Aspendos Antik Kenti'ndeki kazılar, Roma villası, heykeller ve yeni meydanla tarihi yeniden şekillendiriyor
Aspendos Antik Kenti Kazı Başkanı Doç. Dr. Mustafa Bilgin, yapılan arkeolojik kazıların sonuçlarını anlattı. 6 bin yıl sonra Aspendos’un yeniden doğduğunu ifade eden Doç. Dr. Bilgin, çok özel mozaiklere ulaştıklarını ve bir Roma villası bulduklarını söyledi.
Milattanönce 10’nuncu yüzyılda biri büyük, biri küçük iki tepe üzerine Akalar tarafından kurulan Aspendos Antik Kenti, bugüne kadar sadece milattan sonra 160-180 yıllarında Romalı iki kardeş tarafından yaptırılarak şehre hediye edilen Aspendos Antik Tiyatrosu ile tanınıyor, biliniyordu. Ancak Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın başlattığı ‘Geleceğe Miras Projesi’ kapsamında yapılan 2025 kazıları, Aspendos’a ait tarihi neredeyse baştan aşağı yeniden şekillendirdi.
‘BİZİ ÇOK HEYECANLANDIRDI’
Hürriyet'ten Salim Uzun'un haberine göre, arkeoloji dünyasını heyecanlandıran buluntuların detaylarını, Pamfilya’nın en görkemli şehirleri arasında yer alan, tarihi ve yaşam izleri yaklaşık 6 bin yıl öncesine dayanan Aspendos Antik Kenti’nin göbeğinde Hürriyet’e anlatan Kazı Başkanı Doç. Dr. Mustafa Bilgin, “Bu tarihi alan bugüne kadar hep tiyatro ile anıldı. Ancak arkeolojik kazıların ivme kazanmasıyla karşımıza muazzam özelliklere sahip bir antik kent çıktı. İlk aşamadaki kazılarda kentin merkezi ve kamu binalarının olduğu alanla tiyatro arasındaki bölümde 125 metrelik antik bir cadde keşfettik. Sonrasındaki buluntular ise bizi daha da heyecanlandırdı” dedi.
Aspendos için yeni bir süreç başladığını ifade eden Doç. Dr. Bilgin şöyle devam etti:
“Bu caddeye ait ve daha önce hiç bilinmeyen bir kapı da var. Bu kapı ile bağlantılı anıtsal bir çeşme de bulduk. Kazıları bu alanda yoğunlaştırdığımızda Olympos’un baş tanrısı Zeus’un habercisi ve tanrıların en hızlısı olarak bilinen Hermes’in heykeli karşımıza çıktı. Bu bölgede daha önce Zeus ve Afrodit heykellerini de bulmuştuk. Tahminimize göre; bulduğumuz heykeller anıtsal kapı ve çeşmenin cephesini süslüyordu.
Hermes’in bulunduğu alanda, olasılıkla aşk ve güzellik tanrıçası Aphrodite ile aşk tanrısı Eros’a ait birer baş daha ortaya çıkarıldı. Aynı alanda; mitolojide av, vahşi doğa, vahşi hayvanlar ve doğa tanrıçası olarak bilinen Artemis ile adaletin, dengenin, kaderin ve intikamın sembolü olarak yorumlanan tanrıça Nemesis’e ait gövde parçaları da bulunmuştu. Hermes, çok kreatif bir eser. Usta bir sanatçının elinden çıktığı belli. Bu bölgedeki nadir heykellerden biri. Geçtiğimiz hafta Aspendos’ta parçalı olarak ortaya çıkarılan Hermes heykeli, birleştirilerek tek parça haline getirildi.
Ancak son dönemdeki kazılarda bizi daha da heyecanlandıran gelişmeler oldu. Antik kentler, yılların getirdiği bir yıkıntıyı içinde barındırır. O yüzden biz hiçbir antik kenti o dönemki görüntüsü ile göremiyoruz. Aspendos ise M.S. 5’inci yüzyılın sonunda terk edilmiş gibi duruyor. Çünkü kazıları yaptıkça kente ait yapıların kondisyonunun ne kadar iyi olduğunu görüyoruz. Yapıların bazı cepheleri komple ayakta. Bazı dükkânlar 2’nci, 3’üncü kat seviyesinde sağlam. Bu kadar ayakta olan nadir örnekler var.
‘YENİ BİR MEYDAN BULUNDU’
Şu anda sadece Kültür ve Turizm Bakanlığı ile paylaştığımız çok özel mozaiklere ulaştık. Çok kaliteli ve incelikli eserler bunlar. Çok ses getirecek konular. Bir Roma villası bulduk ki 3’üncü kat seviyesinde sağlam. Yeni bir meydan ortaya çıkarıyoruz. Muazzam bir alan, sütunları yerli yerinde. Burası ayağa kalktığında yapıların içinde gezilebilecek, o dönem bütün hatları ile gözünüzün önünde olacak. Yani Aspendos sadece tiyatrodan ibaret olmayacak.”
patronlardunyasi.com
