Mali Suçları Araştırma Kurulu, (MASAK) kara para aklama ve terörizmin finansmanıyla etkin mücadele edebilmek amacıyla bilgi paylaşımında bulunduğu ülke sayısını artırmayı planlıyor.
MASAK, kara para aklama, terörün finansmanı ve ilgili suçlarla bağlantılı olduğundan şüphe edilen bilgilerin bir araya getirilmesi, işlenerek geliştirilmesi ve analizi için işbirliğinde bulunmak amacıyla, bugüne kadar 25 ülkeyle ''Kara para Aklama ve Terörün Finansmanı ile İlgili Finansal İstihbarat Değişiminde İşbirliğine Dair Mutabakat Muhtırası'' imzaladı.
Bu kapsamda ilk olarak 2006'da KKTC ile anlaşma imzalayan MASAK, daha sonraki yıllarda Endonezya, Portekiz, İsveç, Moğolistan, Afganistan, Gürcistan, Arnavutluk, Suriye, Romanya, Hırvatistan, Makedonya, Güney Kore, Bosna-Hersek, Japonya, Ukrayna, Norveç, Ürdün, Senegal, Lüksemburg'un yetkili makamları ile masaya oturdu.
MASAK, bu yıl ise ''İngiltere, Kanada, Monako, Finlandiya, Belarus'' olmak üzere 5 ülkeyle ile terörün finansmanı ve kara para ile mücadele bilgi paylaşımında işbirliğine gitti.
Yetkili makamların yürütülen incelemelere yardımcı olabilecek bilgileri birbirlerine ihtiyari olarak veya talep üzerine temin etmesini öngören anlaşmalar ile işbirliği ve bilgi değişimi her ülkenin yürürlükte bulunan ulusal mevzuatlarına uygun şekilde gerçekleştiriliyor.
Anlaşma uyarınca ilgili makamlardan alınan bilgiler, bilgiyi verenden izin alınmaksızın üçüncü bir tarafa verilemiyor, temin edilen bilgiler, incelemeye konu fiilin tespit edilmesinden sonra cezai takibat sürecinde de kullanılmıyor.
Yasa dışı yollardan kazanılan gelirler ile suçluların ekonomik anlamda güçlenmeleri ve bu gelirlerin ülke ekonomilerini tehdit eder boyutlara ulaşmasıyla, kara parayla mücadelenin sadece ulusal düzeyde değil uluslararası düzeyde yürütülmesi gerekliliği de ortaya çıkarken, MASAK bu kapsamda işbirliğine gidilen ülke sayısını artırmayı planlıyor.
Bu çerçevede, MASAK, ABD ile işbirliği anlaşması konusunda da girişim başlattı.
Almanya ''prosedürün uzun süreceği'' gerekçesiyle anlaşmaya yanaşmadı
Öte yandan, geçen yıl Almanya ile de söz konusu muhtıra çerçevesinde işbirliği yapmak için girişimde bulunuldu. Almanya ise söz konusu muhtıranın ''prosedürünün uzun süreceği, zaten gereken bilgi değişiminde iki ülkenin işbirliği içinde bulunduğu ve ihtiyaç olduğunda gerekli yardıma zaten hazır oldukları'' gerekçesiyle muhtıra imzalanmasına yanaşmadı.
Anlaşmalar, hız ve etkinlik sağlıyor
Söz konusu anlaşmalar, kara para ve terörizmin finansmanıyla mücadele çerçevesinde yürütülen çalışmalarda hem hız hem etkinlik açısından katkı sağlıyor.
Yetkililerin verdiği bilgiye göre, bu anlaşmaların teorik ve pratik boyutu bulunuyor. Anlaşmaların teorik boyutuyla ülkeler işbirliği konusunda kararlı olduklarını bir anlamda deklare ediyor, pratik anlamda ise daha hızlı bilgi değişimi sürekli olarak yapılıyor. Anlaşmalar ile finansal istihbarat değişiminde ülkelerin çekingen davranmasının da önüne geçiliyor.
Kara paranın boyutu dudak uçuklatıyor
Yetkililer, aklamaya konu gelirlerin gerçek büyüklüğünü bilmenin imkansız olduğunu belirtiyor.
Birleşmiş Milletler tarafından yapılan bir tahmine göre, 1 yılda aklanan kara para miktarı 1,5 trilyon civarında. IMF ise kara para aklamanın boyutunun dünya milli gelirinin yüzde 2-5 arasında olduğunu belirtiyor. Buna göre, dünyada para aklamanın ekonomik boyutu yaklaşık 1-2,5 trilyon doları buluyor.
Türkiye'nin işbirliği yaptığı ülkeler
MASAK'ın Kara para Aklama ve Terörizmin Finansmanı ile İlgili Finansal İstihbarat Değişiminde İşbirliğine gittiği ülkeler ile muhtıraya imza koydukları yıllar şöyle:
-KKTC (2006)
-Endonezya, Portekiz, İsveç (2007)
-Moğolistan, Afganistan, Gürcistan, Arnavutluk, Suriye, Romanya (2008)
-Hırvatistan, Makedonya, Güney Kore, Bosna-Hersek (2009)
-Japonya, Ukrayna, Norveç, Ürdün, Senegal, Lüksemburg (2010)
-İngiltere, Kanada, Monako, Finlandiya, Belarus (2011)