Erdoğan ve Putin uçak krizinin ardından ilk kez yüz yüze

Normalleşme yolundaki Türkiye - Rusya ilişkilerinde yeni dönem başlıyor. Yarın St. Petersburg’da gerçekleşecek ikili zirvede bunun ilk adımları atılacak. Görüşmenin ardından iki ülke arasındaki ekonomik ilişkilerin yeniden canlandırılması bekleniyor

Kasım ayındaki uçak krizi ile gerilen Türkiye- Rusya ilişkilerinde yarın yeni bir dönem başlayacak. Telefon görüşmeleriyle normalleşme yolundaki ilk adımları atan Rusya Devlet Başbakanı Vladimir Putin, yarın 24 Kasım’daki uçak krizinin ardından ilk kez Cumhurbaşkanı Erdoğan ile yüz yüze görüşecek.

St. Petersburg’da gerçekleşecek görüşme Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 15 Temmuz darbe girişiminin ardından yurtdışına yapacağı ilk ziyaret olması açısında da önem taşıyor.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya resmi haber ajansı İtar-Tass'dan Mikhail Gusman'a verdiği mülakatta, "Putin ile görüşmemden sonra yeni bir sayfa açılacak" dedi. 

Görüşmenin iki ülke arasındaki ekonomik ve ticari ilişkileri yeniden canlanması bekleniyor. Rusya ile ilişkilerin bozulması sonucu başta ihracat ve turizm olmak üzere derinden etkilenen sektörler, yeni dönem ile birlikte hızla eski günlere dönmeyi umut ediyor.

Turizmciler zirveden charter uçuşlara izin çıkmasını, müteahhitler en çok iş aldıkları ikinci ülke Rusya’daki dondurulan projelerin yeniden başlamasını, gıda ihracatçıları yaş sebze-meyveye konan ambargoların tamamen kaldırılmasını bekliyor. Türk Akımı doğalgaz projesi ve nükleer santralın inşası gibi konuların da toplantının gündem maddeleri arasında yer alacağı tahmin ediliyor.

BU HAFTA PİYASALARIN YÖNÜNÜ BELİRLEYECEK 5 GÜNDEM MADDESİBU HAFTA PİYASALARIN YÖNÜNÜ BELİRLEYECEK 5 GÜNDEM MADDESİ

İHRACAT TEMMUZDA YÜZDE 60 AZALDI

İki ülke arasındaki ilişkilerdeki gerginlik ekonomiye de yansıdı. Türkiye’nin Rusya’ya yaptığı ihracat bu yıl keskin bir düşüş gösterdi. Geçen yılın 7 aylık ihracat sıralamasında 9. sırada bulunan Rusya, bu yılın aynı döneminde 20. sıraya geriledi. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre, geçen yılın ilk yarısında 1 milyar 832 milyon 858 bin dolar olan ihracat, 2016’nın aynı döneminde 737 milyon 212 bin dolara geriledi. Rusya’ya geçen yılın temmuz ayında yapılan 281 milyon 259 bin dolarlık ihracat da yüzde 60’lık düşüş ile bu yılın aynı döneminde 107 milyon 935.4 bin dolara indi. 

TÜRK AKIMI VE NÜKLEER SANTRAL PROJELERİ DE GÜNDEME GELECEK

Erdoğan-Putin görüşmesinde başta Türk Akımı olmak üzere enerji projelerinin de gündeme gelmesi bekleniyor. Karadeniz’in altından geçilecek Trakya’ya gitmesi planlanan Türk Akımı doğalgaz projesi uçak krizinin ardından askıya alınmıştı. 13.6 milyar Euro’ya mal olacağı hesaplanan boru hattının yıllık kapasitesinin 63 milyar metreküp olması hedefleniyordu.

'KARARLAR 100 MİLYAR DOLARLIK TİCARET HEDEFİNE ULAŞTIRACAK'

Türkiye-Rusya İş Konseyi Başkanı Tuncay Özilhan, zirvenin ikili ilişkiler için çok iyi bir başlangıç olacağını öngördü. Özilhan “Geçmişi unutuyoruz, geleceğe bakıyoruz ve iki ülkenin beraber birçok konuda işbirliği yapabileceğine, karşılıklı ekonomik değer yaratabileceğine inanıyorum. İki ülke arasında 100 milyar dolarlık ticaret hacmi hedefine ulaşmak için çok önemli kararların alınabileceği bir toplantı” dedi.

