Türkiye ekonomisinde hayal kırıklığı yaratan büyüme sürprizi

Türkiye ekonomisi yılın ikinci çeyreğinde yüzde 5,1 büyüyerek ekonomistlerin beklentisinin gerisinde kalan bir performans sergiledi. Ekonomistlerin beklentisi yılın ikinci çeyreğinde Türkiye'de büyümenin yüzde 5,3 olacağı yönündeydi. 

Çeyreklik bazda büyüme yüzde 2,1 ile yüzde 1,8'lik beklentinin üzerinde kaldı.  Yüzde 5 olarak açıklanan ilk çeyrek büyümesi ise yüzde 5,2 olarak revize edildi. 

 Türkiye ekonomisi birinci çeyrekteki büyüme performansını geçen yıl ekonomide yaşanan yavaşlama sonrası hükümetin sağladığı istihdam ve vergi teşviklerinin desteğiyle iç talep ve ihracat öncülüğünde gerçekleştirmişti. 

Üretim yöntemiyle gayrisafi yurt içi hasıla tahmini ise aynı dönemde cari fiyatlarla yüzde 16,3 yükselerek, 734 milyar 211 milyon lira olarak belirlendi.

OVP'DE 2017 BÜYÜMESİ BEKLENTİSİ YÜZDE 4,4

Orta Vadeli Program'da (OVP) 2017'nin tamamı için yüzde 4,4 büyüme öngörülüyor. 

Bununla birlikte ekonomi yönetimi uzun bir süredir son dönemde alınan teşviklerin desteğiyle büyümede bu yılın bu hedefin üzerinde tamamlanacağını dile getiriyor. Maliye Bakanı Naci Ağbal, OVP'de 2017 büyümesine yönelik beklentilerin revize edileceğini açıklamıştı. 

Geçen yıl üçüncü çeyrekte yaşanan yüzde 1,3 daralma sonrası ekonomideki yavaşlamanın önüne geçmek için bu yıl inşaat, beyaz eşya ve mobilya sektörlerine yönelik uygulanan vergi indirimlerinin yanı sıra istihdama ve üretime yönelik de bu yıl bir çok teşvik verildi. Yetkililer Kredi Garanti Fonu'nun (KGF) 2017'de büyümeye tek başına 1-1,5 puan destek sağlayacağını öngörüyor.

BÜYÜME BEKLENTİLERİ ARTIYOR

2. çeyrek büyümesi açıklanmadan önce yetkililer Türkiye'de ekonomik büyüme performansının artarak devam edeceğine dikkat çektiler. 

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan önceki hafta yaptığı bir konuşmada öncü rakamların büyümede ikinci çeyrekte yüzde 7 civarında bir performansa işaret ettiğini söyledi.  

Başbakan Binali Yıldırım da büyümenin devam edeceğine vurgu yaptı. Hafta sonu Eskişehir'de bazı STK'larla bir araya gelen Yıldırım "250 milyar dolar Kredi Garanti Fonu marifetiyle bir kaynak kullandırdık. Tam 322 bin firma buradan istifade etti ve o kriz söylentileri falan hepsi boşa çıktı. Sonra ne oldu? Yüzde 5 büyüme. 2017'nin ilk çeyreği, yüzde 5 büyüme. İkinci çeyrek bundan da yüksek olacak, merak etmeyin. Yıl sonu hedefimiz yüzde 4,4'tür, 5'in üzerinde kapatacağız. Bu oran ne anlama geliyor? OECD ülkeleri içinde en yüksek büyüme" ifadelerini kullanmıştı.  

BÜYÜYEN SEKTÖRLER 

Bu yılın ikinci çeyreğinde iktisadi faaliyet kollarına göre cari fiyatlarla en yüksek büyüme hızı yüzde 27,4 ile "finans ve sigorta faaliyetleri" sektöründe kaydedildi. İmalat sanayisi sektörünün büyüme hızı yüzde 21,8, bilgi ve iletişim sektörünün ise yüzde 19,2 olarak belirlendi.

Takvim etkisinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, 2017'nin ikinci çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 6,5, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi ise bir önceki çeyreğe göre yüzde 2,1 artışgösterdi.

Hane halklarının nihai tüketim harcamaları yüzde 3,2 arttı

Yerleşik hane halklarının ve hane halkına hizmet eden kar amacı olmayan kuruluşların nihai tüketim harcamaları, 2017 yılının ikinci çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre zincirleme hacim endeksi olarak yüzde 3,2 arttı. Devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 4,3 azalırken, gayrisafi sabit sermaye oluşumu ise yüzde 9,5 artış gösterdi.

KREDİ DERECELENDİRME KURULUŞLARINDAN POZİTİF REVİZE

Uluslararası derecelendirme kuruluşu Moody’s, yayınladığı “Küresel Makro Raporu”nda Türkiye’ye de yer verdi. 2017 için büyüme beklentisini yüzde 2,6’dan yüzde 3,7’ye yükseltti. Kuruluş, 2018 büyümesini de yüzde 3,2 seviyesinde beklediklerini açıklamıştı.

Raporun özet kısmında Türkiye’nin yanı sıra Çin, Fransa, Almanya, İtalya, Japonya, Güney Kore ve Meksika gibi ülkelerden gelen beklenmedik güçlü verilerin yukarı yönlü revizyonları gerekli kıldığına yer verildi. Açıklamada söz konusu ülkelerin 2018’de de büyümelerinin devam edeceği belirtildi.

Fitch ise, Türkiye için 2017 yılı ekonomik büyüme tahminini yüzde 4,7 olarak güncellemişti.

Kuruluş ayrıca "Referandumun tamamlanması ve bir sonraki seçimlerin Kasım 2019'da olması nedeniyle potansiyel olarak daha pürüzsüz bir siyasi ortam, yatırım ve tüketimin 2019 ortasına kadar güçlenmesini destekleyebilir" ifadelerini kullandı.