Çöl tozları Türkiye'de: Solunum ile ilgili hastalıkları bulunanlar için risk büyük

Çöl tozlarının kaynağı başta Sahra Çölü olmak üzere Kuzey Afrika’daki geniş kurak bölgeler. Bu tozlar, rüzgarların etkisiyle atmosfere yükseliyor ve binlerce kilometre yol katederek farklı kıtalara ulaşıyor. 

Libya, Cezayir ve Nijer gibi ülkelerden yükselen toz kütleleri Amerika kıtasına kadar uzanabiliyor. Türkiye ise bu toz taşınımının en yoğun hissedildiği ülkelerden biri.

SAĞLIĞA OLUMSUZ ETKİLERİ VAR

Toz taşınımının sağlığa olumsuz etkileri de bulunuyor. İçeriğinde PM10 ve PM2.5 gibi ince partiküller barındıran bu tozlar, astım ve KOAH gibi solunum hastalıklarını tetikleyebiliyor. Aynı zamanda nefes darlığı, öksürük, burun tıkanıklığı gibi semptomlara yol açabiliyor. İnce toz parçacıkları akciğerlerden kana karışarak tansiyon üzerinde de etkili olabiliyor.

Euronews'de yer alan habere göre; Meteoroloji Mühendisi Dr. Güven Özdemir, bu tür taşınımların yılda 4 milyona yakın dış mekan kaynaklı ölüme yol açabileceğini belirtiyor. Kapalı alanlardaki hava kirliliği de yaklaşık 3 milyon ölüme neden olabiliyor.

ORMANLARA FAYDA SAĞLAYABİLİYOR

Çöl tozlarının sadece zarar değil, fayda da sağladığını söyleyen uzmanlar, tozların taşıdığı çözünebilir demir ve fosfor gibi maddelerin okyanuslardaki alglerin ve tropikal ormanların gelişimi için hayati önemde olduğunu belirtiyor. Bu maddeler, besin zincirinin temelini oluşturan canlıların çoğalmasını destekliyor.

Ayrıca, Sahra’dan gelen tozların Atlantik Okyanusu üzerindeki kasırga oluşumlarını da etkilediği biliniyor. Rüzgar hızlarını değiştirip gök gürültülü fırtınaların büyümesini engelleyen bu tozlar, güneş ışınlarının etkisini azaltarak buharlaşmayı düşürüyor ve kasırgaları “yakıtsız” bırakabiliyor.

Toz taşınımının ekosistem üzerindeki etkileri de büyük. Orta ve Güney Amerika’daki tropikal ormanlar gibi fosfor açısından fakir topraklara sahip bölgelerde, çöl tozları bu eksikliği telafi ediyor ve doğal dengenin korunmasına katkı sağlıyor.

patronlardunyasi.com