İHKİB: İHRACATÇININ YÜZÜNÜ GÜLDÜRECEK

İstanbul Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği (İHKİB) Başkanı Hikmet Tanrıverdi, Erdoğan- Putin zirvesinin ihracatçının yüzünü güldürmesini beklediğini söyledi. Rusya’nın Türk hazırgiyim sektörünün en önemli pazarları arasında yer aldığını vurgulayan Tanrıverdi “Rusya’ya 2015’in 7 ayında 128 milyon dolar olan ihracatımız, bu yılın aynı döneminde yüzde 49 daralarak 65 milyon dolara kadar düştü. Zirvenin ardından Rusya’ya hazırgiyim ihracatımızın yeniden ivme kazanacağına ve özellikle son çeyrekte yumuşama ikliminin meyvelerini toplayacağımıza inanıyorum” diye konuştu.

‘2 MİLYARLIK PROJE HEMEN BAŞLAR’

Türkiye Müteahhitler Birliği Başkanı Mithat Yenigün, krizin ardından Türk müteahhitlerin üstlendiği imza aşamasında bulunan bazı projelerin iptal edildiğini hatırlattı. Yenigün, yeni dönemde ilk etapta yaklaşık 2 milyar dolar tutarındaki projenin yeniden başlayacağını öngördü.

Gıda ambargosu

Türkiye’nin Rusya’ya yönelik ihracatında başlıca kalemlerden otomotiv sanayisi, kimyasallar, hazır giyim, elektrikli cihazlar ve madencilik ürünlerinin yanı sıra özellikle Rusya’nın uygulamaya koyduğu yaptırımlar nedeniyle gıda ürünlerinin ihracatında da önemli düşüşler yaşandı.

Rusya, 1 Ocak 2016 tarihi itibarıyla Türkiye'den domates, portakal, elma, kayısı, lahana, tuz, brokoli, mandalina, salatalık, armut, kayısı, şeftali, erik, üzüm, çilek, kuru soğan, karanfil, tavuk ve hindi eti ithalatını yasaklama kararı almıştı.

Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek ve Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, 26 Temmuz’da Moskova’da temaslarda bulunarak, Türkiye’ye yönelik gıda ambargosunun kaldırılmasına yönelik görüşmelerin başladığını duyurmuşlardı.

Turizm ve vize başlıkları

Turizme yönelik kısıtlamalar ve Türk vatandaşlarına uygulanan tek taraflı vize uygulaması da ele alınması beklenen diğer önemli konulardan.

Türkiye’ye yönelik charter uçuşların ve tur satışlarının yasaklanması nedeniyle, turizm alanında Türkiye’nin kaybı yılın ilk yarısında 840 milyon dolar olurken, Rusya’dan Türkiye’ye giden turist sayısı da bu yılın ilk yarısında geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre yüzde 87 azalarak 184 bin kişiye geriledi.

Rusya Devlet Başkanı Putin, Türkiye’ye yönelik tur satışı ve charter uçuşları kapsayan yaptırımların kaldırılmasına yönelik kararnameyi 1 Temmuz’da imzalamış, Rus hükümeti de bu konudaki çalışmaların başladığını duyurmuştu.

Putin'in açıklamasının ertesi günü Türkiye'ye yönelik tur satışları tekrar başlamış, Türkiye'nin tatil noktaları tekrar Rusya'daki en popüler tur bölgeleri arasındaki yerini almıştı.

Rusya Başbakan Yardımcısı Arkadiy Dvorkoviç de geçtiğimiz haftalarda yaptığı açıklamada, “İki ülke arasındaki vize kısıtlamaları, gerekli güvenlik seviyesinin sağlanması durumunda kaldırılabilir.” diye konuşmuştu.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ziyareti sonrası bu alanlardaki çalışmaların da hız kazanarak, tekrar 24 Kasım tarihi öncesindeki seviyeye doğru ilerlemesi bekleniyor.

Enerjide iş birliği

Başta doğalgaz ticareti, Türk Akımı boru hattı ve Akkuyu Nükleer Enerji Santrali projeleri olmak üzere enerji iş birliği ise iki ülke arasında en kritik konulardan biri olarak ön plana çıkıyor.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun (EPDK) verilerine göre, Türkiye 2015'te Rusya'dan 27 milyar metreküp doğalgaz ithal ederken, Türk Akımı projesinin de bu noktada önemli bir rol üstlenmesi bekleniyor.

Türkiye, projenin gerçekleşmesi halinde Karadeniz üzerinden inşa edilecek bir hatla yıllık 15,7 milyar metreküp doğalgaz almayı hedeflerken, inşa edilmesi planlanan ikinci hatla ise Türkiye üzerinden Avrupa'nın güneydoğu bölgesine doğalgaz taşıması planlanıyor.

Rusya Enerji Bakanı Aleksandr Novak, Türk Akımı doğalgaz boru hattı projesi kapsamında Türkiye ile görüşmelerin yeniden başladığını açıklamıştı.

Türkiye’nin ilk nükleer santrali olacak Akkuyu NGS projesi de yaklaşık 25 milyar dolar bütçeyle Rusya tarafından gerçekleştiriliyor.