Hazine nakit dengesi, şubat ayında 397,6 milyar lira ile rekor açık verdi, ilk iki aylık açık 600 milyar lirayı aştı
Merkezi yönetim bütçesinin en büyük bölümünü oluşturan “genel bütçe”nin nakit bazda gelir ve gider farkını ifade eden Hazine nakit dengesi, kısa şubat ayında 397,6 milyar lira ile rekor düzeyde açık verdi. Yılın ilk iki ayındaki açık 600 milyar lirayı aştı.

Hazine ve Maliye Bakanlığı, 17 Mart Pazartesi günü açıklanacak merkezi yönetim bütçe gerçekleşmeleri için öncü gösterge niteliğindeki Hazine nakit dengesinde şubat ayı sonuçlarını açıkladı. Buna göre Hazine şubat ayında nakit bazda 693 milyar 186,6 milyon lira gelir elde ederken, 1 trilyon 97 milyar 288,9 milyon lira harcama yaptı. Geçen yılın aynı ayına göre artış gelirlerde yüzde 24,1, giderlerde ise yüzde 44,2 oldu.
Dünya'dan Naki Bakır'ın haberine göre, geçen yılın şubat ayında sadece 217,2 milyon lira olan özelleştirme ve 4,5 G lisans bedeli, 2B arazi satış gelirleri ve diğer hisse satışı kaynaklı fon gelirleri bu yıl aynı ayda yüzde 2.893’lük bir artışla 6,5 milyar liraya ulaştı. Şubat ayının son iş gününde bankalar aracılığıyla tahsil edilen vergilerin de 90 milyar TL’si, tahsilat protokolleri gereğince mart ayı Hazine hesaplarına yansıdı.
Hazine’nin şubat ayında nakit bazda giderlerinin ise 1 trilyon 958 milyar 56,8 milyon lira ile geçen yıla göre yüzde 37,1 artan faiz dışı harcamalar oluştururken, faiz ödemeleri yüzde 153,3 artışla 238 milyar 232,7 milyon liraya ulaştı.
TARİHİ EN YÜKSEK “ŞUBAT” AÇIĞI
Bu gelişmelerle, merkezi yönetim bütçesinin en büyük bölümünü oluşturan genel bütçenin nakit olarak tahsil edilmiş gelirleri ve özelleştirme ve fon gelirlerinin toplamı ile nakit olarak ödenmiş giderleri arasındaki farkı ifade eden Hazine nakit dengesinde, şubat ayında 397 milyar 602,3 milyon liralık bir açık oluştu. Söz konusu açık, geçen yılın aynı ayına göre 96,8 oranıyla yaklaşık bir kat büyüdü.
Hazine nakit dengesinin, aylık bazda şu ana kadarki en yüksek ikinci, şubat ayları itibarıyla ise en yüksek düzeyde açık verdiği belirlendi. Bundan önce en yüksek aylık nakit açığı, 430 milyar 739,4 milyon lira ile Haziran 2024’te verilmişti.
İKİ AYLIK AÇIK 602,6 MİLYAR TL
Hazine nakit dengesi ocak ayında geçen yılın aynı ayına göre sadece yüzde 1,8 artışla 208 milyar 15 milyon TL açık vermişti. Şubatla birlikte iki aylık açık 602 milyar 620,3 milyon liraya ulaştı. Geçen yılın aynı dönemine göre Hazine nakit açığında yüzde 49,4 oranında bir büyüme yaşandı.
Ocak-şubat döneminde Hazine nakit gelirleri 38,1 artışla 1 trilyon 637 milyar 598,3 milyon, giderleri ise yüzde 41,5 artışla 2 trilyon 249 milyar 870,5 milyon liraya ulaştı. Bu yıl iki ayın toplamında özelleştirme ve 4,5 G lisans bedeli, 2B arazi satış gelirleri ve diğer hisse satışı kaynaklı fon gelirleri de yüzde 1,802,7’lik artışla 9 milyar 652 milyon lira oldu.
İki aydaki toplam nakit giderlerin 1 trilyon 958 milyar 56,8 milyon lirasını faiz dışı harcamalar, 291 milyar 813,7 milyon lirasını ise faiz ödemeleri oluşturdu. Geçen yılın eş dönemine göre faiz dışı giderlerdeki yüzde 37,1’lik artışa karşılık, faiz ödemelerindeki artış yüzde 80,3’ü buldu. İki aylık giderlerde en büyük artış faiz ödemelerinden kaynaklanırken, faiz dışı açık da yüzde 32,3 büyüyerek 320 milyar 458,6 milyon lira oldu.
NET İÇ BORÇLANMADA YÜZDE 127 ARTIŞ
Ocak-şubat döneminde verilen nakit açığının büyük bölümü iç borçlanma yoluyla finanse edildi. Hazine iki ayda 102 milyar 316,9 milyon liralık iç borç geri ödemesi gerçekleştirirken, 545 milyar
754 milyon liralık yeni borçlanmaya gitti. Böylece Hazine’nin net iç borçlanması geçen yılın aynı ayına göre yüzde 127,1 artışla 443 milyar 439,4 milyon lirayı buldu.
Dış borçlarda ise iki ayda 109 milyar 168,4 milyon liralık geri ödeme gerçekleştiren Hazine, 92 milyar 887,2 milyon lira ile bunun altında bir yeni dış borç kullanımı gerçekleştirebildi ve böylece 16 milyar 281,2 milyon lira ile net ödeyici oldu.
Ocak-şubat döneminde Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’ndan (TMSF) 63,7 milyon liralık aktarım ve 78,6 milyon liralık da devirli-garantili borç geri dönüşü kaydeden Hazine, nakit açığının kalan kısmını ise kasadan karşıladı. İki ayda 175 milyar 319,7 milyon liralık kasa-banka kullanımına giden Hazine, bunun 25 milyar 160,4 milyon lirasını kur farklarından karşıladığı için kasa bakiyesi net olarak 150 milyar 159,3 milyon lira azaldı.
ŞUBAT KISA- AÇIK BÜYÜK
Mali açıdan kamu kesimi; merkezi yönetim, sosyal güvenlik kurumları, yerel yönetimler ve KİT’ler olmak üzere dört kesimden oluşuyor. Genel bütçeye dahil idareler, özel bütçeli idareler ve düzenleyici ve denetleyici kurumlar, merkezi yönetimi oluşturuyor.
Hazine nakit dengesi merkezi bütçenin en büyük bölümünü oluşturan genel bütçenin gelirleri ve giderleri arasındaki farkı gösteriyor. Bütçe nakit dengesi ile Hazine nakit dengesi arasında fark küçük olduğu için, Hazine nakit gerçekleşmelerindeki seyir, büyük oranda bütçe açığının seyrini yansıtıyor.
Buna göre açıklanan şubat ayı Hazine nakit dengesi verileri, 17 Mart’ta açıklanacak şubat ayı ve iki aylık Merkezi Yönetim Bütçe verileri için öncü niteliği taşıyor. Şubat ayında rekor düzeyde gelen Hazine nakit açığı, merkezi yönetim bütçe açığının da yüksek düzeyde geleceğinin işaretini veriyor.
Geçen yılın ilk iki ayında 403,5 milyar lira olan Hazine nakit açığı, yılın tümünde 2 trilyon 93 milyar liraya ulaşmıştı. 2024’ün ocak-şubat döneminde 242,2 milyar lira olan faiz dışı nakit açığı da yılın tümünde 930,4 milyar lira ile rekor bir düzeye yükselmişti.
patronlardunyasi.com