Ekonomi

Necla DALAN / İRLANDA

2024 yılında 78,3 milyar TL yatırım yapan Sabancı Holding, bu yıl da yatırımlarını sürdürmeyi planlıyor. 2024-2029 dönemini kapsayan beş yıllık dönemde net aktif değerini 10 milyar dolardan 20 milyar dolara çıkarmayı hedefleyen Sabancı Holding’in CEO’su Cenk Alper ile Mannok Holdings şirketini satın aldıkları İrlanda’da konuştuk. 

Cenk Alper, 100 yılı geride bırakan Türkiye’nin Sabancısı’nı ülkeye daha fazla fayda sağlayan dünyanın Sabancısı haline getirmeyi hedeflediklerini vurguladı. 

“BANKA DIŞI YABANCI PARA GELİR ORANIMIZI YÜZDE 30’UN ÜZERİNE TAŞIYACAĞIZ”

Alper, hedeflerine ulaşmak için ellerinde yeterince proje olduğunu kaydederek, “Biz artık odaklanmış stratejik yatırım holdingiyiz. Yeni iş geliştirmede seferber olan bir Sabancı var. Sadece 2024 yılında gerçekleştirdiğimiz yatırım miktarı 78,3 milyar TL oldu. 2024 yıl sonu itibarıyla, banka dışı yatırım harcamalarımızın toplam gelirlerimize oranını 5 yıl önceye göre neredeyse iki kat artışla yüzde 13,5 çıkardık. 2029 yılında ise bu oranı yüzde 15-20 aralığına çıkarmayı hedefliyoruz. 2029 yol haritamız kapsamında, bugün 10 milyar dolar seviyesinde olan holding net aktif değerimizi 2029’a kadar 20 milyar dolar seviyesine çıkartmak istiyoruz. 2024 yılında yüzde 19,3 seviyesinde olan banka dışı yabancı para gelir oranımızı yüzde 30'un üzerine taşıyacağız” diye konuştu.

“2024 ZORLU BİR YIL OLDU, YÜKSEK ENFLASYON SONUÇLARI ETKİLEDİ AMA YATIRIMLARI DURDURMADIK”

2024’ün dünya ve Türkiye için son derece zorlu bir yıl olduğuna dikkat çeken Cenk Alper, özellikle yerel ölçekte yüksek enflasyonun finansal sonuçlarını etkilediği bir yılı geride bıraktıklarını vurguladı.
Alper, “Enflasyon-devalüasyon farkı, enerji sektöründe atılan enflasyonla mücadele adımları, bankacılık sektöründe uygulanan makro ihtiyati tedbirler, bu yılki finansal performansımızı sınırladı. Ama buna rağmen, ortaya koyduğumuz performansın önemli olduğunu düşünüyoruz. Her geçen çeyrekte koyduğumuz hedeflere bir adım daha yaklaştık. Banka dışı operasyonel kârlılık oranımız, çeyrek bazında, ilk çeyrekten bu yana artış gösterdi. Gelecek hedeflerimize kararlı şekilde ilerliyoruz” değerlendirmesini yaptı. 

2024’te de tüm zorluklara rağmen yatırımlarını hiç durdurmadıklarının altını çizen Cenk Alper, Türkiye'de özellikle Enerjisa Üretim ile yenilenebilir enerji anlamında çok ciddi yatırımlar yapmaya devam ettiklerini söyledi. Dijital iş kolunun tohumlarını attıklarına değinen Alper, şöyle devam etti:

“BİZİM HEDEFİMİZ MİLYAR DOLARLIK İŞLER YARATMAK”

“Potansiyel turcorn’lar arasında gösterilen Bulutistan’da payımızı yüzde 75’in üzerine çıkardık. Çimsa’nın Mersin’de devreye aldığı kalsiyum alüminat çimentosu (CAC) yatırımıyla, bu alanda dünyanın en büyük üç oyuncusundan biri olduk. Aksaray'da Brisa fabrikamızın kapasitesini tamamen doldurduk. Diğer yandan yurt dışında da küresel ayak izimizi genişletiyoruz. Amerika’daki enerji üretimi işimize resmen başladık. İlk santralımız devreye girdi. İkinci santralımızı da bu yıl devreye alacağız. Çimsa’nın ABD’deki ikinci üretim tesisi olacak gri çimento yatırımımıza başladık. Kordsa, 2022’de bünyesine kattığı İtalya merkezli Microtex Composites'de yeni prepreg hattı yatırımını tamamladı. Son olarak Çimsa ile İrlanda’da Mannok Holdings şirketini satın aldık. Bizim hedefimiz, milyar dolarlık işler yaratmak. Bunun için dijital ve sürdürülebilirlik kadar ölçeklenebilirlik çok önemli. Türkiye dışına taşmadan, hudutsuz koşmadan bu ölçeği yakalamak mümkün değil. Çimsa bu stratejinin çok önemli bir örneğidir.”” 

