Dünya gazetesinden Kerim Ülker'in yazısı şu şekilde;
Türk otomotiv sanayisinin en güçlü sembollerindendir TOFAŞ’ın Kuş Serisi… 1981’den 2010 yılına kadar Koç Holding-Fiat ortaklığıyla üretilen Doğan, Şahin ve Kartal’ı hala özellikle Anadolu’da yollarda görmeniz mümkün. Önden motorlu, arkadan çekişli yapısıyla hem sedan hem de station wagon olarak üretilen bu araçlar, özellikle 90’lı yıllarda deyim yerindeyse yolların tozunu attırıyordu.
Sadece Türkiye’nin değil, ihraç edilen Azerbaycan, Gürcistan, Suriye gibi komşu ülkelerin, Özbekistan, Kazakistan, Kırgızistan, Türkmenistan gibi Orta Asya coğrafyasının hatta Çin’in… Bir de sağdan direksiyonla Kuzey Kıbrıs’ın. TOFAŞ’ın Kuş Serisi’ndeki başarısı sadece ihracatla sınırlı kalmadı.
Model de oldu. Ortadoğu’nun ilk otomotiv üreticisi olan El Nasr Automotive Manufacturing Company (NASCO), 1991 yılında montaj hattı kuruldu ve önce Şahin, ardından da Doğan ve Kartal üretimi başladı. Bu araçları çok seven Mısırlılar’ın ilgisi yerellik oranının yarı yarıya artmasını sağladı. 2000’li yıllarda ise Kuş Serisi, Afrika’nın kuzeyinden alt kısımlara, Sahra Altı’na bölgesine doğru uçtu.
2006 yılında Hollanda temelli bir firma olan Holland Car, Etiyopya’da bir otomobil montaj tesisi kurdu ve TOFAŞ’ın lisansıyla üretime başladı. Holland Car DOCC adını alan Şahin, Etiyopya’da üretilen ilk otomobil oldu. Kuş Serisi’nin Türkiye macerası da aynı yıl sona erdi. Türkiye’de üretim tamamen sonlandırıldı, Etiyopya’da Şahin’in yerini Çinli markaların üretimi aldı. Artık sadece Mısır’da üretiliyordu, Kartal ve Doğan ile. Hem de Sarukh yani füze takma adıyla.
BANTTAN SON İNEN ARAÇ KARTAL OLDU
Ta ki 2009 yılına kadar. Ekonomik zorluklar yaşayan Mısır devletine ait Metalurji Endüstileri Holding ve ona bağlı olan El Nasr Automotive, artık zarar edildiği için tasfiye süreci başlattı. Uuzun süredir zarar açıklayan El Nasr, TOFAŞ’ın da dahil olduğu lisans anlaşmalarının sona ermesiyle birlikte kepenkleri kapandı. Önce Mısır Silahlı Kuvvetleri istedi. Ancak olmadı. 1960 yılında El Nasr’ın bantlarından son olarak Kartal indi ve üretim sona erdi. Bir de bunun üzerine Arap Baharı eklenince, Kuş Serisi ile birlikte El Nasr, kepenkleri indirdi.
ÖNCE OTOBÜS, SONRA ELEKTRİKLİ SUV ÜRETECEK
El Nasr, sadece Mısır’ın değil, Arap coğrafyasının da ilk otomobil fabrikası. 1960 yılında kurulduğunda, Türkiye’de Otosan, Ford Consul aracını üretirken Devrim arabaları için de henüz bir yıl vardı. 1962’de Fiat ile Nasr1100 ve Nasr1100HB üretimine başlayan Mısırlı şirket, aradan geçen genel olarak İtalyan şirketle lisanlı üretim gerçekleştirdi. 2009’da şalterleri indiren ve üretim bandını durduran El Nasr, Şubat 2013’te Muhammed Mursi’nin Cumhurbaşkanlığı döneminde açılmak istendi. Ancak olmadı. Birkaç ay sonra da darbe oldu ve bir daha düşünülmedi.
15 yılın ardından tekrar üretime başlıyor. Mısır Başbakanı Mostafa Madbouli, geçtiğimiz günlerde El Nasr Otomotiv Üretim Şirketi’nin üretim hatlarının restorasyonu, geliştirilmesi ve modernizasyonunu duyurmak için düzenlenen bir kutlamaya katıldı.
Etkinlikte Sanayi Kalkınmadan Sorumlu Başbakan Yardımcısı, Sanayi ve Ulaştırma Bakanı Kamel el Wazir ve Kamu Sektörü Bakanı Mohamed Shemi gibi kamunun sanayi kesimini temsil eden isimler de vardı. de katıldı. Fabrikada şimdilerde otomobil üretilmeyecek. İlk planda yüksek yerli bileşen oranına sahip otobüs banttan inecek. Ardından da elektrikli yerli otomobil.
Nasr’ın resmi sitesinde SUV görünümlü elektrikli aracı görmek mümkün. Üstü Mısır bayrağıyla kapanmış araç, belki de bölgede Togg’a rakip olacak. Zira Türkiye’nin en önemli hedef pazarı bu coğrafya. 1952’deki sanayi devrimini tekrar etmek isteyen Mısır Yönetimi, son dönemde artan yatırımları bu tür katma değerli ürünlere çevirmek istiyor.
patronlardunyasi.com