Kültür-Sanat

Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü, Türkiye’den çalınan eserlerin geri alanması için neredeyse dünyanın her yerindeki müzeleri ve antika müzayedelerini takip ediyor. Türkiye’den kaçırıldığı tespit edilen kültür varlıkları varsa da bunları iade alabilmek için kapsamlı çalışmalar yapılıyor. 

Eser iadeleri son yıllarda hızlansa da, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’un twitter hesabından iade edildiğini duyurduğu 2 bin 500 yıllık bronz sedir gibi yıllarca süren uğraşlar da var. 

1995 YILINDA TESPİT EDİLDİ

Bakanlık yetkilileri, 1995 yılında, ABD’nin Los Angeles kentindeki J. Paul Getty Müzesi’nin Villa Koleksiyonu’nda sergilenen bronz sedirin Türkiye’den kaçırıldığını iddia ederek müzeye başvurdu. Ancak müze eseri iade etmek istemedi. Bakanlık yetkilileri mücadeleden hiç vazgeçmedi ve 29 yılın sonunda bronz yatak yeniden ait olduğu topraklara döndü. 

TÜRÜNÜN NADİDE ÖRNEKLERİNDEN BİRİ

Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy,  sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “Türünün nadide örneklerinden birisi. 35-40 yıl sonra bu tarihi eserin peşine düşerek ülkemize iade edilmesini sağladık. Uluslararası alanda yürüttüğümüz kararlı girişimler ve başarılı iş birliği sayesinde, M.Ö. 530 yılına tarihlenen nadir bronz sedirin J. Paul Getty Müzesi’nden ülkemize iadesini sağladık. Bu önemli eserin ait olduğu topraklara dönmesi, kültürel mirasımızın korunmasında büyük bir adım.

Bu süreçte gösterdikleri iş birliği için Getty Müzesi'ne ve eserlerin iadesi süresince özveriyle görev yapan tüm Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü çalışanlarımıza yürekten teşekkür ediyorum.
Birlikte çalışarak kültürel değerlerimizi korumaya ve gelecek nesillere aktarmaya devam edeceğiz'' dedi. 

TÜRKİYE NELERİ İADE ALDI

Ülkemizdeki zengin kültürel miras tarih boyunca hırsızların hedefinde oldu. Türkiye’nin eserlerin iadesi için çalışmaları ise 1980’de başladı. İşte o günden bu zamana iade alınan eserlerin listesi: 

