İzmir Büyükşehir ve Buca Belediyesi mahkemelik oldu

Murat KAYA

Cumhuriyet Halk Partisi’ne (CHP) mensup belediye başkanlarınca yönetilen İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığı ile Buca Belediye Başkanlığı, 2 yıl önce Özelleştirme İdaresi tarafından kamusal alan hüviyetinden çıkarılarak; okul, ticari alan, park ve otopark alanı yapılmasına izin verilen Buca’nın Tınaztepe Mahallesi’ndeki 6 bin 667 metrekarelik arsadaki inşaat için mahkemelik oldu. 

KAT KARŞILIĞI İNŞAAT SÖZLEŞMESİ İMZALANDI

Bu arsayı 2022’de Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’ndan (ÖİB) 165 milyon liraya satın alan TAPDİ Oksijen şirketinin sahibi ve Özel Tınaztepe Hastanesi Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Mehmet Bektur, Buca Belediyesi’nin 3 Ağustos 2023 tarihli yapı ruhsatıyla, şirketleri Trade Gayrimenkul Yatırım AŞ ile Tapdijen Özel sağlık ve Eğitim Hizmetleri Ticaret AŞ’nin yeni projeleri kapsamında inşaat yapımına başladı. Parseli alan şirket, Altun Yapı isimli firmayla kat karşılığı sözleşme imzaladı. 

Ancak 624 ada 10 sayılı parselde bulunan taşınmaza ilişkin 16 kat çıkılmasına izin veren 3 Ağustos 2023 tarihli yapı ruhsatının hukuka aykırı olduğu iddia edildi. 

YÜRÜTMENİN DURDURULMASI TALEBİ

Söz konusu inşaatla ilgili, İmar Kanunu ve  Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın 10 Ocak 2019’da yürürlüğe giren 1/1000 ölçekli uygulama imar planına göre 6 kat yapılabileceği ve bu planın 5 yıl içinde hiçbir kurum tarafından değiştirilemeyeceği koşulu olmasına rağmen bu parsele 15 kat olarak yapı ruhsatı verilmesi dava konusu oldu. 

Şikayetler üzerine harekete geçen İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığı, İzmir 3. İdare Mahkemesine başvurarak yapı ruhsatının telafisi mümkün olmayan maddi ve manevi zararlar doğuracağını ileri sürülerek yürütmenin durdurulması ve iptalini istedi. 

BUCA BELEDİYESİ SÜREAŞIMINDAN RET İSTEDİ

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nın açtığı yürütmenin durdurulması davasına bakan İzmir 3. İdare Mahkemesi, davalı Buca Belediyesi’nin savunmasını aldı. 

Belediyece sunulan savunma dilekçesinde, 3 Ağustos 2023 tarihli yapı ruhsatının iptali isteminin süreaşımına uğradığı belirtilerek  davanın reddine karar verilmesi talep edildi. 

Dilekçede ayrıca, ilgili alanda Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından hazırlanan  10 Ocak 2019 tarihli, 1/100 ölçekli uygulama imar planı değişikliğiyle taşınmaza ilişkin kısmen ilkokul alanı, 6 katlı kısmen ticaret alanı  kısmen de park, yol ve otopark alanı olarak plan kararı getirildiği aktarıldı. 

“PAFTADA 15 KAT İNŞAAT İZNİ VERİLEBİLECEĞİ DÜZENLENMİŞ”

Bu değişikliğin plan hükümleri kısmının 11. maddesinde “bu plan ve hükümlerinde yer almayan konularda mevcut 1/1000 ölçekli uygulama imar planı hükümleri, 3194 sayılı İmar Kanunu ve ilgili yönetmelikler geçerlidir” hükmünün yer aldığı hatırlatılan dilekçede, 

Buca 1/1000 ölçekli uygulama imar planının plan notlarının bulunduğu “22MIIIa” paftası incelendiğinde, hesaplanan inşaat alanına geçmemek şartıyla 15 kat olacak şekilde inşaat izni verilebileceğinin düzenlendiği, dava konusu işlemin plana ve mevzuata uygun olduğu, haksız davanın reddi gerektiği ifade edildi. 

