Katar'ın ilk faturası demir çelikçilere kesildi

Ülkeye ne karadan ne de denizden gidilebiliyor. Stoklar şimdilik yeterli. Ancak kriz sürerse talep Hindistan'a kayabilir. Projelerin iptali de söz konusu...

Körfez ülkelerinin Katar’a uyguladığı ablukanın inşaat sektörüne faturası ağır oldu. Ülkede artan inşaat projeleri nedeniyle Katar’a en fazla ihracat yapan sektörlerden biri olan inşaatçılar, aktarma limanlarındaki engellerden dolayı malları gönderemiyor. Kriz çözülmezse Hindistan’dan inşaat demiri tedariği gündeme gelebilir.

Katar’a en fazla gönderilen ürünlerin başında demir çelik geliyor. Özellikle 2022 Futbol Kupası hazırlıkları kapsamında Türkiye’den tedarik önemli oranda yükselmişti. Bu sevkiyat için denizyolu tercih ediliyordu. Katar’a direkt bir hat bulunmuyor. Kriz öncesinde işte bu nedenle diğer Arap ülkelerinin aktarma limanları kullanılarak taşıma yapılabiliyordu. Ancak aktarma limanlarının bulunduğu ülkeler Katar’a ambargo uygulamaya başladığı için artık malların geri dönme olasılığı çok yüksek olarak değerlendiriliyor. Bu nedenle salı gününden bu yana ihracatçının malların bekletildiği dile getiriliyor.

Metro ve stad projeleri krizden etkilenecek

Ülkedeki inşaat projelerinin bu krizden olumsuz etkileneceğini dile getiren Çelik İhracatçıları Birliği Başkanı Namık Ekinci, “Türkiye’nin, Katar’a son 5 yılda yıllık ortalama çelik ihracatı 8 bin ton. En çok ihraç ettiğimiz ürünler inşaat aksamı, profil ve dikişli boru. Yaşanan son gelişmelerle birlikte Katar’ın kara ve deniz taşımacılığındaki sorunları ile ithalatının da etkileneceği düşünülüyor. Katar’ın 2022 Dünya Kupası kapsamında yürüttüğü metro ve stad gibi projelerinin de bu gelişmelerden etkilenebileceği ön görülüyor” diye konuştu.

‘Demir stokları bir süre daha yetecek’

Katar’a iş yapan bir iş insanı ülkedeki inşaat demiri stoklarının bir süre daha yeteceği bilgisini aldıklarını aktararak, şu bilgileri verdi:

“Katar’da halihazırda en çok iş yapanlar müteahhitlik firmalarımız. Şimdilik malzeme tedariğinde bir sıkıntı yaşanmadığını, inşaat demiri stoklarının bir süre daha yeteceğini söylüyorlar. Sonrası için ise Hindistan’dan inşaat demiri tedarik edebilirler. Çimentoyu ise Umman’dan almaya yöneliyorlar. Yani şimdilik ciddi bir sıkıntı yok. Yeni ihalelere girecek firmalar açısından ise biraz bekle gör stratejisi uygulayabilirler; en azından işler sakinleşene kadar. Türkiye’den Katar’a süt ve süt ürünleri hava yolu ile gitmeye başladı. Şişe su tedariğinin de Türkiye ve İran’dan sağlanması düşünülüyor. Marketlerde Türk gıda markalarını görmek mümkün.”

İhracatçı malı bekletiyor

Bu arada Türkiye’den Katar’a taşıma yapan Danimarkalı Maersk, Fransız CMA CGM gibi büyük armatörlük firmalarının bu ülkeye taşımaları durdurduğu bilgileri geliyor. Dubai merkezli UASAC Denizcilik Nakliyat A.Ş, Türkiye’den Arap ülkelerine ve Katar’a taşıma yapan denizcilik firmalarından biri. DÜNYA’ya konuşan UASAC yetkilileri, Dubai’deki merkez ofislerinden Katar’a taşıma yapılamayacağı yönünde bir bilgi gelmediğini ancak ihracatçıların salı gününden bu yana malları göndermek istemediğini ve beklemede olduğunu söyledi. Müşteriler sorun çıkabileceğini öngörerek malları göndermiyor. Çünkü malın gidip geri dönmesi en az 5 bin dolarlık bir lojistik maliyeti anlamına geliyor.

Kriz sürerse, İran üzerinden taşıma gündeme gelebilir

Kriz sonrası Katar'a karayolu sevkiyatı tamamen durdu. Katar'a taşımalarda karayolu denizyolu kadar tercih edilmese de krizin sürmesi durumunda nakliyeciler İran üzerinden taşıma yapmanın yollarını arayacak. UND İcra Kurulu Başkanı Fatih Şener, "Katar’a karayolu ile taşımacılığı çok yoğun değil. Daha çok denizyolu tercih ediliyor. Geçen yıl 180 TIR’lık taşıma yapılmış. Bu yıl ise şu ana kadar yaklaşık 60 TIR’lık taşıma yapıldı. Katar’ın sınır kapısı sadece Suudi Arabistan tarafında var. Normalde Süveyş’i geçen gemiler Dubai’ye ve Suudi Arabistan’a. oradan da Katar’a gidiyorlardı. Ancak ambargodan dolayı bu hattı kullanmak mümkün değil. Coğrafik olarak karşında İran var.

Şu anda İran’dan direkt bir hat yok ancak bu kriz uzun sürerse İran’dan Katar’a direkt bir Ro-Ro hattı gündeme gelebilir. Bu konuda İran'ın destek vereceğini düşünüyoruz" dedi. UTİKAD Başkanı Emre Eldener de kriz sonrası Katar'ın en acil ihtiyacının gıda ürünleri olduğunu belirterek, bu ürünlerin ancak havayoluyla gönderilebileğini söyledi. Eldener "Ekonomi bakanlığı da dahil olmak üzere tarafl ar bunu değerlendiriyor. Katar Havayollarının ciddi bir kargo kapasitesi var. En çok onu kullanacaklardır" diye konuştu.

'TİM, gıda talebine yanıt verir'

TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi, Katar’ın gıda maddesi talebine yanıt verebileceklerini söyledi. Büyükekşi, “Kamuoyunda Katarlı yetkililerin Türkiye’den temel gıda maddeleri alımı ile ilgili verdikleri beyanatlar var. Ancak, TİM olarak henüz bize ulaşan bir talep yok. Ancak talep gelir ise bu taleplere her zaman yanıt veririz. Bugün dünyada 240 gümrük noktasına nasıl ihracat yapıyor isek, Katar’a da ihracatımıza devam ederiz. Sadece gıda değil, tüm alanlarda dünyada oluşabilecek taleplere hızla yanıt verebilecek durumdayız” dedi.

Aysel Yücel/Dünya