Biz Türkler, hamsiden kalkana her balığı tanırız da, somon balığını fazla bilmeyiz. Onun rengini giysilerinde kullanan kadınlarımız, bu balığın lezzetini ancak özel davetlerde ikramlarda tadar da, kendisi pek pişirmez. Hatta, kendi vücudu için çok gerekli vitaminleri, mineralleri ondan alacağı aklına bile gelmez.
İskandinav ülkelerinin, özellikle de Norveç’in büyük kazanç kaynağı olan somon, çok ilginç bir balık türü. Somondan başka hiçbir canlı, ölmek için doğduğu yere dönmez.
100 ÇEŞİT YEMEK
Bunları anlatan Leyla Alaton, Türk kadınına somonu sevdirmek için yemek kitabı çıkardıklarını söylüyor.
Alaton, Türkiye’de ilk kez içinde 100 somon yemek tarifi olan bir kitap hazırlandığını belirtirken, bu düşüncenin balıkçı tezgahlarından çıkıp projeye dönüştüğünü de anlatıyor.
Kadınların, tezgahlarda somon alırken bunun nasıl pişirileceğini balıkçılara sorduğunu, onların da kendilerine başvurduğunu anlatan Alaton, “Sonunda karar verdik ve kitap yayınladık. Kuzey denizlerin balığı olan somonu yemek isteyenler bundan sonra 100 çeşit lezzet tadacaklar” diyor.
2 BİN TON TÜKETİYORUZ
Norveç somon firması Leröy’le kurduğu ortaklık sonucu Türkiye’ye somon getirip satan Alarko, her yıl bu balığı sevenlere bin 850 ton balık yediriyor.
Bu şirketin yanında bazı küçük firmalar da somon ithal ediyor ama Alarko’nun hacmine ulaşamıyor. Alarko Dış İlişkiler Direktörü Leyla Alaton, birçok denemelere rağmen Türkiye denizlerinde somon üretilemediğini sadece Norveç’ten ithal edildiğini belirtirken, çıkan kitabın sofralarımızda somona hak ettiği yeri sağlamasını bekliyor.
Alaton, aslında somondan kâr amacı güdülmediğini, bu nedenle de tezgahlarda 19 liraya satıldığını söylüyor.
Nilüfer de seviyor
Somon balığını doyumsuz lezzetlere dönüştüren beş yıldızlı lüks otellerin aşçıları kullandıkları yöntemleri, kitapta tek tek anlattılar. Prof Dr. Osman Müftüoğlu’nun önyazısı ve gurme-yazar Engin Akın’ın yorumlarıyla sunulan kitapta, somon balığını çok seven ünlüler arasında olan sanatçı Nilüfer’in de bir yazısı bulunuyor. İri olması ve kemiksiz çok büyük parçalar verebilmesi nedeniyle her türlü pişirilebilen somon, içerdiği yağ asitlerinden dolayı, kalp ve damar sağlığının da yakın dostu. Lezzeti kadar çabuk pişirilip sofraya getirilebilen somon özellikle kadınlarda kemik erimesine ve menopoz sıkıntılarına deva sayılıyor. 100 somon lezzeti kitabı, Hillside-Beach Club, Divan, Hilton, Sheraton, The Marmara gibi otellerin ünlü aşçılarının menülerinden oluşturuldu. Somon şiş, beğendili somon, somonlu keşkek, somon güveç gibi geleneksel tarzlara da yer verilmiş kitapta.
Perihan Çakıroğlu/Bugün