Usule yönelik zamanaşımı itirazını yerinde görmeyerek reddeden mahkeme, esasla ilgili de hüküm kurdu. 

“PLANLAR 5 YIL SÜREYLE DEĞİŞTİRİLEMEZ”

Danıştay veya idari mahkemelerin, idari işlemin uygulanması halinde telafisi güç veya imkansız zararların doğması ve idari işlemin açıkça hukuka aykırı olmasını gerekçe göstererek yürütmenin durdurulmasına veya iptale karar verebileceğinin ilgili kanunlarla hüküm altına alındığına dikkati çeken mahkeme, özelleştirme programına alınan arsa ve arazilerin revizyonlarının Özelleştirme Yüksek Kurulunca onaylanması kesinleştiği ve yürürlüğe girdiğini aktardı.

İlgili kuruluşların bu madde kapsamında yapılan planları devir tarihinden itibaren 5 yıl süreyle değiştiremeyeceğini vurgulayan mahkeme, bu sürede imar planlarına ilişkin mahkeme kararlarının yerine getirilmesini teminen yapılacak imar planı değişikliğine ilişkin iş ve işlemlerin, Özelleştirme İdaresi Başkanlığınca bu maddede belirtilen usul ve esaslara göre gerçekleştirilebileceğini kaydetti. 

TİCARET ALANI, İLKOKUL, PARK VE OTOPARK YAPILABİLMESİ KARARLARI

Yapı ruhsatının hangi plan esas alınarak düzenlenmesi gerektiğinin açıklığa kavuşturulması gerektiğini belirten mahkeme, Buca Tınaztepe Mahallesi sınırları içinde yer alan, mülkiyeti Maliye Hazinesi adına kayıtlı 624 ada 10 parsel sayı taşınmaza ilişkin 10 Ocak 2019’da yürürlüğe giren1/5000 ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişiklikleriyle dava konusu yapı ruhsatındaki parselde ticaret alanı, ilkokul alanı, park, yol ve otopark alanı kullanım kararları getirildiğini hatırlattı. 

Plan değişikliğine karşı açılan davada Danıştay 6. Dairesinin 17 Şubat 2021 kararıyla davanın reddine karar verildiği ve temyiz başvurusunun da Danıştay İDDK’nin 22 Eylül 2021 kararıyla kesin olarak reddedildiğini vurgulayan mahkeme, 3194 sayılı yasanın ek 3 maddesine göre Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından yapılan planların 5 yıl süreyle değiştirilemeyeceğinin de hüküm altına alındığını dile getirdi. 

PLAN NOTLARINDAKİ 15 KAT İZNİ

Plan notlarında bulunan, ”Buca 1/1000 ölçekli uygulama imar planında, müracaat edilmesi halinde ada üzerindeki yapılaşma koşullarına göre yürürlükteki planlı alanlar tip imar yönetmeliğine göre hesaplanan inşaat alanını (emsal) geçmemek koşuluyla TAKS:0.40 Yençok:15 kat olacak şekilde inşaat izni verilebilir” hükmünü de değerlendiren mahkeme, yapı ruhsatının düzenlendiği tarih itibariyle parsel özelinde yapılan 10 Ocak 2019’da yürürlüğe giren 1/5000 ölçekli nazım imar planı ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planının, plan hükümlerinin devam ettiğine dikkat çekildi. 

3194 sayılı yasanın ek-3 maddesinde anılan planın 5 yıl süreyle değiştirelemeyeceğinin de hüküm altına alındığına vurgu yapan mahkeme,  bu planda ticaret alanı için 6 kat olarak yapılaşma koşlu getirildiğini hatırlatarak, yapı ruhsatının düzenlendiği tarih itibariyle yürürlükte bulunan plana ve plan notlarına aykırı olarak 15 kat yapı ruhsatının düzenlendiğini kaydetti. 

