Kültür-Sanat

Keyif veren bir hobi olması dışında, sağladığı prestij ve iyi bir yatırım aracı olması da önemli elbette. Bir işadamının arkadaşına, ‘Geçenlerde çok kıymetli bir Osman Hamdi aldım’ demesi sizin de kulağınıza hoş gelmiyor mu? O yüzden de müzayedeler kıran kıran geçiyor, kişisel koleksiyonlardan İstanbul Modern, Müze Pera gibi yerler doğuyor, yükselen fiyatlara medya ilgi gösterdikçe sergilere daha çok insan gidiyor.

Aslında bu 15 yıllık yeni bir trend. Galerici Yahşi Baraz, eski TÜSİAD Başkanı Ali Koçman, Kemal Erhan gibi ilk koleksiyonculardan sonra bu iş ilk kez 1980’lerde Erol Aksoy ve Halil Bezmen’le canlandı. Ama işadamları arasında koleksiyon merakının asıl başlangıcı

Sabancı sayesinde oldu. Antik A.Ş.’den Turgay Artam’a göre Sakıp Sabancı’nın hat koleksiyonunun yurtdışında gördüğü ilgi diğer işadamlarını da harekete geçirdi. Piyasaya yeni alıcıların girmesiyle sanat koleksiyonerliğinde tatlı bir rekabet oluştu. Mesela yarışa sonradan katılan Erdoğan Demirören’in hat koleksiyonu Sabancı’nınkini geçti. Belli bir galeriyle çalışanlar, kendilerine danışman tutanlar ya da kendi okuyup koleksiyonunu kendi oluşturanlar... Sonuçta Türk burjuvalarının çoğunda şu aralar boyutları farklı da olsa bir sanat koleksiyonu var. Kiminin kendi adına, kiminin şirketi adına... İşte bu koleksiyonlardan bazıları.

SABANCI AİLESİ

Sadece tablolar 500 milyon dolar

Sabancı koleksiyonu Türkiye’nin en zenginlerinden biri. Ağırlıklı olarak Türk ressamların eserlerinden oluşan resim koleksiyonunda 500-600 parça bulunuyor. Yaklaşık ederinin 500 milyon dolar olduğu söyleniyor. İçinde tanesi 1 milyon 750 bin dolar eden Osman Hamdi’ye ait Kuran Tilaveti ve Arzuhalci tablosu gibi eserler var. Şeker Ahmet Paşa’nın Çiçekler adlı tablosu ise bugünkü rayiçle 1 milyon dolar. Yine değeri 500 milyon doları bulan 1500-2000 parçalık bir hat koleksiyonu var ki, New York Metropolitan, Paris Louvre gibi en önemli müzeleri gezdi. İçinde Hafız Osman, Derviş Ali, Şeyh Hamdullah gibi hat ustalarının en nadide eserlerini barındırıyor. II. Bayezid’den başlayan bir ferman koleksiyonu ile çok değerli hilye-i şerifler (peygamberin hat şeklindeki tasviri) ve 14 çift çok özel Sevres vazosu da koleksiyonun diğer önemli parçaları.

RAHMİ KOÇ

Kimsede olmayan sanayi makineleri

Rahmi Koç, Roma, Bizans, Selçuklu ve Hitit başta olmak üzere etnografik ve arkeolojik eserleri topluyor. Bu eserleri gençken babasından gizli topladığı, babasının da ‘Oğlum bu taşları ne yapacaksın?’ diye kızdığı rivayet ediliyor. Elinde nadir bulunan bir bakır koleksiyonu, tombak koleksiyonu ve oryantalist ressamlara ait tablolar olduğu biliniyor. Ayrıca Türkiye’de başka kimsede olmayan bir sanayi makineleri koleksiyonu var. Lokomotiflerden uçaklara kadar sanayi tarihinde rol oynamış araçlar, İstanbul Sütlüce’de Rahmi M. Koç Müzesi’nde sergileniyor.

OYA&BÜLENT ECZACIBAŞI

60 Burhan Doğançay tablosu

Tuğralı gümüş ve İznik çinisi koleksiyonlarının yanı sıra sahip oldukları çağdaş Türk ressamları koleksiyonlarının bir kısmıyla müzeyi açtılar. Müzeye kaydırdıkları eserlerin sayısı gittikçe artıyor. Şimdiye kadarkilerin toplam değerinin 100 milyon dolar civarında olduğu hesaplanıyor. İçlerinde hiç