“2025’İN ZORLU BİR YIL OLACAĞINI BİLİYORUZ”

“2025’in de zor bir yıl olacağını biliyoruz. Özellikle yerel ölçekte öngörülebilirliğin artması ve faaliyet ortamının iyileşmesi için, ekonomik aktiviteyi ilgilendiren her alanda normalleşme sürecinin kararlı şekilde devam ettirilmesi son derece önemli. Sabancı olarak bir yatırım döneminin içindeyiz. Bunu söyleyebilmemizi sağlayan, çok güçlü bir bilançomuz var. 2024 yıl sonu itibarıyla net borç/FAVÖK oranımız 1,4 olarak gerçekleşti. Bu bize çok ciddi bir manevra kabiliyeti sağlıyor. Diğer yandan, önemli bir nakit pozisyonuna sahibiz. Şirketlerimizin yarattığı değerden, operasyonel nakit akışımızdan memnunuz. 2019-2024 arası 5 yıla baktığımızda BIST30 endeksinde yaklaşık yüzde 700’lük bir artış var. Aynı dönemde Sabancı hissesi neredeyse yüzde 950 oranında değerlenmiş. 2024 sonu itibarıyla nakit pozisyonumuz 12,4 milyar TL. Sakıp Sabancı’nın dediği gibi; ‘Yatırım yap’ diyen bir bilançomuz var.”

Cenk Alper, Sabancı’yı büyütürken, sahip oldukları portföyü de geleceğe hazırlamak istediklerini vurguladı. Enerjide daha ilerisini düşündüklerini belirten Alper füzyon, derin jeotermal, mıknatıs ve pil teknolojileri gibi alanlarda direkt veya fonlar vasıtasıyla yatırım yaptıklarını anlattı. Alper, şöyle konuştu: 

“VERİ MERKEZİ İÇİN DEVLERLE GÖRÜŞMELERİMİZ SÜRÜYOR”

“Bugüne kadar 30’a yakın şirkete doğrudan yatırım yaptık. Ayrıca beş farklı fonun yatırımcısıyız. Her bir fonun 10-15 şirkete ulaştığını düşünürseniz, ekosistemimiz şu anda 60’ın üstünde şirkete ulaşmış oldu. Türkiye'de Sabancı Ventures ile başladık. Sonrasında Amerika'da sadece enerji ve iklim teknolojileri için bir fon kurduk. 250 milyon dolarlık bir fon ve burada dünyanın en ileri enerji ve iklim teknolojilerine ortak oldu. Avrupa'da sürdürülebilir yapı malzemeleri konusunda çığır açıcı teknolojilere yatırım yapıyoruz. Son olarak Sabancı Ventures üzerinden, Quera isimli şirketin yatırım turuna katıldık. Quera, dünyada kuantum bilişim alanında faaliyet gösteren en etkili şirketlerden biri. Google’ın liderliğini yaptığı yatırım turuna biz de Sabancı Ventures aracılığıyla katıldık. Hep sahadayız. Teknoloji avcısı gibi hareket ediyoruz. Bu yıkıcı teknolojilerin şekillendiği ağlara üye olduk. Özellikle ABD’de; MIT, Harvard, Rochester gibi ağlarda çok aktifiz. Dağılım olarak baktığımızda, ABD ve Avrupa’nın yanı sıra Singapur’da ve Kanada’da da yatırım yaptık… Teknoloji neredeyse biz oradayız. Veri merkezi için de devlerle aktif görüşme halindeyiz. Muhtemelen Türkiye’de beş altı şirketlik konsorsiyumlar olacak ve biz de yer almak istiyoruz.”

“YABANCI YATIRIMCININ TÜRKİYE’YE İLGİSİNİN ARTIYOR, ENFLASYON VE FAİZ DÜŞÜŞÜNÜN POZİTİF ETKİLERİ OLACAK”

Cenk Alper, yabancı yatırımcıların Türkiye’ye ilgisinin arttığını gözlemlediklerine de değindi. Alper, “Türkiye’yi bırakmış yatırımcıların tekrar ilgisinin arttığını görüyoruz. Ama ilgilerinin artması yatırıma dönüşmüyor, henüz temkinliler… Herkes enflasyonla mücadelenin sonuçlarını bekliyor. Biz de Sabancı’nın ilk yatırım yapacaklarını şirket olmasını sağlamak istiyoruz. Ancak enflasyonun ve faiz düşüşünün pozitif etkileri olacak” dedi.

patronlardunyasi.com