Yatırımcı, son 4 yılda şirketlere 340 milyar TL kaynak sağladı
Yüksek kredi maliyeti nedeniyle şirketler finansman ihtiyacı için sermaye piyasalarına koştu. Son 4 yılda halka arz yapan 180 şirket borsadan 180 milyar TL’lik kaynağa ulaştı. Özkaynak finansmanı için yapılan bedelli sermaye artırımı ve ikincil halka arzların son 4 yıllık büyüklüğü ise 160 milyar TL oldu.
Geçen yıl tasarruf sahipleri için oldukça hareketli geçti. Parasını mevduat ve para piyasası fonlarında değerlendirenlerin yüzü gülerken, hisse senedi yatırımcısı borsadan umduğunu bulamadı. Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği’nin (TSPB) verilerine göre, Türkiye’de toplam tasarruf büyüklüğü 33 trilyon 723 milyar TL seviyesinde. Bu tutarın yüzde 55’i yani 18 trilyon 555 milyar TL’si mevduatta, yüzde 27.93’ü tahvil-bonoda, yüzde 17.03’ü ise hisse senedinde değerlendiriliyor.
TASARRUFLARDA ASLAN PAYI MEVDUATTA
Dünya'dan Ufuk Korcan'ın ahberine göre, toplam tasarruflar içerisinde yabancı yatırımcıların da birikimleri bulunuyor. Yabancıların payları çıkarıldığında ise, yurt içi yerleşiklerin toplam tasarruflarının 29 trilyon 831 milyar TL olduğu görülüyor.
Yurt içi yerleşiklerin birikimlerinin yüzde 58.32’si mevduatta, yüzde 29.47’si tahvil-bonoda, yüzde 12.20’si ise hisse senedinde. Kabaca aslında ‘tasarruf sahiplerinin büyük bölümü geçen yıl enflasyonun üzerinde getiri elde etmeyi başardı’ diyebiliriz. Yatırımcı sayısının 2023 yılında 8.5 milyona çıktığı Borsa İstanbul’da geçen yıl ciddi bir çıkış yaşanmış ve yatırımcı sayısı 6 milyon 840 bine gerilemişti.
Yatırımcı sayısındaki düşüşte sabit getirili risksiz enstrümanlardaki cazip getiri oranları ve halka arzlarda geçmiş yıllarda yaşanan performansların düşmesi gösteriliyor. Türkiye sermaye piyasalarında işlem yapan yabancı yatırımcıların en fazla ilgi gösterdiği yatırım aracı ise hisse senedi. Geçmiş yıllara oranla borsadaki payları oldukça aşağılara inen yabancıların Türkiye’de yaklaşık 3.9 trilyon TL’lik tasarrufu var. Söz konusu rakamın yüzde 54’ü hisse senedinde tutuluyor.
BORSA KREDİYE ALTERNATİF OLDU
Yüksek kredi maliyetleri nedeniyle, son yıllarda halka açılan şirket sayısında önemli artış yaşandı. 2021 yılında 52, 2022 yılında 40, 2023 yılında 54, 2024 yılında ise 34 olmak üzere son 4 yılda borsaya gelen toplam şirket sayısı 180 oldu. Bu yıl da halka arzlar hız kesmeden devam ediyor. 2021-2024 yılları arasında halka arzı gerçekleştirilen 180 şirket, bu sayede toplam 180 milyar TL’lik kaynağa erişti.
Hisseleri borsada işlem gören şirketler de yine bedelli sermaye artırımları ve ikincil halka arzlarla yatırımcılardan finansman sağlamaya devam etti. Şirketler 2021- 2024 yılları arasında özkaynak finansmanı amacıyla borsada yaptıkları bedelli sermaye artırımı ve ikincil halka arzlarla toplam 160.4 milyar TL’lik kaynak yarattı. Böylece son 4 yılda şirketler hem birincil hem ikincil halka arzlar ve bedelli sermaye artırımları ile yatırımcılardan toplam 340 milyar TL topladı.
Özel sektör hisse senedi dışında ihraç ettiği borçlanma araçlarıyla da finansman yaratabiliyor. Son 4 yılda 6 bin 456 adet özel sektör borçlanma araçları ihracıyla toplam 1 trilyon 644 milyar TL’lik finansmana erişildi.
ÖZEL SEKTÖR BORÇLANMA ARAÇLARINA İLGİ
Bu tutarın 565 milyar TL’lik kısmı geçen yıl, 459 milyar TL’lik kısmı 2023 yılında, 362 miyar TL’lik kısmı ise 2022 yılında elde edildi. Menkul Kıymet Yatırım Ortaklıkları, Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklıkları, Emeklilik Fonları ve Yatırım Fonları’ndan oluşan kurumsal yatırımcıların toplam portföy büyüklüğü ise 6 trilyon 158 milyar TL seviyesinde. Bu tutarın yüzde 72’si yani 4 trilyon 418 milyar TL’si yatırım fonlarında.
patronlardunyasi.com
