Bence bugünkü Para Politikası Kurulu toplantısı Merkez Bankası'nın yeni yönetiminin şu ana kadarki toplantıları arasında en zor olanı. Nisan toplantısı bu kadar zor değildi, mayıs ve haziran toplantıları da öyle. Bankanın atması gereken adım az çok belliydi ama bugünkü toplantıya ilişkin söylenebilecek tek şey aşağı tükürse sakal, yukarı tükürse bıyık durumu olduğu.
Önümüzde iki olasılık var: Merkez Bankası ya faizi artıracak ya da aynı tutacak. İndirme olasılığı şu anda sıfır olarak görülüyor. Eğer faizleri artırırsa sıcak para girişini hızlandırmak, YTL’nin aşırı değerlenmesine göz yummak, cari işlemler dengesini daha da bozmak ve ekonomimizi dışarıdan kaynaklanacak likidite şoklarına karşı duyarlı hale getirmekle suçlanacak. Mayıs sonundan bu yana başladığı faiz artış sürecine son verirse enflasyon politikasından ödün vermekle ve kendi kendisiyle çelişmekle suçlanacak.
Merkez Bankası'nın öncelikli hedefi fiyat istikrarını sağlamak. Yasası gereği tüm konsantrasyonunu bu noktaya yöneltmek ve politikalarını enflasyon hedefine ulaşabilecek şekilde ayarlamak zorunda. Büyüme ve istihdam gibi hükümeti daha fazla ilgilendiren hedeflere destek vermesinin tek şartı ise fiyat istikrarı hedefiyle bunların çelişmemesi. Tüm bunları yaparken elinde bulunan en önemli araç, kısa vadeli faizleri belirleme yetkisi. Her ne kadar teorik olarak kısa vadeli faizler ile ekonomideki diğer fiyatları etkileyebilse ve kredi arzına yön verebilse de fiili durumda Merkez Bankası faizlerinin sinyal verme ve beklentileri etkileme dışındaki fonksiyonları şu anda tam olarak yerine getirebildiğini söyleyebilmek çok zor.
Yani “Merkez Bankası kotasyon faizlerini artırdı” diye Hazine bonosunun ikinci el faizleri ya da bankaların mevduat faizleri bir anda artmayabiliyor. Geçmişte hatırlarsınız, Merkez Bankası'nın faiz indirdiği ama bankaların mevduat faizini yükselttiği dönemler çok olmuştur. Neyse bu tartışmaları şimdilik bir yana bırakalım ve mevcut duruma bakalım.
Merkez Bankası'nın bu yıl sonu için enflasyon hedefi yüzde 5. Ama banka, şu an itibariyle bu hedefin oldukça uzağında. Son yaptığı beklenti anketine göre piyasanın yıl sonu TÜFE enflasyon beklentisi yüzde 10.46. Oldukça yüksek; resmi hedefinin iki katından bile fazla. Yılın geri kalan 4-4.5 aylık döneminde bu hedefe ulaşabilmek mümkün mü? Değil.
Dolayısıyla bu yıl enflasyon hedeflemesinde başarısızlığa uğrayan ve itibar kaybeden Merkez Bankası tüm çabasını gelecek yıla ait hedefi tutturmaya ya da bu hedefe yaklaşmaya verecektir. Daha doğrusu vermesi beklenir. Çünkü enflasyon hedeflemesi diye bir sistemi uygulamaya başladı. İşin doğası gereği başka opsiyonu yok.
Gelecek yılın hedefi