1    ABD’den iadesi sağlanan Aphrodisias eserleri (6 adet) (1980)
2    ABD’den iadesi sağlanan Herakles Lahdine ait parça (1 adet) (1980)
3    İsviçre’den iadesi sağlanan tunç vazo (Oinochoe) (1 adet) (1982)
4    Almanya’dan iadesi sağlanan Boğazköy eserleri (7308 adet Boğazköy Tableti ve 1 adet Sfenks) (1924-1942,1987)
5    ABD’den iadesi sağlanan Elmalı sikkeleri (10 adet) (1988)
6    ABD’ den (Frank T. SZEDLAK Jr) iadesi sağlanan Roma ve Bizans dönemi sikkeleri (31 adet) (1991)
7    İsviçre’den iadesi sağlanan Elmalı sikkeleri (6 adet) (1991)
8    İngiltere’den iadesi sağlanan Bursa Osmanlı Evi Müzesi’nden çalınan şamdanlar (2 adet) (1991)
9    İtalya’dan gönüllü iade alınan bronz vazo (1 adet) (1991)
10    Almanya’dan iadesi sağlanan I. Antiokhos’a ait baş fragmenti (1 adet) (1991)
11    ABD’den gönüllü iade alınan Geç Osmanlı dönemine ait kültür varlıkları (93 adet) (1992)
12    ABD’den iadesi sağlanan Lidya Hazinesi eserleri (363 adet) (1993)
13    İadesi sağlanan Elmalı Sikkesi (1 adet) (1993)
14    ABD’den gönüllü iade alınan gemici feneri (1 adet) (1994)
15    ABD’den iadesi sağlanan girlandlı lahit (1 adet) (1994)
16    ABD’den iadesi sağlanan Aphrodisias friz bloğu (1 adet) (1994)
17    ABD’den iadesi sağlanan Marsyas Heykeli (1 adet) (1994)
18    ABD’den iadesi sağlanan Erdek Açık Hava Müzesi’nden çalınan Torso (1 adet) (1995)
19    İngiltere’den iadesi sağlanan İzmir Birgi Aydınoğlu Mehmet Bey Camii’nden çalınan minber kapısı (1 adet) (1995)
20    ABD’den iadesi sağlanan Aphrodisias Ören Yeri’nden çalınan Meleager Başı (1 adet) (1995)
21    İsviçre’den iadesi sağlanan İzmir Müzesi Bahçesi’nden çalınan kadın heykeli (1 adet) (1995)
22    İadesi sağlanan Elmalı Sikkesi (1 adet) (1996)
23    İsviçre’den iadesi sağlanan Efes Ören Yeri’nden çalınan mermer kadın başı (1 adet) (1997)
24    ABD’den iadesi sağlanan kurşun mühür (1 adet) (1997)
25    ABD’den iadesi sağlanan Mustafa Kemal Atatürk’ün gümüş sigara tabakası (1 adet) (1998)
26    Almanya’dan iadesi sağlanan Herakles Lahdine ait Henkel Koleksiyon’unda bulunan parçalar (2 adet) (1998)
27    ABD’den iadesi sağlanan Elmalı sikkeleri (1661 adet) (1999)
28    İngiltere’den iadesi sağlanan Manş Denizi Batığı’ndaki kültür varlıkları (7 adet) (1999)
29    Danimarka’dan iadesi sağlanan Konya Beyşehir Eşrefoğlu Camii giriş kapısı panoları (2 adet) (1999)
30    İngiltere’den iadesi sağlanan Divriği Ulu Camii’ne ait ahşap paneller (4 adet) (1999)
31    ABD’den iadesi sağlanan Divriği Ulu Camii’ne ait ahşap panel (1 adet) (1999)
32    KKTC’ den iadesi sağlanan Topkapı Sarayı Müzesi’nden çalınan Kur’an-ı Kerim (1 adet) (2000)
33    ABD’den iadesi sağlanan Baltimore Eisenhower Kütüphanesi’nden teslim edilen Kur’an-ı Kerim (1 adet) (2000)
34    ABD’den iadesi sağlanan Menil Koleksiyonu’ndaki Zeugma Mozaiğine ait paneller (2 adet) (2000)
35    ABD’den iadesi sağlanan Oklahoma Gümrüğü’nde ele geçirilen 1. grup kültür varlıkları (133 adet) (2000)
36    İngiltere’den iadesi sağlanan Heatrow Havalimanı’nda ele geçirilen kültür varlıkları (3634 adet) (2000)
37    Almanya’dan iadesi sağlanan Bremen’de ele geçirilen kültür varlıkları (5 adet) (2001)
38    Almanya’dan iadesi sağlanan mermer kabartma levha (1 adet) (2001)
