Ekonomi

Necla DALAN

Altın kotası, mücevher sektöründe birçok alanda sıkıntı yarattı. Üreticiler, 5 bin dolarlara ulaşan fiyat farkı nedeniyle Mısır ve Dubai gibi ülkelere gitmeye başladı. Ardından bitmiş takı ithalatı patladı. Özellikle İtalya bu anlamda sektörün gözdesi oldu ve bu ülkeden yapılan ithalat tam anlamıyla patladı. 10 aylık rakamlara bakıldığında 2023 yılında 1 milyar 692 milyar dolar olan bitmiş takı ithalatı 2024 yılında 4 milyar 864 milyon dolara çıktı. 

Bu ithalatın çok yüksek bölümü de İtalya’dan yapıldı. Zira 2023 yılında İtalya’dan bitmiş takı ithalatı 528 milyon 409 bin dolar 2024 yılında 3 milyar 150 milyon dolara çıktı. Artış oranı yüzde 596 olurken Birleşik Arap Emirlikleri, Malezya, Güney Kore ve Polonya Türkiye’ye ihracatlarını artıran diğer ülkeler oldu. Yıl sonunda ithalatın 6 milyar doları geçeceği ifade ediliyor.

250 BİN KİŞİ İSTİHDAM EDİLİYOR, ATÖLYELER KAPANIYOR

Sektördeki bu sıkıntıların üzerine bir yenisi eklendi. 250 bin kişinin istihdam edildiği sektörde işten çıkarma dalgası başladı. Kuyumcukent, Vizyonpark gibi merkezlerde iş hacmi ciddi oranlarda düşerken atölyeler kapanıyor, şirketler personel sayısında yüzde 30 ile 50 arasında küçülmeye gidiyor. 

Uzun süredir kota kaynaklı sıkıntıları dile getiren Mücevher İhracatçılar Birliği Başkanı Burak Yakın, Türkiye’de sektör kan ağlarken İtalya’dakilerin ise ihya olduğunu vurguladı. 

“İTALYANLAR’I KALKINDIRDIK, ONLARDAN ALDIĞIMIZ İŞLERİ GERİ KAPTIRDIK”

Yakın, “Altındaki kotadan dolayı İtalyanlar’ı kalkındırdık. Kapanan atölyeler geri açıldı, emekli ustalar işe geri çağrıldı. Türkiye olarak liderdik, markaydık bu alanda… Maalesef onların elinden aldığımız işleri kaybettik” dedi. 

Düzenledikleri mücevher fuarına eskiden 7-8 İtalyan firma gelirken bu yıl 70 firmanın katıldığını kaydeden Yakın, bu firmaların Türk şirketlerin yurtdışındaki müşterileri de kaptığını vurguladı. Kota bitmezse durumun daha da kötüleşeceğine dikkat çeken Burak Yakın, sektörde işten çıkarmaların başladığını ifade etti. Yakın, sözlerini şöyle sürdürdü:

“ÜRETİCİ İŞİN İÇİNDEN ÇIKAMIYORUZ DİYOR”

“Sektörde 250 bin civarında istihdam var. Ve bizim sektörde maaşlar asgari ücretin yanından bile geçmez. Bizde 80-100 bin TL alan cila ustası var. Ama sektör durma noktasına geldi. İşten çıkarmalar başladı. İstihdamın yarı yarıya azalacağı söyleniyor ki bu çok korkutucu bir rakam… Üreticiler işin içinden çıkamıyoruz diyor. Kapanan atölyeler var. Kuyumcukent, Vizyon Park hepsi kan ağlıyor, hepsi iş yok diyor. Üreticiler yüzde 33 ile en yüzde 50 istihdamı azaltacağını söylüyor.”

patronlardunyasi.com