Ekonomi

Demir, çimento, hazır beton ve tuğla gibi malzemelerin fiyatlarındaki artışta, inşaat mevsiminin yaklaşması etkili oldu. 

Demir, tuğla, beton ve çimento gibi ana malzemelerin fiyatlarında hareketlilik gözleniyor. Demirin fiyatı bir ay içinde 925 YTL'den 945 YTL'ye, tuğlanın fiyatı da 17 kuruştan 21 kuruşa yükseldi. Müteahhitler, konut satışlarındaki durgunluğa rağmen malzeme fiyatlarındaki artışa anlam veremiyor. Geçen yıl malzemeye yüzde yüze varan oranlarda yapılan zammın tekrarını yaşamaktan korktuklarını söyleyen İstanbul Ticaret Odası İnşaat Meslek Komitesi Başkanı Süleyman Uluocak, "Mortgage'ı ve yaz döneminin yaklaşmasını fırsat bilerek fiyatlar artırılırsa, bir yıldır daire satmakta zorlanan inşaatçılar zor durumda kalır." dedi.

Geçen yıl mayısta ekonomide meydana gelen dalgalanma, inşaat sektöründe satışları durma noktasına getirdi. Konut kredi faizleri kısa sürede aylık yüzde 1,07'den 2'lere yükselince ev hayali kuranlar taleplerini ertelemek mecburiyetinde kaldı.

Daireleri elinde kalan müteahhitler, süren inşaatları bitirmek için para bulmakta zorluk çekti. Sektörün sıkıntılı döneminde inşaat malzemesi fiyatlarının hızlı artması krizin iyice büyümesine sebep oldu. Likidite sıkıntısına giren bazı müteahhitler malzeme aldıkları yerlerle konut malzeme takası teklif ederken birçoğu da yeni inşaat fikrinden vazgeçmeye başladı.

Dalgalanmanın ardından geçen süre zarfında faiz oranlarının 1,55'lere kadar gerilemesi de konutta durgunluğa çare olamadı. İnşaatçılar da, ev sahibi olmayı hayal eden tüketiciler gibi ipotekli konut finansmanı (mortgage) tasarısının yasalaşması konusunda beklentiye girdi. Ancak son bir ayda malzeme fiyatlarının yeniden tırmanmaya başlaması müteahhitleri endişelendirdi.

'Malzemeciler haksız rekabete yol açmasın'

İstanbul Ticaret Odası İnşaat Meslek Komitesi Başkanı Uluocak, malzeme fiyatlarında enflasyonun çok üzerindeki yükselişte bahar aylarına yaklaşmanın yanı sıra tutsatın gündeme gelmesi ve faizlerin düşmesinin etkili olduğu görüşünde. Uluocak, inşaat mevsiminin başlamasıyla malzemeye olan talebin fiyatlara zam olarak yansıdığını belirtiyor.

Enflasyonun yüzde 5-10'lardayken, malzemelere yüzde 30-40 zam geldiğine işaret eden Uluocak şu değerlendirmeyi yapıyor: "Daire satışları neredeyse durmuş halde. Fiyatlar da artmıyor. Oysa sadece malzeme değil işçilik fiyatları da sürekli yükseliyor. Bir işçi günlük 70 YTL'den aşağı yevmiye ile çalışmıyor. Rakamlar geçen yıllarda çok daha düşüktü. İnşaatın işçilikle ilgili metrekare maliyeti 25'ten 30 yeni liraya çıkmış durumda. Türkiye'de nereye giderseniz gidin beton ve demir aynı fiyattan satılıyor. Oysa aynı apartmandaki dairelerin fiyatları bile farklı. Fırsatçılığa meydan vermemek için Rekabet Kurulu'nun devreye girmesi lazım."

İnşaat malzemesi satıcıları da demir, beton, tuğla gibi ürünlerde liste fiyatlarının son günlerde yükselmeye başladığını kaydediyor. İstanbul Yenibosna'da faaliyet gösteren ve 60 müteahhide hizmet veren bir işyerinin yetkilisi, hazır betonda bu hafta içinde üretici firmadan yeni liste fiyatı beklediklerini söylüyor. Aynı yetkili, malzeme fiyatlarında geçtiğimiz seneki gibi olmasa da önümüzdeki aylarda hareketliliğin devam edeceğini tahmin ediyor.

Piyasadaki durgunluk sebebiyle yeni konut yapımı projelerini erteleyen müteahhitler ise malzemecilere olan borçlarını ödemekte zorlanıyor. Bazı müteahhitler uzun vadeli çek vererek borcunu kapatma yoluna gidiyor. İstanbul Anadolu yakasında inşaatçılık yapan Hızır Balkancı, geçen sene piyasada yaşanan kriz sebebiyle birçok müteahhidin iflas ettiğini, tutsat ile birlikte piyasanın yeniden canlanmasını beklediklerini kaydediyor.
 
İsa Sezen/Zaman