“TELAFİSİ İMKANSIZ ZARARLARA NEDEN OLACAĞI AÇIKTIR”

Plana aykırı 15 kat olarak düzenlenen 3 Ağustos 2023 tarihli yapı ruhsatında ve bu ruhsatın yeniden değerlendirilmesi istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varıldığını bildiren mahkeme, “Ayrıca dava konusu işlemin yürütülmesi durumunda, inşaatların yapılmasına devam edileceği, bu durumun da telefisi imkansız zararlara neden alacağı açıktır” hükmünü kurdu.

İzmir 3. İdare Mahkemesi, bu gerekçelerle 2577 sayılı kanunun 27. maddesi uyarınca inşaatın yürütülmesinin durdurulmasına karar verdi. 

Mahkeme ayrıca, kararın, adına yapı ruhsatı düzenlenen Trade Gayrimenkul Yatırım AŞ ile Tapdijen Özel sağlık ve Eğitim Hizmetleri Tacaret AŞ‘yi etkileyebilecek olması nedeniyle bu şirketlere davanın ihbar edilmesini de hüküm altına aldı. 

BELEDİYEYE TEBLİĞ EDİLDİ

Söz konusu “yürütmeyi durdurma” kararı, izmir Büyükşehir Belediyesi tarafından Buca Belediyesi’ne tebliğ edildi.

Buca Belediyesi de tebliğ üzerine inşaatın geldiği seviyeyi tespit etmek için çalışma başlattı.

RUHSATI SAVUNMUŞLARDI

İzmir Gazetesi Egedesonsöz, söz konusu inşaatla ilgili yapı ruhsatı veren eski Buca Belediye Başkanı Erhan Kılıç’tan görüş almış ve Kılıç’ın söylediklerini haberleştirmişti. 

Söz konusu habere göre Kılıç, usulsüz bir işlemin olmadığını belirterek, arazinin imar planlarının İller Bankası aracılığıyla Özelleştirme İdaresi tarafından yapıldığı, satışı da bu kurumlar vasıtasıyla açık artırma yöntemiyle yapılan yerin 2,4 oranında emsali bulunduğu ve Buca ilçesinde her ilçede olduğu gibi plan notları olduğunu kaydetmişti. 

Kılıç, “Bu plan notlarına göre bir yerin imarı, ticaret-konut lejantında kalıyorsa ve 600 metrekareden büyükse yükseklik serbesttir. Yan taraflara büyümemek, alanı büyütmemek ve verilen yoğunluk hakkının üzerine çıkmamak şartıyla yüksek kat hakkı alabilir. Bu yer için de aynı durum uygulanmıştır. Kimseye ayrıcalık tanınmamıştır” ifadelerini kullanmıştı.

Aynı habere göre, alınan ruhsat sonrası başlanan projede 442 daire ve 81 işyeri yapılması planlanıyordu. 

HABERLERE ERİŞİM ENGELİ GETİRİLMİŞTİ

İnşaatı sürdüren Altun Yapı şirketinin sahibi Serkan Altun, mahkemeye başvurarak çıkan haberlere erişim engeli getirilmesini istemişti. Talebi inceleyen İstanbul Anadolu 3. Sulh Ceza Hakimliği, Egedesonsöz’ün 3 haberinin de bulunduğu 7 haberin yayından kaldırılmasına karar vermişti. Habere erişim engeli getirildiğine yönelik yapılan haber de içerik engellemesi kararı gelmişti.

Haberler sonrası bir açıklama yapan Türkiye Mimarlar ve Mühendisler Odaları Birliği (TMMOB), proje için verilen ruhsatın imara aykırı olduğunu vurgulamış, inşaat faaliyetlerinin durdurulması ve ruhsatın iptal edilmesi gerektiğini belirtmişti.

 

patronlardunyasi.com