39    Almanya’dan iadesi sağlanan Kalsruhe’den ele geçirilen pişmiş toprak heykelcik (1 adet) (2001)
40    Almanya’dan iadesi sağlanan Tutlingen’den ele geçirilen kültür varlıkları (93 adet) (2001)
41    ABD’den iadesi sağlanan Oklahoma Gümrüğü’nde ele geçirilen 2. grup kültür varlıkları (5 adet) (2001)
42    İngiltere’den iadesi sağlanan bronz Dionysos heykeli (1 adet) (2002)
43    İsviçre’den iadesi sağlanan Zürih’te ele geçirilen kültür varlıkları (396 adet) (2004)
44    Fransa’dan iadesi sağlanan Sultan II. Abdülhamit ve kızı Ayşe Osmanoğlu’na ait eşyalar (18 adet) (2005)
45    İngiltere’den iadesi sağlanan Aphrodisias friz bloğu (1 adet) (2006)
46    Avusturya’dan iadesi sağlanan Innsbruck’dan ele geçirilen kültür varlıkları (316 adet) (2007)
47    İngiltere’den iadesi sağlanan Roma dönemine ait yüzük (1 adet) (2007)
48    Birleşik Arap Emirlikleri’nden iadesi sağlanan Sharjah Eyaleti Havalimanı’nda ele geçirilen Roma dönemi kültür varlıkları (23 adet) (2007)
49    Almanya’dan gönüllü iade alınan Münih Başkonsolosluğumuza teslim edilen sikkeler (4 adet) (2007)
50    Almanya’dan iadesi sağlanan Nürnberg’de ele geçirilen mermer stel parçası (2 adet) (2007)
51    İsviçre’den iadesi sağlanan Laodikya Antik Kenti’nden çalınan bronz el (1 adet) (2007)
52    Almanya’dan iadesi sağlanan Agora Ören Yeri’nden çalınan heykel başı (1 adet)(2007)
53    Almanya’dan iadesi sağlanan Balıkesir Saraylar Açıkhava Müzesi’nden çalınan zırhlı İmparator heykeli başı (1 adet) (2007)
54    Almanya’dan iadesi sağlanan Kocaeli fuar alanından çalınan heykel başı (1 adet) (2008)
55    Almanya’dan iadesi sağlanan Bremen bitpazarında ele geçirilen kültür varlıkları (1182 adet) (2008)
56    Hırvatistan’dan iadesi sağlanan Macelj Sınır Kapısı’ndan ele geçirilen kültür varlıkları (133 adet) (2009)
57    Avusturya’dan iadesi sağlanan kültür varlıkları (4 adet) (2009)
58    ABD’den gönüllü iade alınan Sardis Antik Kenti kökenli tıp aletleri (13 adet)(2009)
59    Almanya’dan gönüllü iade alınan Efes kökenli stel (1 adet) (2009)
60    Almanya’dan iadesi sağlanan Tatarlı Tümülüs’ünün mezar odasına ait ahşap parçalar (42 adet) (2010)
61    İngiltere’den gönüllü iade alınan Londra Büyükelçiliğimize teslim edilen kültür varlıkları (2 adet) (2010)
62    Sırbistan’dan iadesi sağlanan Batrovci Sınır Kapısı’nda ele geçirilen kültür varlıkları (1865 adet) (2011)
63    İngiltere’den gönüllü iade alınan kültür varlıkları (17 adet) (2011)
64    Almanya’dan iadesi sağlanan Boğazköy Sfenksi (1 adet) (2011)
65    Almanya Münih’ten iadesi sağlanan balta (1 adet) (2011)
66    ABD’den iadesi sağlanan Boston Güzel Sanatlar Müzesi’nden teslim alınan Yorgun Herakles Heykeli (1 adet) (2011)
67    Almanya’dan gönüllü iade alınan Hannover Başkonsolosluğu’na teslim edilen mermer kültür varlıkları (4 adet) (2012)
68    ABD’den gönüllü iade alınan kültür varlıkları (2 adet) (2012)
69    İngiltere’den iadesi sağlanan Bursa Sinan Paşa Camii’nden çalınan çini karolar (34 adet) (2012)
70    ABD’den iadesi sağlanan Pennsylvania Üniversitesi Arkeoloji ve Antropoloji Müzesi’nden getirilen Troya kökenli kültür varlıkları (24 adet) (2012)
71    Bulgaristan’dan iadesi sağlanan Lesovo Sınır Kapısı’nda ele geçirilen kültür varlıkları (20 adet) (2012)
