Saray'dan kaçış: Yurt dışına giden sermaye rekor kırdı
AKP Hükümeti’nin, muhalif şirketlere yönelik baskıları, Türk ekonomisine ağır darbe vurmaya başladı.
22.12.2014 08:18
ABONE OL
AKP Hükümeti’nin, muhalif şirketlere yönelik baskıları, Türk ekonomisine ağır darbe vurmaya başladı. “Ekonomik baskının” en büyük yansıması ise, Türk iş adamlarının yurtdışında yaptıkları doğrudan yatırımlarda görüldü.
Türk işadamlarının, 2009 yılı sonuna kadar yurtdışında yaptıkları doğrudan yatırım tutarı 19.9 milyar dolar iken, bu rakam son beş yılda 34 milyar dolara ulaştı.
Buna göre, 91 yıllık Cumhuriyet tarihinde yurtdışına çıkan yerli sermayenin, dörtte üçü son beş yılda çıkmış oldu. Özellikle, 2014’te doğrudan sermaye yatırımları için Türkiye’den giden sermayede rekor kırıldı. 9 aylık dönemde 4.4 milyar dolarlık sermaye çıkışı gerçekleşti. Bin odalı sarayın maliyetinin 1.4 milyar lira olduğu baz alınırsa, son beş yılda 22 saray parası yurt dışına çıkmış oldu. Yerli sermayenin kaçış hikâyesi şöyle:
3 KEZ VARLIK BARIŞI ÇIKARILDI
AKP Hükümeti, dönemin başbakanı Tayyip Erdoğan’ın, “kriz teğet geçti” sözleri ile hafızalara kazınan 2009 yılı küresel krizinin ardından, yurtdışındaki varlıkları yurda getirmek için adeta seferberlik ilan etti. Bu çerçevede, 2009 yılından bu yana üç kez “varlık barışı” uygulaması hayata geçirildi.
Söz konusu düzenleme ile, Türk işadamlarının yurtdışındaki varlıklarının yurda getirilmesi öngörüldü. Ancak, üç varlık barışında hedeflenen “başarı” yakalanamadı. Bu dönemde sermaye hareketlerinde tersine göç yaşandı. Yurt dışındaki varlıklarını yurda getirilmesi beklenen Türk işadamları tam tersi, varlıklarını yurtdışına çıkarmaya başladı.
Geçmiş yıllarda ortalama olarak 1 milyar dolar seviyesinde gerçekleşen yurtdışına doğrudan sermaye çıkışı, 4-5 milyar dolar seviyesine yükseldi. Hazine Müsteşarlığı’nın verilerine göre, 2009 yılı sonunda 19 milyar 923 milyon dolar olan Türk iş adamlarının yurtdışındaki doğrudan yatırımlarının tutarı, 2010 yılı sonunda 20.7 milyar dolara, 2011 yılı sonunda 23.8 milyar dolara, 2012’de 27.5 milyar dolara, 2013’te de 29.5 milyar dolara yükseldi. Hazine Müsteşarlığı’nın verilerine göre, net olarak 2009 yılından 2013 yılı sonuna kadar 9.6 milyar dolarlık Türk sermayesi doğrudan yatırım için yurtdışına çıkmış oldu.
2014’TE REKOR KIRDI
Doğrudan sermaye için yurtdışına çıkış, 2014 yılında ise tarihî bir rekora imza attı. 17 Aralık yolsuzluk operasyonun ardından muhalif şirketlere yönelik yapılan baskılar, hukuk alanında atılan tartışmalı adımlar ve sermaye el konulmasını kolaylaştıran düzenlemeler, Türk işadamlarının yurtdışına çıkardığı sermaye tutarında adeta patlamaya yol açtı.
2014 yılının dokuz aylık döneminde doğrudan yatırımlar için 4 milyar 431 milyon dolarlık sermaye yurtdışına çıktı. 2014 yılının dokuz aylık dönemindeki sermaye çıkışı da eklendiğinde, 4 yıl dokuz aylık dönemde, toplam 14 milyar dolarlık sermaye yurtdışına çıkmış oldu. Yılın son çeyreğindeki rakamlarla birlikte bu tutarın 7 milyar dolara ulaşacağı tahmin ediliyor. Böylece, 2014 yılında yurtdışına çıkan yerli sermayede Cumhuriyet tarihinin de rekoru kırılmış olacak.
