Merkez'in 4.5 milyar lirası buhar oldu..

Merkez Bankası dövizde olağanüstü artışların yaşandığı 2016 yılında hem kâr hem de altın kaybına uğradı.

Merkez Bankası'nın 2016 faaliyet yılına ilişkin bilançosu yayımlandı. Erdem Başçı'nın görev süresinin bitmesiyle birlikte geçen yıl nisan ayında Merkez Bankası başkanlığı görevini devralan Murat Çetinkaya, ilk yılında uyguladığı politikalarla bankanın hem karını hem de altın varlıklarını aşağı çekti.

Başçı döneminde 2015 yılını 13.8 milyar lira karla kapatan Merkez Bankası, 2016'da ancak 9 milyar 555 mil yon lira kâr edebildi. Merkez Bankası'nın aynı dönemde uluslararası nitelikteki altın rezervleri de 515.5 tondan 377 tona, altınların TL karşılığı da altındaki değer artışı ve enflasyona rağmen 51.1 milyar liradan 49.5 milyar liraya geriledi.

Buna karşılık Merkez'in 2015 yılında 3 ton 177 kilogram olan uluslararası nitelikte olmayan altın varlıkları miktar bazında aynı seviyesini korumasına karşılık, altındaki değer artışı sayesinde bilanço daki TL karşılığı 315 milyon lira dan 416 milyon liraya yükseldi.

Merkez Bankası'nın altın varlıklarının büyük bölümü, kamu ve özel bankaların halktan topladığı altın ve altın hesaplarından oluşuyor.

BANKALARA 22.8 MİLYAR VERDİ

Merkez Bankası'nın bir önceki yıla göre hem kârının hem altın varlık larının düşmesinde Çetinkaya'nın uyguladığı zorunlu karşılık politikası büyük ölçüde etkili oldu. Merkez Ban kası, bankaların Merkez Bankası'nda tutmak zorunda olduğu TL, döviz ve altın varlıklarını bankaları rahatlatmak için sürekli aşağı çekti. 2015 yılında 207.7 milyar liraya ulaşan bankaların Merkez Bankası'ndaki parası 2016 sonunda 184.9 milyar liraya geriledi.

Böylece Merkez, 17.4 milyarı nakit, 5.4 milyar lirası altın olmak üzere bankalara toplamda 22.8 milyar lira aktarmış oldu. Çetinkaya'nın farklı para politikası bankanın bilançosuna da yansıdı.

Bilançoya göre, Merkez'in para politikası işlemleri yoluyla piya saya verdiği para yaklaşık 95 milyar lira ile 2015 ve 2016 yıllarında hemen hemen aynı kaldı. Buna karşılık Çe tinkaya, açık piyasa işlemleri yoluyla verdiği likiditeyi 89.5 milyar liradan 71.3 milyar liraya düşürdü.

HÜKÜMETE 8.1 MİLYAR AKTARACAK

Merkez Bankası, 2016 yılında elde ettiği kâr nedeniyle bu yıl Maliye'ye toplam 1 milyar 715 milyon lira vergi ödeyecek. Geçen yıl kârı daha yüksek olduğu için ödediği vergi 2.4 milyar lirayı aşmıştı. Ayrıca 9.5 mil yar liralık kârından Hazine'ye yaklaşık 6.4 milyar lira civarında kâr payı aktaracak. Böylece Mer kez'in bu yıl bütçeye aktaracağı toplam kaynak 8.1 milyar lira düzeyinde olacak.

Erdoğan Süzer/Sözcü