Son bir yılda yüzlerce Türk işadamı ve meslek kuruluşuna vize engeli çıkarılarak ticaret yapmaları engellendi. İş dünyasına göre Schengen, ekonomik korumacılığın bir aracı haline geldi
Türkiye AB ülkelerinden vize kolaylığı hatta serbest dolaşım hakkı beklerken aksine vize duvarı iyice yükseldi. Gelinen nokta Gümrük Birliği çerçevesinde yapılan ticareti de tek taraflı aksatmaya başladı. Sadece son 6 ay içinde bin 500 işadamı vize engeli nedeniyle Dış Ticaret Müsteşarlığı'na ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği'ne şikâyette bulundu. Birçok işadamı fuarlara katılamadı, milyonlarca dolarlık iş bağlantısı kaçtı.
2 AY REHİN ALDILAR
Bu konudaki son örnek ise İspanya Başkonsolosluğu'nda yaşandı. İspanya'da 21-24 Eylül'de düzenlenen ITMA Tekstil Makineleri Fuarı'na katılmak için 50'den fazla işadamı vize sıkıntısı yaşamamak için erken davranıp 1 Ağustos'ta İspanya Konsolosluğu'na başvuruda bulundu. Ancak konsolosluk işadamlarına vizeyi fuarın başladığı 20 Eylül günü verdi. Bazı başvurulara ise vize çıkmadı. Bu sürede pasaportlar konsoloslukta kaldığı için birçok kişi diğer yurtdışı randevularını iptal etmek ya da konsolosluktan başvurusunu geri çekmek zorunda kaldı.
GÖREVLİDEN AZAR
Konsolosluktan işadamlarına yapılan açıklama ise, "Daha gitmenize vakit var. Çıkış tarihininiz yaklaşınca değerlendirme yapılır" şeklinde oldu. Ayrıca konsolosluk yetkililerinin, tepki gösteren bazı işadamlarına ise "İspanya'nın sizinle ticarete ihtiyacı yok, isterseniz gitmeyin" dediği öğrenildi. İş dünyası maddi zarara uğradığı için konuyu yargıya taşımaya hazırlanıyor.
Onlarca dava kazanıldı
ÖTE yandan Schengen'in hukuksuz olduğu ve uygulamanın kaldırılması gerektiğine yönelik kazanılmış 50'den fazla dava bulunuyor. Ancak AB ülkeleri kendi mahkemelerinin verdiği bu kararların hiçbirini henüz uygulamaya koymadı.
Hukuksuzluk var
TÜRKONFED Yönetim Kurulu Başkanı Erdem Çenesiz, vize uygulamalarının hukuki tabanının olmadığını söylerek, "Mallarımızın serbest olarak dolaştığı Avrupa'da işadamlarımızın serbest dolaşım hakkının olmaması Türkiye'nin AB'ye entegrasyonuna uygun bir durum değildir" şeklinde konuştu.
Özgürlüğe aykırı
DIŞ Ekonomik İlişkiler Kurulu İcra Kurulu Başkanı Rona Yırcalı da yaşanan sıkıntı nedeniyle işadamlarının mağdur edildiğini kaydetti. İş dünyasına yönelik yeşil pasaport tarzı bir uygulamanın gerektiğini anlatan Yırcalı, "İşadamının özgürlüğü kısıtlanıyor. Bu da ticarette karşılıklı adaleti yok ediyor" dedi.
Müşteri kaçırdık
ELVAN Gıda Genel Müdürü Hidayet Kadiroğlu da birçok fuara katılmakta zorlandıklarını belirterek, "Müşterilerimizle randevularımızı iptal ettik" dedi. Geçtiğimiz aylarda da Almanya Anuga Fuarı'na gitmeye çalışan 17 Türk firmasına vize verilmemişti. Türk işadamları daha sonra organizasyonu Türkiye'ye taşımıştı.
Metin Can/Sabah