armağan Özgörkey ile beraber sermayesinin tamamı ailesine ait olan Özgörkey Holding A.Ş.’yi kurdu.
Ahmet Nevzat Özgörkey, İzmir Atlı Spor Kulübü’nün kurucularından. Özgörkey’in aşıladığı binicilik sevgisini, Cemal Özgörkey ve Armağan Özgörkey kazandıkları başarılar ile devam etti.
“MÜKEMMELİN PEŞİNDE BİR ÖMÜR”
Özgörkey'in hayatı 2019 yılında "Nevzat Özgörkey: Mükemmelin Peşinde Bir Ömür" adıyla kitaplaştırıldı. Nuri Çolakoğlu’nun kaleme aldığı, Nevzat Özgörkey Çevre ve Su Vakfı (NEVSU) tarafından yayımlanan kitap Nevzat Özgörkey’in aile kökenlerini, İzmir’deki ilk girişimlerini, Milangaz, Efes Pilsen, Coca-Cola gibi önemli markaların Türkiye’deki kuruluş ve yatırım hikayelerini okuyucular ile buluşturuyor. Hem ailenin hem Türk ekonomisinin köşe taşlarına dair daha önce yayımlanmış fotoğrafların yer aldığı kitap, Nevzat Özgörkey’in çalışma arkadaşları ve dostlarının röportajlarını da içeriyor.
ÇEVRE VE SUYA DUYARLILIĞI VAKFA DÖNÜŞTÜ
Özgörkey’in adını taşıyan bir de vakıf var: Nevzat Özgörkey Çevre ve Su Vakfı (NEVSU). Vakfın internet sitesinde Nevzat Özgörkey’in iş hayatını, yarattığı değerleri paylaşmak ve yatırımlarını çevresiyle birlikte geliştirmek üzerine kurduğu vurgulanarak şöyle deniyor:
“Büyümek için seçtiği bayilik modeli, çok ortaklı şirketler, halka açık şirket modeliyle yapılan yatırım… Hepsi Nevzat Özgörkey’in ‘birlikte gelişim’ felsefesini yansıtıyordu. Ancak O’nun gelişim arzusu sadece sanayi yatırımlarıyla sınırlı değildi. İçinde yaşadığı çevrenin sosyal gelişimi de O’nun hayatı boyunca ön planda tuttuğu bir amaç olmuştu. Çeşitli alanlarda yaptığı toplumsal katkılarını, vefatından sonra da kurumsal bir yapı içinde devam ettirme fikri, O’nun hatırasını yaşatmak için yapılabilecek en anlamlı işlerden biri olacaktı. İşte bu amaçla önce Nevzat Özgörkey Fonu oluşturularak, fon için ayrılan kaynak O’nun ‘birlikte gelişim’ felsefesine uygun olarak eğitim, sağlık, spor ve sanat gibi alanlarda toplumsal projelerde değerlendirildi.
Nevzat Özgörkey’in hayatının merkezinde olan sürekli var olan ve insan hayatı için büyük önem taşıyan su ile ilgili çalışmalar gerçekleştirme arzusuyla, Nevzat Özgörkey Fonu daha da geliştirilerek vakıflaşma yoluna gidildi. Vizyon sahibi, çalışkan, ilkeli, vefalı bir iş adamı olmanın ötesinde Nevzat Özgörkey, ülkemizin paha biçilemez doğasına, suyuna, toprağına büyük kıymet verirdi. Nevzat Özgörkey’in ‘Toplumdan aldığını, topluma geri vermelisin’ ilkesi doğrultusunda çalışmaların yapıldığı Nevzat Özgörkey Fonu, Nevzat Özgörkey’in hasletine ve suyun bereketine bir vefa olarak Nevzat Özgörkey Çevre ve Su Vakfı (NEVSU) adını aldı.”
patronlardunyasi.com