İstanbul Sanayi Odasının (İSO) 'Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2005 Yılı Raporu' açıklandı. Açıklanan 500 büyükte, 1999 yılından bu yana en fazla ihracat yapan 10 kuruluş arasında ilk üçte yine özel sektör kuruluşları yer aldı.
2005 yılında ihracatta ilk sırayı Toyota, ikinci sırayı Ford Otomotiv, üçüncü sırayı ise Tüpraş aldı. Toyota'nın geçen yıl ihracatı 2 milyar 322 milyon 208 bin dolar, Ford'un 2 milyar 94 milyon 8 bin dolar, Tüpraş'ın ise 1 milyar 907 milyon 338 bin dolar olarak gerçekleşti. Raporda, Vestel Elektronik 1 milyar 632 milyon 580 bin dolar ile 4. sırada, Oyak Renault ise 1 milyar 422 milyon 601 bin dolar ile beşinci sırada yer aldı. İhracatta ilk 10'a giren diğer kuruluşlar ise Beko Elektronik A.Ş., Arçelik A.Ş., Tofaş, Habaş Sınai, Oltan Gıda olarak sıralandı.
TOPLAM İHRACAT YÜZDE 11 ARTTI
2005 yılında 500 büyük sanayi kuruluşunun ihracatı yüzde 11,3 artarken, aynı yılda toplam ihracatın yüzde 16,3, imalat sanayi ihracatının da yüzde 15 civarında artması dikkate alındığında 2005'te 500 büyük sanayi kuruluşunun ihracat performansının genel ortalamanın altında kaldığı görüldü. 2004'te Türkiye'nin ihracatı yüzde 33,7 artarken, İSO 500 büyükteki ihracat artışı, bu ortalamanın da üzerinde yüzde 40,8 olarak gerçekleşmişti. Rapora göre, 500 büyük sanayi kuruluşu 2004'te toplam ihracatın yüzde 52,6'sını gerçekleştirirken, bu oran 2005'te yüzde 50,5'e geriledi. 500 büyüğün 2004'te yüzde 55,3 olan Türkiye sanayi ürünleri ihracatı içindeki payı ise 2005'te 53,9'a geriledi.
İHRACATIN SEKTÖREL DAĞILIMI
2005 yılı ihracatına alt sektörler itibariyle bakıldığında, geçen yıl olduğu gibi yine ilk sırada yüzde 26,9'luk payla otomotiv sektörü yer aldı. Otomotiv sektörünün, 2005 yılında İSO 500 kapsamındaki ihracat artışı, yüzde 11'le, 2004'teki yüzde 56,3'lük oranın çok altında kaldığı görüldü. Dokuma ve giyim sektörünün, 500 büyüğün ihracatı içindeki payı 2005 yılında da küçülmeye devam ederken, 2003 yılında yüzde 17 olan bu pay, 2004'te yüzde 12,9'a ve 2005'te de yüzde 10,9'a geriledi. Rapora göre, en çok ihracat gerçekleştiren ilk 10 firma şöyle sıralandı.
SIRA İHRACAT TUTARI 2005 2004 KURULUŞ (Bin Dolar)
1 1 Toyota Otomotiv 2,322,208
2 2 Ford Otomotiv 2,094,008
3 5 Tüpraş 1,907,338
4 4 Vestel 1,632,580
5 3 Oyak Renault 1,422,601
6 6 Beko 934,315
7 8 Arçelik 884,551
8 7 Tofaş 859,377
9 10 Habaş 625,531
10 18 Oltan Gıda 552,553