Necla DALAN
Uzun süredir AVM’lerle perakende markaları arasında kira krizi yaşanıyor. Birleşmiş Markalar Derneği Başkanı Sinan Öncel sık sık bu konudaki sıkıntılarını dile getiriyor.
Birkaç ay önce yaptığı bir açıklamada yasal kira artış oranının 12 aylık TÜFE ortalaması olmasına rağmen yüzde 400’ü aşan artış talepleri ile karşılaştıklarını dile getirmiş ve “Mülk sahipleri ‘Ya kirayı artırın ya da çıkın, yoksa uyarlama davası açarız’ tehdidi ile geliyor. Markalar çok ciddi yatırım yapmış. Öyle bir anda çıkıp gidemez” demişti.
SÖZLEŞMESİ BİTENDEN HAVA PARASI İSTENİYOR
Perakendeciler yüzde 400’lere varan artış talebinden şikayetçiyken restoranlardan artık milyonlarla ifade edilen kiralar isteniyor. Yaya trafiğinin en gözde olduğu Bağdat Caddesi ve Nişantaşı’nda restorana uygun yerler için istenen aylık kira 1.5-2 milyon TL’yi buldu. Sözleşmesi biten yerlerde ise mülk sahipleri hava parası istemeye başladı.
MÜŞTERİ SAYISINDA YÜZDE 30 AZALMA VAR
Big Chef’in Kurucusu Gamze Cizreli’den Midpoint’in Kurucu Ortağı Ayhan Çarıkçılar’a, İTO Restoran ve Yiyecek İçecek Hizmetleri Meslek Komitesi Başkanı Ebru Koralı’dan Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği Başkanı Nuri Şapkacı’ya kadar birçok isimle bu gelişmeleri konuştum.
Yeme içme sektörünün önde gelen isimleri, “Personel, enerji ve kira gibi girdiler zaten çok yüksek ve bu maliyetlerle işletmelerin karlı ve sürdürülebilir olması mümkün değil. Ekonomik sıkıntılar yüzünden müşteri sayısı yüzde 30 azaldı. Gastronomi sektörü için 2025 zor bir yıl olacak” değerlendirmesini yaptılar.
“TÜM OLUMSUZLUKLARA RAĞMEN SEKTÖRE GİRMEK İSTEYEN ÇOK, SIRA VAR”
Bu olumsuz tabloya rağmen sektöre girmek için ciddi bir iştah olduğunu kaydeden sektör temsilcileri, şöyle devam etti:
“Bütün alışveriş merkezleri dolu. Yenisi yapılmıyor. Bağdat Caddesi’nde kentsel dönüşüm yüzünden binalar yıkılıyor, yenisinin yapılması 2-3 yılı buluyor. Dolayısıyla yer bulmak zor. Sektöre girmek isteyen çok ve bu da özellikle caddelerde mülk sahiplerinin kira talebi yükseliyor. Alışveriş merkezlerinde ise ‘Kiracını çıkar, şu kadar katını ben vereceğim’ diyen var. Yani sorun sadece mülk sahiplerinde değil.”
İYİ İŞ YAPAN HER ALIŞVERİŞ MERKEZİNDE SIRA VAR
Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği Başkanı Nuri Şapkacı’ya alışveriş merkezlerindeki durumu sordum. Şöyle yanıtladı:
“Alışveriş merkezlerinde yer yok. Orta ve iyi performans gösteren her alışveriş merkezine ciddi talep ve sıra var. Yeme içmede bu talep daha fazla. Bize de daha yüksek kira teklifleriyle gelenler çok. Öyle bir durum ki içerdekiler çıkmamak için direniyor, dışardakiler daha çok kira teklif ediyor. Bazıları yerini kaybetmemek için iş yapmasa da çıkmıyor alışveriş merkezinden…”
AVM ENDEKSİNDE YİYECEK İÇECEK YÜZDE 64 ARTIŞLA İLK SIRADA
Şapkacı, aylık açıkladıkları AVM Endeksi’nde de yiyecek içecek ile ilgili önemli bir bilgi verdi.
Şapkacı, “Yiyecek içecek tarafına baktığımızda geçen yıl Kasım’dan bu yıl Kasım’a en yüksek artış yiyecek içecek kategorisinde. Enflasyon yüzde 47 olarak açıklandı. Yiyecek içecek kategorisinde artış oranı yüzde 64.3” dedi.
patronlardunyasi.com