Kravatsız, yeminsiz görev başında

Yunanistan seçiminden tarihi zaferle çıkan Radikal Sol Koalisyon’un (SYRİZA) lideri Aleksis Çipras, dün yıldırım hızıyla hükümet kurdu. İktidarı kaybeden Yeni Demokrasi’den kemer sıkma politikalarına isyan ederek ayrılan Bağımsız Yunanlılar Partisi’yle anlaşan SYRİZA lideri Çipras, din adamları eşliğinde İncil’e el basarak ant içmeyi de reddetti.

Tüm Avrupa’yı etkilemesi beklenen Yunanistan seçiminden tarihi zaferle çıkan Radikal Sol Koalisyon’un (SYRİZA) lideri Aleksis Çipras, dün yıldırım hızıyla hükümet kurdu. Hem de iktidarı kaybeden merkez sağcı Yeni Demokrasi’den kemer sıkma dayatmasına isyan ederek ayrılmış olan Bağımsız Yunanlılar (ANEL) partisiyle. Cumhurbaşkanı Karolas Papulyas’ın huzuruna her zamanki haliyle -yani kravatsız- çıkan Çipras, seleflerinin aksine din adamları eşliğinde İncil’e el basarak dini ant içmeyi reddetti.

Ateist Çipras siyasi ant içti. İlk icraatı, 2. Dünya Savaşı’nda Nazilerin kurşuna dizdiği Yunan direnişinin yüzlerce üyesinin anıtını ziyaret edip kırmızı güller bırakmak oldu.

‘Doğal olmayan koalisyon’

Böylece Avrupa sadece ilk radikal sol iktidara değil, ilk kemer sıkma dayatmalarına karşı hükümetine de kavuştu. Oyların yüzde 36.3’ünü toplayıp 300 milletvekilliğinden 149’unu kazanan, ama tek başına iktidarın iki vekil gerisinde kalan SYRİZA, 13 vekil çıkaran ANEL’le koalisyona gitti. Zafer konuşmasında AB-Avrupa Merkez Bankası-IMF paketi için “Yunanistan felakete yol açan kemer sıkma dönemini geride bırakıyor. Korkuları, otokrasiyi, 5 yıllık aşağılanmayı ve acıları geride bırakıyor... Troyka bitti” diyen Çipras, önceki hükümeti “diktatörlük” diye niteleyen ve borç anlaşmasını yapan Yunan yetkililerin “yargılanmasını” isteyen ANEL lideri Panos Kammenos ile bir saat içinde anlaşmaya
vardı. Kammenos “Tüm Yunanların amacı tam bağımsızlıkla yeni bir güne başlamak” dedi.

Ama iki partinin borçların silinmesi ya da yeniden yapılandırılması talebi dışında ortak yönü bulunmadığından, buna “tuhaf ve doğal olmayan koalisyon” deniyor. Almanya’yı “bütün kötülüklerin anası” gösteren, Ortodoks Kilisesi ile sıkı fıkı olan, komşu Türkiye, Makedonya, Arnavutluk’a karşı sertlik yanlısı, göçmen karşıtı ANEL, hem Çipras’ın AB ile pazarlıklarını sabote edebilir hem de SYRİZA içindeki farklı kanatlar arası dengeyi bozabilir.

Dün Atina Başpiskoposu Ieronymos’u ziyaret edip huzurunda yemin etmeyeceğini açıklayan Çipras, cumhurbaşkanlığındaki törende seleflerinden farklı olarak, hiç din adamı bulunmaksızın “Yunan halkına hizmet edip anayasayı koruyacağına” dair yemin etti. 40 yaşındaki solcu lider, Yunanistan’ın 150 yıllık tarihinin en genç başbakanı oldu. Fransa’nın Sosyalist Partili Cumhurbaşkanı François Hollande, Çipras’a telefon açan ilk AB lideri oldu ve “Mümkün olan en kısa zamanda sizi Paris’te ağırlamak istiyorum. Yunanistan’ın istikrar ve büyümeye geri dönmesini istiyorum” dedi.