72    ABD Dallas Sanat Müzesi'nden iadesi sağlanan Orpheus Mozaiği (1 adet) (2012)
73    ABD’den gönüllü iade alınan taş eser (1 adet) (2012)
74    Almanya’dan iadesi sağlanan Kanatlı denizatı broşu (1 adet) (2013)
75    Avusturalya’dan gönüllü iade alınan Roma dönemi sikkeleri (23 adet) (2013)
76    İngiltere’den iadesi sağlanan 18. yüzyıla tarihli Osmanlı mezar taşları (4 adet) (2013)
77    İadesi sağlanan Aksaray Ulu Camii minber kapısı kanatları (2 adet) (2013)
78    ABD’den gönüllü iade alınan amphoralar (2 adet) (2014)
79    ABD’den gönüllü iade alınan amphoralar (2 adet) (2014)
80    ABD’den iadesi sağlanan Lidya Bölgesi’ne ait mezar ve adak stelleri (10 adet) (2014)
81    ABD’den gönüllü iade alınan bronz at koşum takımı parçası (Gem) (1 adet) (2014)
82    Avustralya'dan iadesi sağlanan Yortan Kabı (1 adet) (2014)
83    ABD’den iadesi sağlanan New York Havalimanı’nda ele geçirilen kültür varlıkları (69 adet) (2014)
84    İngiltere’den gönüllü iade alınan Türk Bayrağı (1 adet) (2014)
85    ABD Brauer Sanat Müzesi’nden gönüllü iade alınan steller (2 adet) (2015)
86    Avusturya’dan gönüllü iade alınan boğa figürini (1 adet) (2015)
87    ABD’den iadesi sağlanan Konya Yusuf Ağa Kütüphanesi’nden çalınan el yazmaları (2 Adet) (2015)
88    İsviçre’den gönüllü iade alınan kültür varlıkları (10 Adet) (2015)
89    Almanya’dan iadesi sağlanan Bursa İznik Müzesi Müdürlüğü’nden çalınan lahit parçası (1 adet) (2015)
90    ABD’den gönüllü iade alınan 14 adet kültür varlığı ve 9 adet obje (2015)
91    ABD’den gönüllü iade alınan Osmanlı Devlet arması (1 adet) (2016)
92    ABD’den gönüllü iade alınan Efes kökenli mermer mimari parça (1 adet) (2016)
93    Avusturalya’dan iadesi sağlanan insan kemiği (1 adet) (2017)
94    İngiltere’den gönüllü iade alınan Yortan Kabı (1 adet) (2017)
95    Avusturalya’dan iadesi sağlanan mermi kovanları (38 adet) (2017)
96    İsviçre’den iadesi sağlanan Herakles Lahdi (1 adet) (2017)
97    İngiltere’den iadesi sağlanan Yusuf Ağa Yazma Eser Kütüphanesi’nden çalınan el yazması (1 adet) (2017)
98    İngiltere’den iadesi sağlanan Adana Seyhan Ulu Camii’nden çalınan çini karo (1 adet) (2017)
99    İngiltere’den iadesi sağlanan Osmanlı Dönemi'ne ait ipek sarık (1 adet) (2017)
100    İskoçya’dan iadesi sağlanan altın taç (1 adet) (2018)
101    Fransa’dan iadesi sağlanan bronz dağ keçisi heykelciği (1 adet) (2018)
102    Almanya’dan iadesi sağlanan figürlü mermer friz paneli (1 adet) (2018)
103    Fransa’dan iadesi sağlanan Şanlıurfa kökenli cenaze töreni mozaiğinin parçası (1 adet) (2018)
104    Avusturya’dan gönüllü iade alınan Efes kökenli gladyatör figürini (1 adet) (2018)
105    ABD’den iadesi sağlanan Bowling Green Devlet Üniversitesi’nde bulunan mozaikler (12 parça) (2018)
106    İngiltere’den iadesi sağlanan Mehmet Ağa Camii’nden çalınan çini pano (1 adet) (2019)
107    Bulgaristan’dan iadesi sağlanan kültür varlıkları (63 adet) (2019)
108    İngiltere’den gönüllü iade alınan kültür varlıkları (3 adet) (2019)
109    İngiltere’den gönüllü iade alınan Saraçhane kökenli kafatası parçası (1 adet) (2019)
110    Bulgaristan’dan iadesi sağlanan Kapitan Andreevo Sınır Kapısı’nda ele geçirilen kültür varlıkları (38 adet) (2019)