Bugünkü döviz kurları dikkate alındığında, 4 yıl 9 aylık dönemde yurt dışına çıkan yerli sermaye tutarı 30.8 milyar liraya ulaşıyor. Bu da, son dönemde gündemden düşmeyen Cumhurbaşkanlığı sarayının 1.4 milyar liralık maliyeti baz alındığında, 22 sarayın bedeline karşılık geliyor.
Hüseyin Özay/Taraf
Türk işadamlarının, 2009 yılı sonuna kadar yurtdışında yaptıkları doğrudan yatırım tutarı 19.9 milyar dolar iken, bu rakam son beş yılda 34 milyar dolara ulaştı.
Buna göre, 91 yıllık Cumhuriyet tarihinde yurtdışına çıkan yerli sermayenin, dörtte üçü son beş yılda çıkmış oldu. Özellikle, 2014’te doğrudan sermaye yatırımları için Türkiye’den giden sermayede rekor kırıldı. 9 aylık dönemde 4.4 milyar dolarlık sermaye çıkışı gerçekleşti. Bin odalı sarayın maliyetinin 1.4 milyar lira olduğu baz alınırsa, son beş yılda 22 saray parası yurt dışına çıkmış oldu. Yerli sermayenin kaçış hikâyesi şöyle:
3 KEZ VARLIK BARIŞI ÇIKARILDI
AKP Hükümeti, dönemin başbakanı Tayyip Erdoğan’ın, “kriz teğet geçti” sözleri ile hafızalara kazınan 2009 yılı küresel krizinin ardından, yurtdışındaki varlıkları yurda getirmek için adeta seferberlik ilan etti. Bu çerçevede, 2009 yılından bu yana üç kez “varlık barışı” uygulaması hayata geçirildi.
Söz konusu düzenleme ile, Türk işadamlarının yurtdışındaki varlıklarının yurda getirilmesi öngörüldü. Ancak, üç varlık barışında hedeflenen “başarı” yakalanamadı. Bu dönemde sermaye hareketlerinde tersine göç yaşandı. Yurt dışındaki varlıklarını yurda getirilmesi beklenen Türk işadamları tam tersi, varlıklarını yurtdışına çıkarmaya başladı.
Geçmiş yıllarda ortalama olarak 1 milyar dolar seviyesinde gerçekleşen yurtdışına doğrudan sermaye çıkışı, 4-5 milyar dolar seviyesine yükseldi. Hazine Müsteşarlığı’nın verilerine göre, 2009 yılı sonunda 19 milyar 923 milyon dolar olan Türk iş adamlarının yurtdışındaki doğrudan yatırımlarının tutarı, 2010 yılı sonunda 20.7 milyar dolara, 2011 yılı sonunda 23.8 milyar dolara, 2012’de 27.5 milyar dolara, 2013’te de 29.5 milyar dolara yükseldi. Hazine Müsteşarlığı’nın verilerine göre, net olarak 2009 yılından 2013 yılı sonuna kadar 9.6 milyar dolarlık Türk sermayesi doğrudan yatırım için yurtdışına çıkmış oldu.
2014’TE REKOR KIRDI
Doğrudan sermaye için yurtdışına çıkış, 2014 yılında ise tarihî bir rekora imza attı. 17 Aralık yolsuzluk operasyonun ardından muhalif şirketlere yönelik yapılan baskılar, hukuk alanında atılan tartışmalı adımlar ve sermaye el konulmasını kolaylaştıran düzenlemeler, Türk işadamlarının yurtdışına çıkardığı sermaye tutarında adeta patlamaya yol açtı.
2014 yılının dokuz aylık döneminde doğrudan yatırımlar için 4 milyar 431 milyon dolarlık sermaye yurtdışına çıktı. 2014 yılının dokuz aylık dönemindeki sermaye çıkışı da eklendiğinde, 4 yıl dokuz aylık dönemde, toplam 14 milyar dolarlık sermaye yurtdışına çıkmış oldu. Yılın son çeyreğindeki rakamlarla birlikte bu tutarın 7 milyar dolara ulaşacağı tahmin ediliyor. Böylece, 2014 yılında yurtdışına çıkan yerli sermayede Cumhuriyet tarihinin de rekoru kırılmış olacak.
Bugünkü döviz kurları dikkate alındığında, 4 yıl 9 aylık dönemde yurt dışına çıkan yerli sermaye tutarı 30.8 milyar liraya ulaşıyor. Bu da, son dönemde gündemden düşmeyen Cumhurbaşkanlığı sarayının 1.4 milyar liralık maliyeti baz alındığında, 22 sarayın bedeline karşılık geliyor.
Hüseyin Özay/Taraf