Meclise 7 parti girdi, Neo Naziler 3. oldu

SYRİZA : Yüzde 36.3/149 vekil
Yeni Demokrasi: Yüzde 27/76 vekil
Altın Şafak: Yüzde 6/17 vekil
Potami (Nehir): Yüzde 6/17 vekil
Komünist Parti: Yüzde 5/15 vekil
ANEL: Yüzde 4.7/13 vekil
PASOK: Yüzde 4.6/13 vekil

Hem aşkına hem davasına sadık

Çipras beşikten mücadeleci, çocukluk aşkına sadık bir lider çıktı. Kasım 1990’da Miçotakis hükümetinin liseye geçiş sınavı, öğrencilerin okul dışındaki yaşamları için disiplin cezaları ve tek tip önlük yasası çıkarmaya kalkması üzerine Çipras sahneye çıkıyor. Ortaokulda Komünist Parti saflarına katılmış, 16 yaşında ‘Önlük Hareketi’nin lideri olmuş Çipras, öğrencilerin taleplerini TV’den anlatıp halkın sevgisini kazanıyor. Tepkiler üzirine tasarı çekiliyor. 17 yaşındayken kaleme aldığı eğitim sisteminin yetersizliğine dair makalede bakanın değişmesini talep ederken, “Mücadele olmadan kazanım olmaz” diyor.

Bugün Yunanistan’ın ilk ateist ve resmi nikâhsız birlikteliği olan başbakanı.
Çipras 13 yaşındayken lisede tanıştığı komünist Peristera Baziana ile 20 küsur yıldır beraber, biri Ernesto adında iki çocukları var. Önadı “güverçin” anlamına gelen Baziana, Atina Üniversitesi Bilgisayar ve Elektronik Mühendisliği öğretim üyesi.

Ateist olduğunu ilan eden ve seçim programında laikliğe vurgu yapan, bu yüzden “Ortodoksluğun düşmanı” ilan edilen Çipras, 7 yıl önce bir gençlik dergisine şunları anlatmıştı: “İtalyan Komünist Partisi kurucusu, düşünür Antonio Gramsci, Rosa Luxemburg, Che ve Gandhi’ye hayranım. Mao’nun düşünce tarzını beğeniyorum. Ama Roosevelt ve Adam Smith’in görüşlerinde de bazı önemli noktalar buluyorum.

SYRIZA NE VAAT EDİYOR?

 Borçların kısmen silinmesi: Parti 1953’te Almanya’nın borçlarının yaklaşık yarısının silinip diğer yarısının uzun vadeli krediye çevrilmesi örneği veriliyor. AB ile yeniden masaya oturarak, Avrupa’dan alınan kaynağın geri ödenmesinde faiz oranlarının görüşülmesi ve vadelerin uzatılması gerektiğini ifade ediliyor.

 Bedava elektrik: Syriza yoksulluk sınırı altında yaşayanlara elektrik ve ısınma hizmetini ücretsiz vereceğini taahhüt ediyor.

Gıda ve kira desteği: İhtiyacı olanlara gıda ve kira yardımı yapılmasını savunuyor.
Sağlık ve emeklilik maaşları: Parti, ücretsiz sağlık hizmetini düzelteceğini, emekli maaşlarını iyileştirmek için 13 milyar Euro’luk bir planı devreye sokacağını belirtiyor.
Ulaşım reformu: Yoksulluk sınırı altında yaşayan Yunanlara ve uzun süredir işsiz olanlara özel toplu taşıma kartı verilmesi öngörülüyor.

 Zenginlerin vergilendirilmesi: Syriza zenginlerden alınan ve son yıllarda kaldırılan bazı vergilerin geri getirilmesini, kimi yeni vergileri ve gelir vergisi alt sınırının 5 bin Euro’dan 12 bin Euro’ya çıkarılmasını savunuyor.

İstihdam programı: Amaç iki yıl içinde 300 bin yeni istihdam alanı yaratmak.
Banka borçlarının silinmesi: Syriza’ya göre yurttaşların bankalara ödeyemediği borçlar silinmeli.

Asgari ücret: Syriza asgari ücreti 751 euroya çıkartacağını belirtiyor.
 Emlak vergisi: Parti, değeri 300 bin euronun altındaki evlerden emlak vergisi alınmayacağını ilan etti.