111    İngiltere’den iadesi sağlanan Isparta kökenli lahit parçası (1 adet) (2020)
112    İngiltere’den iadesi sağlanan tunç boğa arabası modeli (1 adet) (2020)
113    İtalya’dan iadesi sağlanan Lidya Yazıtı (1 adet) (2020)
114    ABD’den iadesi sağlanan adak heykeli “Kybele” (1 adet) (2020)
115    Macaristan’dan iadesi sağlanan Macaristan Gümrüğü’nde ele geçirilen kültür varlıkları (413 adet) (2021)
116    Fransa’dan gönüllü iade alınan pişmiş toprak figürin ve figürin başı (2 adet) (2021)
117    Hollanda’dan iadesi sağlanan çiniler (4 adet) (2021)
118    ABD’den gönüllü iade alınan amphoralar (2 adet) (2021)
119    ABD’den gönüllü iade alınan pişmiş toprak çömlekler (2 adet) (2021)
120    İngiltere’den (Gilbert Sanat Vakfı Koleksiyonu) İadesi Sağlanan Gaga Ağızlı Testi (1 adet) (2021)
121    Macaristan’dan iadesi sağlanan eserler (101 adet) (2021)
122    Hırvatistan’dan iadesi sağlanan eserler (2955 adet) (2021)
123    ABD'den iadesi sağlanan pişmiş toprak çömlekler (21 Adet) (2022)
124    ABD'den gönüllü iade alınan seccade örtüsü (1 adet) (2022)
125    ABD'den iadesi sağlanan sikkeler (12 Adet) (2022)
126    ABD'den iadesi sağlanan eserler (14 Adet) (2022)
127    ABD'den iadesi sağlanan Kilia Tipi Mermer İdol Başları (2 Adet) (2022)
128    Hırvatistan’dan iadesi sağlanan eserler (1059 Adet) (2022)
129    İngiltere’den (Victoria & Albert Müzesi) iadesi sağlanan Eros Başı (1 adet) (2022)
130    Almanya Hamburg'dan İadesi Sağlanan Eserler (3 adet) (2022)
 131    Hollanda'dan İadesi Sağlanan Şile Bozgoca Camii Kitabesi (1 Adet ) (2022)
132    ABD’den İadesi Sağlanan Eserler (6 Adet) (2022)
133    İngiltere'den İadesi Sağlanan Adana Ulu Camii Çinisi (1 Adet) (2022)
 134    ABD’den İadesi Sağlanan Elmalı Sikkeleri (17 Adet) (2022)
135    ABD'den Gönüllü İade Alınan Pişmiş Toprak Kandiller (2 adet) (2023)
136    Bulgaristan'dan İadesi Sağlanan Sikkeler (2940 adet) (2023)
137    ABD'den İadesi Sağlanan Bronz Kılıç (1 Adet) (2023)
138    ABD'den İadesi Sağlanan Eserler (12 Adet) (2023)
139    İtalya'dan İadesi Sağlanan Roma Dönemi Zeugma Kökenli Stel (1 Adet) (2023)
140    Hollanda'dan Gönüllü İade Alınan Gümüş Sikkeler (23 Adet) (2023)
 141    İsviçre'den İadesi Sağlanan Eserler (37 Adet) (2023)
142    Almanya'dan Gönüllü İade Alınan Mermer Yazıt (1 Adet) (2023)
 143    Hollanda'dan Gönüllü İade Alınan Mermer Yazıt (1 Adet) (2023)
 144    ABD’den İadesi Sağlanan Eserler (41 Adet) (2023)
145    Fransa'dan Gönüllü İadesi Sağlanan Eserler (2 Adet) (2024)
 146    Almanya'dan Gönüllü İadesi Sağlanan Roma Dönemine Ait Pişmiş Toprak Vazo (1 Adet) (2024)

147    İngiltere'den İadesi Sağlanan Milet Kökenli Kore Torsosu (1 Adet) (2024)
 148    İngiltere’den Gönüllü İade Alınan Bronz İmparator Heykeli (1 Adet) (2024) 
149    İtalya’dan İadesi Sağlanan Pişmiş Toprak Eserler (11 Adet) (2024)
 150    İsviçre' den Gönüllü İade Alınan Mermer Yazıt Parçası (1 Adet) (2024) 
 151    ABD’den Gönüllü İade Alınan ‘Lekytos’ Görünümlü Pişmiş Toprak Vazo (1 Adet) (2024)
 152    İngiltere’den İadesi Sağlanan Mustafa Dede Tarafından İstinsah Edilen Kuran-I Kerim (1 Adet) (2024)
 153    ABD’den Gönüllü İade Alınan Heykel Başı (1 Adet) (2024)

patronlardunyasi.com